Witajcie, młodzi odkrywcy przyrody! Czas na przygodę z działem drugim dla klasy czwartej! Przygotujmy się do testu! Zrobimy to razem! Będzie łatwiej i przyjemniej!
Ziemia – nasz dom
Wyobraź sobie Ziemię jak wielką piłkę. Ale nie taką zwykłą! To piłka, na której rosną drzewa, pływają ryby i mieszkamy my!
Kształt Ziemi
Ziemia jest kulą. Nie jest idealnie okrągła jak piłka. Jest troszeczkę spłaszczona na biegunach. Pomyśl o mandarynce. Jest podobna!
Globus to model Ziemi. Pokazuje wiernie kształt naszej planety.
Mapa to płaskie przedstawienie Ziemi. Trochę jak zdjęcie. Ale zdjęcie nie pokaże wszystkiego, prawda?
Wyobraź sobie skórkę pomarańczy. Jak próbujesz ją rozłożyć na płasko, robią się pęknięcia i zniekształcenia. Tak samo jest z mapą!
Ruch Ziemi
Ziemia się kręci! Wyobraź sobie, że jesteś na karuzeli. Tak samo kręci się Ziemia!
Ruch obrotowy Ziemi. To jak piruet! Ziemia obraca się wokół własnej osi. Potrzebuje na to 24 godzin. Czyli jedną dobę!
Dzięki temu mamy dzień i noc. Kiedy Twoja część Ziemi jest zwrócona do Słońca, jest dzień. Kiedy się odwraca, jest noc!
Pomyśl o latarni. Jeżeli stoisz przed nią, widzisz światło. Jeżeli się odwrócisz, jest ciemno. Słońce to nasza latarnia!
Ruch obiegowy Ziemi. Ziemia krąży wokół Słońca! Wyobraź sobie, że chodzisz wokół ogniska. Pełny obieg trwa 365 dni. Czyli jeden rok!
Dzięki temu mamy pory roku. Wiosnę, lato, jesień i zimę. To zależy, jak Ziemia jest nachylona do Słońca.
Wyobraź sobie, że trzymasz latarkę i świecisz na piłkę. Jeżeli świecisz prosto, jest cieplej. Jeżeli pod kątem, jest chłodniej. Tak samo działa Słońce!
Pogoda
Pogoda to to, co dzieje się na dworze. Dziś świeci słońce, jutro może padać deszcz.
Składniki pogody
Żeby opisać pogodę, patrzymy na:
- Temperaturę. Czy jest ciepło, czy zimno? Mierzymy ją termometrem.
- Opady. Czy pada deszcz, śnieg, grad?
- Wiatr. Czy wieje mocno, czy słabo? A może wcale?
- Zachmurzenie. Ile chmur jest na niebie?
Wyobraź sobie, że rysujesz pogodę. Słońce, chmury, deszcz, śnieg. To wszystko to składniki pogody!
Prognoza pogody
Prognoza pogody to przewidywanie, jaka będzie pogoda. Oglądamy ją w telewizji, słuchamy w radiu, sprawdzamy w internecie.
Naukowcy – meteorolodzy – ją tworzą. Używają do tego specjalnych urządzeń i komputerów.
Pomyśl o detektywie, który szuka wskazówek. Meteorolog szuka wskazówek w pogodzie, żeby przewidzieć przyszłość!
Woda na Ziemi
Woda jest wszędzie! W rzekach, jeziorach, morzach i oceanach. I w nas też!
Rodzaje wód
Mamy różne rodzaje wód:
- Wody słodkie. Są w rzekach, jeziorach i w naszych kranach.
- Wody słone. Są w morzach i oceanach.
Spróbuj wody z kranu. A potem spróbuj wyobrazić sobie wodę z morza. Smakują inaczej, prawda?
Obieg wody w przyrodzie
Woda ciągle krąży! Wyparowuje, skrapla się, opada. To jak rollercoaster dla wody!
Parowanie. Słońce ogrzewa wodę. Zamienia się w parę wodną. Para wodna unosi się do góry.
Pomyśl o gotującej się wodzie w czajniku. Para wodna to woda, która zamieniła się w gaz!
Skraplanie. Para wodna ochładza się. Zamienia się w chmury.
Wyobraź sobie zimną butelkę wyjętą z lodówki. Na butelce pojawiają się krople wody. To skraplanie!
Opady. Z chmur pada deszcz, śnieg lub grad. Woda wraca na Ziemię.
To jak prysznic z nieba! Woda wraca do rzek i jezior.
I cykl zaczyna się od nowa! Woda paruje, skrapla się i opada.
Rośliny i zwierzęta w naszym otoczeniu
Wokół nas żyją rośliny i zwierzęta. Są piękne i ważne dla przyrody!
Rodzaje roślin
Mamy różne rodzaje roślin:
- Drzewa. Mają pień i korony.
- Krzewy. Są mniejsze od drzew.
- Rośliny zielne. Nie mają zdrewniałych łodyg.
Wyjdź na spacer do parku. Zobacz, ile różnych roślin tam rośnie!
Rodzaje zwierząt
Mamy różne rodzaje zwierząt:
- Ssaki. Karmią młode mlekiem.
- Ptaki. Mają pióra i skrzydła.
- Ryby. Żyją w wodzie.
- Płazy. Żyją w wodzie i na lądzie.
- Gady. Mają łuski.
- Owady. Mają sześć nóg.
Pomyśl o swoim ulubionym zwierzęciu. Do której grupy należy?
Teraz jesteś gotowy na test! Pamiętaj, przyroda to wspaniała przygoda! Powodzenia!
