Wyobraź sobie roślinę jako małą fabrykę. Ta fabryka produkuje jedzenie. Potrzebuje do tego surowców.
Jednym z tych surowców jest tlenek węgla (CO2). To gaz, który wydychamy.
Tlenek węgla to CO2. Składa się z jednego atomu węgla (C) i dwóch atomów tlenu (O2).
Rośliny pobierają ten gaz z powietrza. Używają go w procesie fotosyntezy.
Co to jest fotosynteza?
Fotosynteza to magiczny proces. Rośliny zamieniają CO2 i wodę w cukier (glukozę) i tlen. Wykorzystują do tego światło słoneczne.
Pomyśl o tym jak o gotowaniu. Roślina jest kucharzem. CO2 i woda to składniki. Światło słoneczne to energia potrzebna do gotowania.
Wynikiem gotowania jest cukier (energia dla rośliny) i tlen. Tlen uwalniany jest do atmosfery. To bardzo ważne dla nas i dla wszystkich zwierząt.
Jak rośliny pobierają CO2?
Rośliny mają małe otwory na liściach. Nazywają się szparki. To jak maleńkie drzwi.
Przez te szparki CO2 dostaje się do wnętrza liścia. Wewnątrz liścia znajdują się komórki zawierające chloroplasty.
Chloroplasty to takie zielone "kuchnie". To w nich zachodzi fotosynteza. Zawierają chlorofil.
Chlorofil to zielony barwnik. Absorbuje energię słoneczną. To jak panel słoneczny dla rośliny.
Wyobraź sobie liść jako gąbkę. Gąbka ma pory (szparki). Przez te pory woda i CO2 dostają się do wnętrza.
Dlaczego to ważne?
Fotosynteza jest kluczowa dla życia na Ziemi. Bez niej nie byłoby tlenu. Nie byłoby pożywienia.
Rośliny oczyszczają powietrze. Pobierają CO2, który jest gazem cieplarnianym. Gaz cieplarniany przyczynia się do zmian klimatycznych.
Dzięki roślinom mamy czystsze powietrze. Mamy też stabilniejszy klimat.
Pomyśl o lasach jak o wielkich płucach Ziemi. One oddychają CO2 i wydychają tlen.
Co się dzieje z węglem?
Podczas fotosyntezy, węgiel z CO2 jest "przechwytywany". Zostaje wbudowany w cząsteczki cukru (glukozy).
Roślina używa tego cukru do wzrostu. Do budowy liści, korzeni i łodyg.
Węgiel zostaje zmagazynowany w roślinie. Może tam pozostać przez długi czas. Na przykład w drzewach.
Kiedy jemy rośliny, ten węgiel trafia do naszego ciała. Używamy go do budowy naszych komórek i jako źródło energii.
To jak obieg węgla w przyrodzie. CO2 z powietrza trafia do roślin. Z roślin trafia do zwierząt (w tym do nas). Potem wraca do atmosfery (np. przez oddychanie lub spalanie drewna).
Przykłady w życiu codziennym
Spójrz na drzewo w parku. To drzewo pochłania CO2. Produkuje tlen. Daje nam cień.
Zjedz jabłko. To jabłko powstało dzięki fotosyntezie. Roślina wykorzystała CO2, wodę i światło słoneczne.
Pamiętaj o roślinach doniczkowych w domu. One też oczyszczają powietrze. Pochłaniają CO2.
Podsumowanie
CO2 jest niezbędny dla roślin. Używają go w procesie fotosyntezy.
Fotosynteza to proces, w którym rośliny zamieniają CO2 i wodę w cukier i tlen. Do tego potrzebują światła słonecznego.
Rośliny pobierają CO2 przez szparki na liściach.
Fotosynteza jest kluczowa dla życia na Ziemi. Daje nam tlen i pożywienie. Pomaga też stabilizować klimat.
Dzięki roślinom mamy czystsze powietrze. Mamy też więcej pożywienia. Dbajmy o nie!
