Zaczynamy naszą podróż przez narodziny nowożytnego świata. Przygotujmy się na fascynującą lekcję historii!
Co to jest "nowożytność"?
Nowożytność to okres w historii Europy. Trwa od końca XV wieku do XX wieku. Jest to czas wielkich zmian i odkryć.
Kiedy zaczęła się nowożytność?
Umownie przyjmuje się rok 1492. To wtedy Krzysztof Kolumb dotarł do Ameryki.
Inna ważna data to rok 1453. Upadek Konstantynopola (stolicy Bizancjum) pod naporem Turków Osmańskich.
Te wydarzenia symbolizują koniec średniowiecza i początek nowej ery.
Wielkie odkrycia geograficzne
Nowożytność to epoka wielkich odkryć geograficznych. Europejczycy wyruszali na podbój świata.
Dlaczego Europejczycy podróżowali?
Głównym powodem były poszukiwania nowych dróg handlowych do Azji. Chciano zdobyć przyprawy, jedwab i inne cenne towary.
Chęć zdobycia bogactw i sławy. Także szerzenie chrześcijaństwa.
Krzysztof Kolumb
Krzysztof Kolumb, włoski żeglarz. Wyruszył w podróż na zachód, aby dotrzeć do Indii. Odkrył Amerykę, myśląc, że dotarł do Azji.
Vasco da Gama
Vasco da Gama, portugalski żeglarz. Odkrył drogę morską do Indii, opływając Afrykę.
Ferdynand Magellan
Ferdynand Magellan, portugalski żeglarz. Zorganizował pierwszą wyprawę dookoła świata. Udowodnił, że Ziemia jest okrągła.
Skutki odkryć geograficznych
Odkrycia geograficzne miały ogromne skutki. Dla Europejczyków oznaczały bogactwo i potęgę. Dla ludności podbitych terenów – często niewolę i śmierć.
Powstały kolonie europejskie w Ameryce, Azji i Afryce. Doszło do wymiany handlowej między kontynentami. Rozwój nauki i techniki.
Renesans
Renesans, czyli odrodzenie. To epoka w historii kultury europejskiej. Charakteryzuje się powrotem do antycznych ideałów. Zainteresowaniem człowiekiem i jego możliwościami.
Kiedy trwał renesans?
Renesans rozpoczął się we Włoszech w XIV wieku. Rozprzestrzenił się w Europie w XV i XVI wieku.
Cechy renesansu
Humanizm – zainteresowanie człowiekiem. Stawianie go w centrum zainteresowania.
Antropocentryzm – przekonanie, że człowiek jest najważniejszy we wszechświecie.
Rozwój nauki, sztuki i literatury. Krytyka średniowiecza.
Wybitni twórcy renesansu
Leonardo da Vinci – włoski malarz, rzeźbiarz, architekt, naukowiec i wynalazca. Stworzył m.in. "Monę Lisę" i "Ostatnią Wieczerzę".
Michał Anioł – włoski rzeźbiarz, malarz, architekt i poeta. Stworzył m.in. rzeźbę "Dawida" i freski w Kaplicy Sykstyńskiej.
Rafael Santi – włoski malarz i architekt. Stworzył m.in. "Szkołę Ateńską".
Mikołaj Kopernik – polski astronom. Odkrył, że Ziemia krąży wokół Słońca (teoria heliocentryczna).
William Shakespeare – angielski dramaturg i poeta. Napisał m.in. "Hamleta", "Romea i Julię" i "Makbeta".
Reformacja
Reformacja. To ruch religijny w XVI wieku. Dążył do reformy Kościoła katolickiego.
Przyczyny reformacji
Krytyka Kościoła za jego bogactwo i nadużycia. Sprzedaż odpustów. Brak moralności wśród duchownych.
Wzrost znaczenia Biblii. Chęć czytania jej w językach narodowych.
Rozwój druku. Umożliwił szybkie rozpowszechnianie idei reformacyjnych.
Marcin Luter
Marcin Luter – niemiecki teolog. Zapoczątkował reformację. Wystąpił przeciwko sprzedaży odpustów.
W 1517 roku przybił do drzwi kościoła w Wittenberdze 95 tez. Krytykowały one praktyki Kościoła.
Wyznania reformacyjne
Luteranizm – wyznanie zapoczątkowane przez Marcina Lutra. Uznaje Biblię za jedyne źródło wiary. Odrzuca kult świętych i sakrament kapłaństwa.
Kalwinizm – wyznanie zapoczątkowane przez Jana Kalwina. Wierzy w predestynację (przeznaczenie człowieka do zbawienia lub potępienia).
Anglikanizm – wyznanie powstałe w Anglii. Król Anglii jest głową Kościoła.
Skutki reformacji
Podział chrześcijaństwa na katolicyzm i protestantyzm. Wojny religijne. Wzrost nietolerancji religijnej. Wzmocnienie władzy świeckiej.
Podsumowanie
Narodziny nowożytnego świata to fascynujący okres w historii. Charakteryzuje się wielkimi odkryciami geograficznymi, renesansem i reformacją. To czas przełomowych zmian, które ukształtowały współczesny świat.
Pamiętaj! To tylko krótki przegląd. Zachęcam do dalszego zgłębiania wiedzy o tej epoce.
