Rośliny, tak jak my, zbudowane są z różnych części. Te części składają się z tkanek. Tkanek roślinnych jest kilka rodzajów i każda z nich pełni specyficzną funkcję. Poznajmy je bliżej.
Rodzaje tkanek roślinnych
Możemy wyróżnić kilka głównych rodzajów tkanek roślinnych. Są to tkanki okrywające, miękiszowe, wzmacniające, przewodzące i twórcze. Każda z tych tkanek ma inne zadanie w roślinie.
Tkanki okrywające
Tkanki okrywające, jak sama nazwa wskazuje, pokrywają całą roślinę. Chronią ją przed uszkodzeniami, wysychaniem i szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi. Pełnią funkcję ochronną niczym nasza skóra.
Wyróżniamy dwa główne rodzaje tkanek okrywających: skórkę i korkowicę. Skórka to zewnętrzna warstwa młodych części rośliny, takich jak liście i młode pędy. Korkowica natomiast zastępuje skórkę na starszych pędach i korzeniach, tworząc korę.
Skórka często pokryta jest dodatkową warstwą wosku zwaną kutykulą. Kutykula zmniejsza parowanie wody z rośliny, co jest szczególnie ważne w suchych warunkach. Natomiast korkowica jest grubsza i bardziej wytrzymała, chroniąc roślinę przed uszkodzeniami mechanicznymi i utratą wody.
Tkanki miękiszowe
Miękisz to najbardziej rozpowszechniony rodzaj tkanki roślinnej. Wypełnia on wnętrze liści, łodyg i korzeni. Komórki miękiszu są zwykle cienkościenne i zawierają liczne chloroplasty, w których zachodzi proces fotosyntezy. Tkanka ta bierze udział w wielu ważnych procesach.
Wyróżniamy kilka rodzajów miękiszu, w zależności od pełnionej funkcji. Miękisz asymilacyjny znajduje się w liściach i odpowiada za fotosyntezę. Miękisz spichrzowy gromadzi substancje zapasowe, takie jak skrobia, w korzeniach, bulwach i nasionach. Miękisz powietrzny (aerenchyma) występuje w roślinach wodnych i ułatwia wymianę gazową.
Miękisz może również pełnić funkcję regeneracyjną. Dzięki niemu roślina może się regenerować po uszkodzeniach. Na przykład, z miękiszu mogą odrastać nowe korzenie lub pędy.
Tkanki wzmacniające
Tkanki wzmacniające nadają roślinie sztywność i wytrzymałość. Dzięki nim roślina może utrzymać pionową postawę i oprzeć się działaniu wiatru. Są jak szkielet rośliny.
Wyróżniamy dwa główne rodzaje tkanek wzmacniających: kolenchymę i sklerenchymę. Kolenchyma zbudowana jest z żywych komórek o nierównomiernie zgrubiałych ścianach. Występuje w młodych, rosnących częściach rośliny, takich jak ogonki liściowe i młode pędy. Sklerenchyma natomiast zbudowana jest z martwych komórek o bardzo grubych, zdrewniałych ścianach. Występuje w starszych częściach rośliny, takich jak łodygi i korzenie.
Przykładem sklerenchymy są włókna, które wykorzystywane są do produkcji tkanin i lin. Możemy je znaleźć na przykład w lnie i konopiach.
Tkanki przewodzące
Tkanki przewodzące służą do transportu wody, soli mineralnych i substancji odżywczych w roślinie. Działają jak naczynia krwionośne w naszym ciele.
Wyróżniamy dwa główne rodzaje tkanek przewodzących: drewno (ksylem) i łyko (floem). Drewno przewodzi wodę i sole mineralne z korzeni do liści. Łyko przewodzi substancje odżywcze, wytworzone w liściach podczas fotosyntezy, do wszystkich części rośliny.
Komórki drewna są martwe i tworzą długie rurki, zwane naczyniami lub cewkami. Komórki łyka są żywe i połączone ze sobą za pomocą rurek sitowych. Dzięki tym strukturom transport substancji odbywa się sprawnie i efektywnie.
Tkanki twórcze (merystematyczne)
Tkanki twórcze (merystematyczne) to tkanki, które umożliwiają roślinie wzrost. Komórki tych tkanek intensywnie się dzielą, dając początek nowym komórkom, które różnicują się w różne typy tkanek. To dzięki nim roślina rośnie i rozwija się.
Wyróżniamy kilka rodzajów tkanek twórczych, w zależności od ich położenia i funkcji. Merystemy wierzchołkowe znajdują się na wierzchołkach pędów i korzeni i odpowiadają za wzrost rośliny na długość. Merystemy boczne, takie jak kambium i fellogen, odpowiadają za wzrost rośliny na grubość.
Dzięki tkankom twórczym roślina może rosnąć przez całe życie, a także regenerować się po uszkodzeniach. To one są odpowiedzialne za to, że z małego nasionka wyrasta dorodne drzewo.
Poznanie rodzajów tkanek roślinnych pozwala lepiej zrozumieć budowę i funkcjonowanie roślin. Wiedza ta jest przydatna w wielu dziedzinach, takich jak rolnictwo, ogrodnictwo i botanika.
