Witajcie! Przygotowujemy się razem do Testu Wiedzy O Starożytnym Rzymie. Bez obaw, damy radę!
Początki Rzymu i Królestwo
Zaczynamy od legend! Romulus i Remus, bracia bliźniacy wychowani przez wilczycę, założyli Rzym. Rok 753 p.n.e. to tradycyjna data.
Rzymem rządzili królowie. Było ich siedmiu, m.in. Romulus i Numa Pompiliusz.
Królestwo trwało do 509 p.n.e. Wtedy nastąpiło obalenie ostatniego króla, Lucjusza Tarkwiniusza Pysznego.
Patrycjusze stanowili uprzywilejowaną warstwę społeczną. Plebejusze to reszta społeczeństwa.
Kluczowe daty i postacie:
- 753 p.n.e. – założenie Rzymu
- Romulus i Remus
- Lucjusz Tarkwiniusz Pyszny
- 509 p.n.e. – koniec królestwa
Republika Rzymska
Po upadku królestwa nastała republika. Władza należała do obywateli, ale w praktyce sprawowali ją patrycjusze.
Najważniejszymi urzędnikami byli konsulowie. Wybierano ich na rok. Mieli ogromną władzę wojskową i cywilną.
Senat to rada starszych, złożona z patrycjuszy. Miał duży wpływ na politykę państwa.
Zgromadzenia ludowe (comitia) wybierały urzędników i uchwalały prawa. Plebejusze walczyli o swoje prawa.
Trybuni ludowi bronili interesów plebejuszy. Mieli prawo weta.
Ważne były wojny punickie (III-II w. p.n.e.). Rzym walczył z Kartaginą.
Hannibal, kartagiński wódz, słynął ze swojej przeprawy przez Alpy.
Rzym ostatecznie pokonał Kartaginę. Stał się potęgą w basenie Morza Śródziemnego.
Kryzys republiki to okres wojen domowych. Gajusz Mariusz i Lucjusz Korneliusz Sulla walczyli o władzę.
Powstał I triumwirat: Juliusz Cezar, Gnejusz Pompejusz i Marek Licyniusz Krassus.
Cezar podbił Galię. Jego słowa: "Veni, vidi, vici" (przybyłem, zobaczyłem, zwyciężyłem) stały się sławne.
Cezar został zamordowany w 44 p.n.e. Powstał II triumwirat: Marek Antoniusz, Oktawian August i Marek Emiliusz Lepidus.
Kluczowe daty i postacie:
- Republika Rzymska (509 p.n.e. – 27 p.n.e.)
- Konsulowie, Senat, Zgromadzenia ludowe
- Wojny punickie
- Hannibal
- Juliusz Cezar
- Oktawian August
Cesarstwo Rzymskie
Oktawian August został pierwszym cesarzem. Rok 27 p.n.e. to początek cesarstwa.
Pax Romana (pokój rzymski) to okres względnego pokoju i stabilizacji w Cesarstwie Rzymskim.
Dynastie cesarskie: Julio-Klaudyjska, Flawijska, Antoninów, Sewerów.
Ważni cesarze: Tyberiusz, Klaudiusz, Neron, Wespazjan, Tytus, Domicjan, Trajan, Hadrian, Marek Aureliusz.
Koloseum to amfiteatr w Rzymie, gdzie odbywały się walki gladiatorów i inne widowiska.
Panteon to świątynia poświęcona wszystkim bogom. Została zbudowana za czasów Hadriana.
Chrześcijaństwo zyskiwało coraz większą popularność. Początkowo było prześladowane.
Konstantyn Wielki wydał Edykt Mediolański w 313 r. n.e., który zapewniał wolność religijną chrześcijanom.
Teodozjusz Wielki uczynił chrześcijaństwo religią państwową w 380 r. n.e.
Cesarstwo Rzymskie zostało podzielone na Cesarstwo Zachodniorzymskie i Cesarstwo Wschodniorzymskie (Bizantyjskie).
Upadek Cesarstwa Zachodniorzymskiego nastąpił w 476 r. n.e. Ostatnim cesarzem był Romulus Augustulus.
Kluczowe daty i postacie:
- Oktawian August (27 p.n.e. – 14 n.e.)
- Pax Romana
- Konstantyn Wielki i Edykt Mediolański (313 r. n.e.)
- Teodozjusz Wielki
- Upadek Cesarstwa Zachodniorzymskiego (476 r. n.e.)
Kultura i Prawo Rzymskie
Rzymianie przejęli wiele elementów kultury greckiej. Literatura, filozofia i sztuka rozwijały się.
Ważni pisarze: Wergiliusz (Eneida), Horacy, Owidiusz, Cyceron.
Prawo rzymskie miało ogromny wpływ na systemy prawne w Europie. Zasada "Ignorantia iuris nocet" (nieznajomość prawa szkodzi).
Architektura rzymska charakteryzowała się monumentalnością i praktycznością. Budowano akwedukty, drogi, termy.
Język łaciński był językiem urzędowym i literackim. Dał początek językom romańskim.
Kluczowe terminy:
- Prawo rzymskie
- Architektura rzymska (akwedukty, drogi, termy)
- Język łaciński
Podsumowanie
Pamiętaj o kluczowych datach: 753 p.n.e. (założenie Rzymu), 509 p.n.e. (początek republiki), 27 p.n.e. (początek cesarstwa), 476 r. n.e. (upadek Cesarstwa Zachodniorzymskiego).
Zwróć uwagę na ważne postacie: Romulus i Remus, Juliusz Cezar, Oktawian August, Konstantyn Wielki.
Nie zapomnij o instytucjach: Senat, Konsulowie, Zgromadzenia ludowe.
Powodzenia na teście! Wierzę w Ciebie!
