Hej uczniowie! Przygotowujemy się do testu z historii, dział 1. Skupimy się na najważniejszych zagadnieniach. Będzie dobrze!
Początki Nowożytnej Europy
Co to w ogóle jest "nowożytność"? To okres po średniowieczu. Zaczynamy mniej więcej w XV wieku. Ważne zmiany czekały Europę.
Renesans
Renesans, czyli odrodzenie. Powrót do antyku – Grecji i Rzymu. Humanizm stawiał człowieka w centrum zainteresowania. Leonardo da Vinci to symbol tej epoki.
Sztuka renesansu? Piękno i realizm. Michał Anioł, Rafael Santi - pamiętajcie te nazwiska! Florenacja była kolebką renesansu.
Wielkie Odkrycia Geograficzne
Nowe lądy, nowe szlaki handlowe. Krzysztof Kolumb odkrył Amerykę w 1492 roku. Myślał, że dopłynął do Indii.
Ferdynand Magellan opłynął Ziemię. To udowodniło, że Ziemia jest okrągła. Vasco da Gama odkrył drogę morską do Indii.
Skutki odkryć? Ogromne! Handel się zmienił. Europa zyskała bogactwa. Niestety, podbój Ameryki przyniósł cierpienie Indianom.
Reformacja
Kryzys Kościoła katolickiego. Ludzie byli niezadowoleni z nadużyć. Marcin Luter wystąpił z 95 tezami w 1517 roku.
Co to te tezy? Krytyka odpustów i władzy papieża. Luter chciał reformy Kościoła. Biblia jako jedyne źródło wiary.
Powstały nowe wyznania: luteranizm, kalwinizm, anglikanizm. Jan Kalwin działał w Szwajcarii. Anglikanizm powstał w Anglii za panowania Henryka VIII.
Skutki reformacji? Wojny religijne. Podział Europy. Wzrost znaczenia państw narodowych.
Absolutyzm
Władza absolutna monarchy. Król rządzi sam, bez ograniczeń. Ludwik XIV, król Francji, to przykład władcy absolutnego. "Państwo to ja!" - miał powiedzieć.
Cechy absolutyzmu? Silna armia, centralizacja władzy, kontrola nad gospodarką. Dwor w Wersalu był symbolem potęgi królewskiej.
Merkantylizm to polityka gospodarcza absolutyzmu. Import ograniczony, eksport popierany. Celem - bogactwo państwa.
Kultura i Nauka w Nowożytności
Rozwój nauki. Mikołaj Kopernik - teoria heliocentryczna. Ziemia krąży wokół Słońca! Przełomowe odkrycie.
Galileusz potwierdził teorię Kopernika. Używał teleskopu do obserwacji nieba. Izaak Newton - prawo powszechnego ciążenia.
Oświecenie to epoka rozumu. Wiara w naukę i postęp. John Locke, Jean-Jacques Rousseau - ważni filozofowie oświecenia.
Ważne Wynalazki
Druk - wynaleziony przez Johannesa Gutenberga. Ułatwił rozpowszechnianie wiedzy. Nowe książki, gazety.
Udoskonalenia w nawigacji. Kompas, astrolabium. Ułatwiały podróże morskie.
Polska w XVI Wieku
Złoty Wiek Polski. Panowanie Zygmunta Starego i Zygmunta Augusta. Rozwój kultury i gospodarki.
Renesans w Polsce. Zamek Królewski na Wawelu. Dzieła Jana Kochanowskiego.
Unia Lubelska (1569). Połączenie Polski i Litwy w jedno państwo - Rzeczpospolitą Obojga Narodów.
Wolna elekcja. Wybór króla przez szlachtę. Osłabienie władzy królewskiej.
Podsumowanie Działu 1
Pamiętaj! Renesans to odrodzenie kultury antycznej. Wielkie odkrycia geograficzne zmieniły świat. Reformacja podzieliła Europę religijnie. Absolutyzm to władza absolutna monarchy. W Polsce - Złoty Wiek i Unia Lubelska.
Najważniejsze postacie: Leonardo da Vinci, Krzysztof Kolumb, Marcin Luter, Ludwik XIV, Mikołaj Kopernik.
Kluczowe pojęcia: humanizm, reformacja, absolutyzm, renesans, merkantylizm, Unia Lubelska. Powodzenia na teście!
