Hej czwartoklasisto! Przygotowujesz się do testu z przyrody? Super! Ten przewodnik pomoże Ci opanować temat krajobrazów. Pamiętaj, dasz radę!
Co to jest krajobraz?
Krajobraz to wszystko to, co widzimy wokół nas. To widok, który nas otacza. Zwróć uwagę na to, co jest w pobliżu.
Elementy krajobrazu
Krajobraz składa się z różnych elementów. Zarówno tych naturalnych, jak i stworzonych przez człowieka. Ważne, aby je rozróżniać.
Elementy naturalne to góry, rzeki, lasy, jeziora. Są to rzeczy stworzone przez naturę.
Elementy stworzone przez człowieka to budynki, drogi, pola uprawne. Są to rzeczy, które zbudowali ludzie.
Rodzaje krajobrazów w Polsce
Polska jest piękna i różnorodna. Mamy wiele rodzajów krajobrazów. Poznajmy je!
Krajobraz nizinny
Krajobraz nizinny to teren płaski lub lekko pofałdowany. Charakteryzuje się małymi różnicami wysokości. Często występują tam pola uprawne i łąki. To typowy krajobraz dla centralnej Polski.
Krajobraz wyżynny
Krajobraz wyżynny jest bardziej urozmaicony. Występują wzniesienia, wzgórza i doliny. Często spotykamy tam skałki i jaskinie. Przykładem jest Jura Krakowsko-Częstochowska.
Krajobraz górski
Krajobraz górski charakteryzuje się dużymi wysokościami. Występują tam strome zbocza, szczyty i doliny. Mamy góry wysokie, jak Tatry, i niższe, jak Sudety. Pamiętaj o podziale gór!
Krajobraz pojezierny
Krajobraz pojezierny to teren z dużą ilością jezior. Powstał w wyniku działania lodowca. Występuje głównie na północy Polski. To Mazury, Suwalszczyzna i Pomorze.
Krajobraz nadmorski
Krajobraz nadmorski to pas lądu przylegający do morza. Charakteryzuje się plażami, wydmami i klifami. Mamy dostęp do Morza Bałtyckiego.
Jak powstają krajobrazy?
Krajobrazy kształtują się przez wiele lat. Działają na nie różne siły natury i działalność człowieka.
Działalność natury
Woda rzeźbi doliny rzeczne i tworzy jeziora. Wiatr przenosi piasek i tworzy wydmy. Lód (lodowce) kształtował krajobraz pojezierny i górski.
Działalność człowieka
Człowiek zmienia krajobraz, budując domy, drogi, fabryki. Zakłada pola uprawne i wycina lasy. Wpływ człowieka może być pozytywny i negatywny.
Ochrona krajobrazu
Musimy dbać o nasze krajobrazy. Są cenne i piękne. Ochrona krajobrazu jest bardzo ważna.
Parki narodowe
Parki narodowe to obszary chronione, gdzie przyroda jest najważniejsza. Tam zwierzęta i rośliny mają swoje domy. Mamy wiele parków narodowych w Polsce.
Rezerwaty przyrody
Rezerwaty przyrody to mniejsze obszary chronione. Ochrona dotyczy konkretnych gatunków roślin i zwierząt, albo unikalnych form krajobrazu.
Pomniki przyrody
Pomniki przyrody to pojedyncze obiekty chronione. Może to być stary dąb, skałka albo jaskinia. Mają wartość przyrodniczą, kulturową i historyczną.
Zapamiętaj!
Krajobraz to wszystko, co nas otacza. Składa się z elementów naturalnych i stworzonych przez człowieka.
Mamy różne rodzaje krajobrazów w Polsce: nizinny, wyżynny, górski, pojezierny i nadmorski.
Krajobrazy kształtują się przez działanie sił natury i działalność człowieka.
Chrońmy krajobrazy poprzez parki narodowe, rezerwaty przyrody i pomniki przyrody.
Powodzenia na teście! Wierzę w Ciebie!
