Hej! Przygotowujesz się do sprawdzianu z tkanek i organów roślinnych? Świetnie! Razem damy radę!
Tkanek roślinne
Zacznijmy od podstaw. Co to są tkanki roślinne? To zespoły komórek o podobnej budowie i funkcji.
Rodzaje tkanek
Mamy kilka głównych rodzajów tkanek. Poznajmy je bliżej!
Tkanka twórcza (merystematyczna)
Tkanka twórcza, inaczej merystematyczna, to taka fabryka nowych komórek. Znajdziemy ją w miejscach, gdzie roślina intensywnie rośnie, np. na wierzchołkach pędów i korzeni.
Komórki tej tkanki intensywnie się dzielą. Dzięki temu roślina rośnie na długość i grubość.
Przykład: Stożek wzrostu korzenia.
Tkanka okrywająca
Tkanka okrywająca to taka "skóra" rośliny. Chroni ją przed uszkodzeniami i utratą wody.
Mamy dwa główne rodzaje: skórka (na liściach i młodych pędach) i korkowica (na starszych pędach i korzeniach).
Skórka często pokryta jest kutykulą – woskowatą warstwą, która zapobiega parowaniu wody.
Przykład: Skórka liścia, kora drzewa.
Tkanka miękiszowa
Tkanka miękiszowa to taki "wypełniacz" rośliny. Jest wszechstronna i pełni różne funkcje.
Może magazynować substancje odżywcze (miękisz spichrzowy), przeprowadzać fotosyntezę (miękisz asymilacyjny) lub wymieniać gazy (miękisz powietrzny).
Przykład: Miąższ jabłka, tkanka liścia odpowiedzialna za fotosyntezę.
Tkanka wzmacniająca
Tkanka wzmacniająca, jak sama nazwa wskazuje, wzmacnia roślinę. Daje jej sztywność i elastyczność.
Mamy dwa główne rodzaje: zwarcica i twardzica.
Zwarcica to żywe komórki zgrubiałe w kątach. Twardzica to martwe komórki o grubych ścianach.
Przykład: Łodyga słonecznika, skorupka orzecha.
Tkanka przewodząca
Tkanka przewodząca transportuje wodę, sole mineralne i substancje odżywcze po całej roślinie.
Mamy dwa główne rodzaje: drewno (ksylem) i łyko (floem).
Drewno transportuje wodę i sole mineralne od korzeni do liści. Łyko transportuje substancje odżywcze (np. cukry powstałe w wyniku fotosyntezy) z liści do innych części rośliny.
Przykład: Wiązki przewodzące w liściach i łodygach.
Organy roślinne
Teraz przejdźmy do organów roślinnych. Co to takiego? To części rośliny, które pełnią określone funkcje.
Główne organy roślinne
Mamy korzeń, łodygę, liście, kwiaty, owoce i nasiona.
Korzeń
Korzeń – utrzymuje roślinę w podłożu i pobiera wodę oraz sole mineralne.
Mamy różne typy korzeni: palowy, wiązkowy, korzenie przybyszowe.
Funkcje: Pobieranie wody i soli mineralnych, utrzymywanie rośliny w podłożu, magazynowanie substancji odżywczych (np. u marchwi).
Łodyga
Łodyga – podtrzymuje liście, kwiaty i owoce. Transportuje substancje między korzeniami a liśćmi.
Może być prosta, płożąca się, wspinająca się.
Funkcje: Transport substancji, podtrzymywanie organów, magazynowanie substancji odżywczych (np. u ziemniaka - bulwa).
Liście
Liście – przeprowadzają fotosyntezę. Oddychają i transpirują (odparowują wodę).
Różnią się kształtem, wielkością i budową.
Funkcje: Fotosynteza, wymiana gazowa, transpiracja.
Kwiaty
Kwiaty – służą do rozmnażania płciowego.
Składają się z działek kielicha, płatków korony, pręcików i słupka.
Funkcje: Rozmnażanie płciowe.
Owoce
Owoce – chronią nasiona i ułatwiają ich rozsiewanie.
Powstają z zalążni słupka po zapłodnieniu.
Funkcje: Ochrona nasion, rozsiewanie nasion.
Nasiona
Nasiona – zawierają zarodek nowej rośliny.
Są otoczone łupiną nasienną.
Funkcje: Rozmnażanie, przetrwanie niekorzystnych warunków.
Powtórka materiału
Super! Przeszliśmy przez cały materiał. Teraz krótkie powtórzenie najważniejszych punktów:
- Tkanki roślinne dzielimy na: twórcze, okrywające, miękiszowe, wzmacniające i przewodzące.
- Tkanka twórcza umożliwia wzrost rośliny.
- Tkanka okrywająca chroni roślinę.
- Tkanka miękiszowa pełni różne funkcje: magazynuje, przeprowadza fotosyntezę, wymienia gazy.
- Tkanka wzmacniająca wzmacnia roślinę.
- Tkanka przewodząca transportuje wodę i substancje odżywcze.
- Organy roślinne to: korzeń, łodyga, liście, kwiaty, owoce i nasiona.
- Korzeń pobiera wodę i sole mineralne.
- Łodyga transportuje substancje i podtrzymuje organy.
- Liście przeprowadzają fotosyntezę.
- Kwiaty służą do rozmnażania płciowego.
- Owoce chronią i rozsiewają nasiona.
- Nasiona zawierają zarodek nowej rośliny.
Porady na koniec
Pamiętaj, żeby dobrze się wyspać przed sprawdzianem. Przeczytaj jeszcze raz notatki i rozwiąż kilka zadań. Dasz radę!
Powodzenia na sprawdzianie! Wierzę w Ciebie!
