Witajcie, czwartoklasiści! Przygotujmy się razem do testu z przyrody o układach w organizmach. Bez obaw, poradzimy sobie!
Układ Pokarmowy
Zaczynamy od układu pokarmowego. To on trawi jedzenie.
Funkcje układu pokarmowego
Układ pokarmowy ma za zadanie rozłożyć jedzenie. Uzyskujemy z niego energię i składniki odżywcze. Dzięki temu możemy rosnąć i się bawić!
Budowa układu pokarmowego
Zaczyna się w jamie ustnej. Tam zęby rozdrabniają jedzenie, a ślina je nawilża.
Następnie pokarm przechodzi przez przełyk. To długa rurka, która prowadzi do żołądka.
W żołądku jedzenie miesza się z sokami trawiennymi. Tutaj pokarm jest dalej rozkładany.
Kolejny etap to jelito cienkie. Tam wchłaniane są składniki odżywcze do krwi.
Na końcu jest jelito grube. Ono wchłania wodę i formuje kał.
Ostatni etap to odbyt. Przez niego wydalane są niestrawione resztki.
Zapamiętaj!
Jama ustna -> Przełyk -> Żołądek -> Jelito cienkie -> Jelito grube -> Odbyt
Układ Oddechowy
Teraz zajmiemy się układem oddechowym. Dzięki niemu oddychamy!
Funkcje układu oddechowego
Układ oddechowy dostarcza tlen do naszego organizmu. Usuwa z niego dwutlenek węgla. To ważne dla życia!
Budowa układu oddechowego
Powietrze wdychamy przez nos lub usta. Nos dodatkowo oczyszcza i ogrzewa powietrze.
Następnie powietrze przechodzi przez tchawicę. To rura wzmocniona chrząstkami.
Tchawica rozgałęzia się na dwa oskrzela. Każde oskrzele prowadzi do jednego płuca.
W płucach znajdują się pęcherzyki płucne. Tam zachodzi wymiana gazowa: tlen przechodzi do krwi, a dwutlenek węgla z krwi do pęcherzyków.
Oddychanie
Wdech to nabieranie powietrza. Wydech to wypuszczanie powietrza.
W oddychaniu pomaga przepona. To mięsień pod płucami.
Zapamiętaj!
Nos/Usta -> Tchawica -> Oskrzela -> Płuca (Pęcherzyki płucne)
Układ Krwionośny
Kolejny układ to układ krwionośny. Transportuje on krew po całym ciele.
Funkcje układu krwionośnego
Układ krwionośny dostarcza tlen i składniki odżywcze do komórek. Zabiera dwutlenek węgla i inne produkty przemiany materii.
Budowa układu krwionośnego
Sercem układu krwionośnego jest serce. To pompa, która pompuje krew.
Krew płynie przez naczynia krwionośne. Dzielimy je na tętnice, żyły i naczynia włosowate.
Tętnice prowadzą krew z serca do narządów.
Żyły prowadzą krew z narządów do serca.
Naczynia włosowate to bardzo cienkie naczynia. Tam zachodzi wymiana substancji między krwią a komórkami.
Krew
Krew składa się z osocza i elementów morfotycznych (krwinki czerwone, krwinki białe, płytki krwi).
Krwinki czerwone transportują tlen.
Krwinki białe walczą z chorobami.
Płytki krwi biorą udział w krzepnięciu krwi.
Zapamiętaj!
Serce -> Tętnice -> Naczynia włosowate -> Żyły -> Serce
Układ Nerwowy
Na koniec układ nerwowy. On kontroluje nasze ciało.
Funkcje układu nerwowego
Układ nerwowy odbiera informacje ze środowiska. Przetwarza je i wysyła polecenia do mięśni i gruczołów. Dzięki niemu możemy reagować na bodźce.
Budowa układu nerwowego
Centralnym organem jest mózg. To centrum dowodzenia.
Rdzeń kręgowy to przedłużenie mózgu. Biegnie wzdłuż kręgosłupa.
Od mózgu i rdzenia kręgowego odchodzą nerwy. One docierają do wszystkich części ciała.
Komórka nerwowa
Podstawową jednostką układu nerwowego jest neuron, czyli komórka nerwowa.
Zapamiętaj!
Mózg -> Rdzeń kręgowy -> Nerwy
Podsumowanie
Pamiętajcie o najważniejszych rzeczach:
- Układ pokarmowy: trawienie pokarmu.
- Układ oddechowy: wymiana gazowa (tlen i dwutlenek węgla).
- Układ krwionośny: transport substancji po ciele.
- Układ nerwowy: kontrola ciała i reagowanie na bodźce.
Powodzenia na teście! Wierzę w Was!
