Powietrze to mieszanina gazów. Otacza nas zewsząd.
Składniki Powietrza
Powietrze nie jest jednorodną substancją. Składa się z różnych składników. Główne składniki to azot i tlen.
Azot (N2)
Azot stanowi około 78% objętości powietrza. Jest to gaz obojętny chemicznie. Oznacza to, że trudno wchodzi w reakcje z innymi substancjami.
Azot jest niezbędny do życia. Rośliny potrzebują go do wzrostu. Wykorzystywany jest w produkcji nawozów.
W przemyśle azot stosuje się do chłodzenia. Na przykład, ciekły azot służy do zamrażania żywności.
Tlen (O2)
Tlen stanowi około 21% objętości powietrza. Jest niezbędny do oddychania. Zarówno ludzie, jak i zwierzęta potrzebują tlenu do życia.
Tlen jest bardzo aktywny chemicznie. Umożliwia spalanie. Ogień nie może istnieć bez tlenu.
W medycynie tlen stosuje się do leczenia chorób układu oddechowego. W przemyśle spawalniczym wykorzystuje się go do cięcia metali.
Inne Składniki
Oprócz azotu i tlenu, w powietrzu znajdują się inne gazy. Są to argon, dwutlenek węgla i gazy szlachetne.
Argon (Ar) jest gazem szlachetnym. Stosuje się go w żarówkach. Zapobiega utlenianiu się włókna.
Dwutlenek węgla (CO2) powstaje podczas oddychania i spalania. Rośliny wykorzystują go w procesie fotosyntezy. Nadmiar CO2 w atmosferze przyczynia się do efektu cieplarnianego.
Do gazów szlachetnych zaliczamy również neon (Ne), hel (He), krypton (Kr) i ksenon (Xe). Mają one różne zastosowania. Na przykład, neon stosuje się w reklamach.
W powietrzu występuje również para wodna (H2O). Jej ilość zależy od wilgotności powietrza.
Powietrze zawiera też zanieczyszczenia. Mogą to być pyły, dymy i gazy szkodliwe dla zdrowia.
Rodzaje Przemian, Jakim Ulega Powietrze
Powietrze podlega różnym przemianom. Mogą to być przemiany fizyczne i chemiczne.
Przemiany Fizyczne
Przemiany fizyczne to zmiany stanu skupienia. Nie zmieniają one składu chemicznego powietrza.
Sprężanie to zmniejszanie objętości powietrza. Powoduje to wzrost ciśnienia i temperatury.
Rozprężanie to zwiększanie objętości powietrza. Powoduje to spadek ciśnienia i temperatury.
Skraplanie to przejście gazu w ciecz. Powietrze można skroplić, ochładzając je do bardzo niskiej temperatury.
Parowanie to przejście cieczy w gaz. Para wodna w powietrzu powstaje w wyniku parowania wody.
Przemiany Chemiczne
Przemiany chemiczne zmieniają skład chemiczny powietrza. Powstają nowe substancje.
Spalanie
Spalanie to reakcja chemiczna z tlenem. Podczas spalania uwalnia się energia. Powstają nowe substancje, takie jak dwutlenek węgla i woda.
Spalanie jest procesem egzotermicznym. Oznacza to, że wydziela ciepło.
Przykłady spalania to palenie drewna, gazu i węgla.
Korozja
Korozja to niszczenie metali pod wpływem czynników atmosferycznych. Głównie chodzi o tlen i wodę.
Rdza to przykład korozji. Powstaje na powierzchni żelaza w wyniku reakcji z tlenem i wodą.
Korozja jest procesem utleniania. Metal traci elektrony i przechodzi w formę jonową.
Fotosynteza
Fotosynteza to proces zachodzący w roślinach. Rośliny pobierają dwutlenek węgla z powietrza. Wykorzystują energię słoneczną do produkcji cukrów i tlenu.
Fotosynteza jest procesem endoenergetycznym. Wymaga dostarczenia energii.
Fotosynteza jest niezbędna do życia na Ziemi. Utrzymuje poziom tlenu w atmosferze.
Oddychanie
Oddychanie to proces, w którym organizmy pobierają tlen z powietrza. Utleniają związki organiczne, uzyskując energię. Wydalają dwutlenek węgla i wodę.
Oddychanie to proces egzotermiczny. Uwalnia energię potrzebną do życia.
Oddychanie jest procesem odwrotnym do fotosyntezy.
Podsumowując, powietrze to mieszanina gazów, głównie azotu i tlenu. Podlega ono różnym przemianom, zarówno fizycznym, jak i chemicznym. Zrozumienie składu i przemian powietrza jest ważne dla ochrony środowiska i zdrowia ludzi.
