Witaj czwartoklasisto! Gotowy na przygodę w głąb ciała człowieka? Będzie super!
Szkielet – Twój wewnętrzny ruszt
Wyobraź sobie, że budujesz domek z klocków. Potrzebujesz solidnej konstrukcji, żeby wszystko się trzymało, prawda?
Taką konstrukcją w Twoim ciele jest szkielet. To zbiór kości, które podtrzymują Twoje ciało i chronią ważne narządy.
Pomyśl o kręgosłupie. To jak wieża z klocków. Składa się z kręgów. Chroni Twój rdzeń kręgowy – to taka superważna "nitka", która łączy mózg z resztą ciała.
Popatrz na swoje żebra. Tworzą klatkę. Chronią Twoje płuca i serce. Zupełnie jak pancerz!
Kości – twardziele Twojego ciała
Kości są bardzo mocne. Trochę jak beton w budynkach, ale lżejsze.
W środku kości jest szpik kostny. To tam powstają komórki krwi. To taka "fabryka" krwi w Twoim ciele!
Stawy to miejsca, gdzie kości się łączą. Dzięki nim możesz się ruszać. Wyobraź sobie, że to zawiasy w drzwiach. Umożliwiają ruch.
Mięśnie – siła w ruchu
Teraz czas na mięśnie! To one pozwalają Ci biegać, skakać i robić fikołki.
Wyobraź sobie gumki. Kiedy się kurczą, ciągną za kości. To właśnie tak działają mięśnie!
Masz różne rodzaje mięśni. Mięśnie szkieletowe, które możesz kontrolować. Np. te w rękach i nogach.
Są też mięśnie gładkie, które pracują "same". Na przykład te w żołądku, które trawią jedzenie.
No i jest mięsień sercowy! Najważniejszy mięsień, który pompuje krew po całym ciele. Pracuje bez przerwy! Pomyśl o nim jak o małej, ale bardzo silnej pompce.
Układ oddechowy – powietrze do życia
Potrzebujesz powietrza, żeby żyć. To oczywiste!
Układ oddechowy dostarcza to powietrze do Twojego ciała.
Zaczyna się od nosa i ust. Tam powietrze wchodzi do Twojego organizmu. Nos je ogrzewa i oczyszcza. Trochę jak filtr!
Potem powietrze wędruje przez tchawicę. To taka "rura" do płuc.
Płuca to jak dwa balony. Tam tlen z powietrza przechodzi do krwi. Krew zabiera tlen do wszystkich komórek Twojego ciała.
Podczas oddychania pracuje też przepona. To taki duży mięsień pod płucami. Pomaga im się rozszerzać i kurczyć. Wyobraź sobie, że to tłok w silniku.
Układ krążenia – krew w trasie
Krew to jak autostrada w Twoim ciele. Transportuje tlen, jedzenie i inne ważne rzeczy do wszystkich komórek.
Serce to "pompa" na tej autostradzie. Kurczy się i pompuje krew.
Naczynia krwionośne to drogi, po których płynie krew. Są tętnice, które prowadzą krew z serca. I żyły, które prowadzą krew z powrotem do serca.
Wyobraź sobie, że tętnice są jak rury z gorącą wodą, a żyły jak rury z zimną. Ale krew w tętnicach i żyłach jest czerwona, tylko ma różną zawartość tlenu.
Układ pokarmowy – paliwo dla organizmu
Potrzebujesz jedzenia, żeby mieć energię. Tak jak samochód potrzebuje benzyny!
Układ pokarmowy rozkłada jedzenie na mniejsze części. Dzięki temu Twoje ciało może je wykorzystać.
Zaczyna się od ust. Tam żujesz jedzenie. Ślina pomaga je zmiękczyć. To jak wstępne "mielenie" jedzenia.
Potem jedzenie wędruje przez przełyk do żołądka. W żołądku jedzenie jest mieszane z sokami trawiennymi. To jak "mikser" w kuchni.
Następnie jedzenie trafia do jelita cienkiego. Tam wchłaniane są składniki odżywcze do krwi. To jak "filtr" wyciągający to, co najlepsze z jedzenia.
Resztki jedzenia trafiają do jelita grubego. Tam wchłaniana jest woda. To jak "odwadniacz".
Na końcu resztki są usuwane z ciała. Już wiesz jak!
Mózg – centrum dowodzenia
Mózg to jak komputer. Kontroluje wszystko, co robisz.
Myślisz, czujesz, ruszasz się. Wszystko to dzięki mózgowi!
Mózg wysyła sygnały do ciała przez nerwy. To jak kable łączące komputer z innymi urządzeniami.
Dbaj o swój mózg! Wysypiaj się, zdrowo się odżywiaj i ucz się nowych rzeczy!
Brawo! Teraz wiesz już więcej o swoim ciele. Pamiętaj, żeby dbać o nie każdego dnia!
