Witajcie! Porozmawiajmy o wielkich odkryciach geograficznych. To fascynuj膮cy temat! Szczeg贸lnie wa偶ny na sprawdzian z historii w 6 klasie.
Co to s膮 Wielkie Odkrycia Geograficzne?
To okres w historii. Trwa艂 od XV do XVII wieku.
W tym czasie Europejczycy odkrywali nowe l膮dy. I szlaki morskie.
Wyobra藕cie sobie, 偶e 艣wiat by艂 wtedy map膮 z wieloma bia艂ymi plamami. Europa zna艂a siebie i kawa艂ek Azji oraz Afryki. Reszta by艂a tajemnic膮!
Odkrycia geograficzne to wyprawy. Organizowane przez kraje europejskie. Celem by艂o znalezienie nowych ziem. I bogactw.
Definicje: Kluczowe S艂owa
Ekspedycja: To zorganizowana wyprawa. Maj膮ca na celu badanie jakiego艣 obszaru.
Kolonia: To terytorium. Podbite i kontrolowane przez inne pa艅stwo. Pa艅stwo to nazywa si臋 metropoli膮.
Szlak handlowy: To trasa. Kt贸r膮 kupcy podr贸偶uj膮. By wymienia膰 towary.
Dlaczego to si臋 dzia艂o?
By艂o kilka powod贸w.
Ch臋膰 zysku: Europa chcia艂a z艂ota. I przypraw. Przyprawy, jak pieprz, by艂y bardzo drogie.
Nowy szlak do Indii: Szlak l膮dowy by艂 kontrolowany przez Turk贸w. Trzeba by艂o znale藕膰 drog臋 morsk膮.
Post臋p techniczny: Powsta艂y nowe statki. Na przyk艂ad karawela. By艂a szybsza i 艂atwiej ni膮 manewrowa膰.
Wiedza: Ludzie wierzyli, 偶e Ziemia jest okr膮g艂a. Chcieli to sprawdzi膰.
Kto bra艂 w tym udzia艂?
Kilka pa艅stw odegra艂o kluczow膮 rol臋.
Portugalia: Jako pierwsza zacz臋艂a wysy艂a膰 ekspedycje.
Hiszpania: Konkurowa艂a z Portugali膮. I wys艂a艂a Krzysztofa Kolumba.
Anglia, Francja i Holandia: Do艂膮czy艂y p贸藕niej. Zak艂ada艂y kolonie w Ameryce P贸艂nocnej.
Najwa偶niejsi Odkrywcy
Krzysztof Kolumb (Cristoforo Colombo): Wyruszy艂 w 1492 roku. Chcia艂 dop艂yn膮膰 do Indii. P艂yn膮c na zach贸d. Odkry艂 Ameryk臋. My艣la艂, 偶e dop艂yn膮艂 do Indii. Dlatego nazwa艂 rdzenn膮 ludno艣膰 Indianami.
Vasco da Gama: W 1498 roku. Dop艂yn膮艂 do Indii. P艂yn膮c wok贸艂 Afryki. Odkry艂 morsk膮 drog臋 do Indii.
Ferdynand Magellan: W latach 1519-1522. Zorganizowa艂 wypraw臋 dooko艂a 艣wiata. Sam zgin膮艂. Ale jego za艂oga doko艅czy艂a podr贸偶. Udowodni艂a, 偶e Ziemia jest okr膮g艂a.
Gdzie dotarli?
Odkrycia obejmowa艂y r贸偶ne kontynenty.
Ameryka: Odkrycie Kolumba otworzy艂o drog臋 do kolonizacji. Hiszpanie i Portugalczycy podbili Imperium Aztek贸w i Ink贸w.
Afryka: Portugalczycy zak艂adali faktorie handlowe. Wzd艂u偶 wybrze偶a. Handel niewolnikami sta艂 si臋 wa偶nym biznesem.
Azja: Odkryto drog臋 morsk膮 do Indii. Europejczycy handlowali z Chinami i Japoni膮.
Skutki Odkry膰 Geograficznych
Odkrycia mia艂y ogromny wp艂yw na 艣wiat.
Rozw贸j handlu: Powsta艂y nowe szlaki handlowe. Europejczycy sprowadzali nowe towary. Na przyk艂ad ziemniaki i pomidory z Ameryki.
Powstanie koloni: Europejskie pa艅stwa zak艂ada艂y kolonie. Wykorzystywa艂y zasoby naturalne. I prac臋 miejscowej ludno艣ci.
Rozw贸j nauki: Poznawano nowe kultury. I gatunki ro艣lin i zwierz膮t. Geografia i kartografia si臋 rozwija艂y.
Choroby: Europejczycy przywie藕li choroby. Na kt贸re rdzenni mieszka艅cy nie byli odporni. Populacja Ameryki zmniejszy艂a si臋 drastycznie.
Niewolnictwo: Miliony Afryka艅czyk贸w zosta艂y sprzedane w niewol臋. Pracowali na plantacjach w Ameryce.
Przyk艂ady z 偶ycia codziennego
My艣licie, 偶e to dawne dzieje? Sp贸jrzcie na to tak:
Ziemniaki i pomidory: To ro艣liny z Ameryki. Teraz s膮 podstaw膮 naszej kuchni.
Kawa i herbata: Pochodz膮 z Azji i Afryki. Dzi臋ki odkryciom geograficznym trafi艂y do Europy.
J臋zyki: W Ameryce Po艂udniowej m贸wi si臋 po hiszpa艅sku i portugalsku. To skutek kolonizacji.
Podsumowanie
Wielkie Odkrycia Geograficzne zmieni艂y 艣wiat. Zbli偶y艂y kontynenty. Ale te偶 przynios艂y cierpienie. Pami臋tajcie o tym, ucz膮c si臋 do sprawdzianu!
Powodzenia na sprawdzianie! Teraz ju偶 wiesz, o co chodzi w tych wielkich odkryciach.
