Witajcie, drodzy uczniowie klasy 5! Przygotowujemy się do sprawdzianu z działu 3 z geografii. Nie martwcie się, razem damy radę!
Klimat i pogoda w Polsce
Klimat to typowy przebieg pogody na danym obszarze, obserwowany przez wiele lat.
Pogoda to stan atmosfery w danym miejscu i czasie. Zmienia się często.
W Polsce panuje klimat umiarkowany ciepły przejściowy.
Oznacza to, że mamy cztery pory roku: wiosnę, lato, jesień i zimę.
Pory roku są wyraźnie zaznaczone.
Składniki pogody
Temperatura powietrza – mierzymy ją termometrem. Może być dodatnia lub ujemna.
Opady atmosferyczne – to woda w postaci ciekłej (deszcz) lub stałej (śnieg, grad) spadająca z chmur.
Ciśnienie atmosferyczne – siła, z jaką powietrze naciska na powierzchnię Ziemi.
Wiatr – ruch powietrza. Ma kierunek i prędkość.
Zachmurzenie – stopień pokrycia nieba chmurami.
Czynniki wpływające na klimat w Polsce
Położenie geograficzne – Polska leży w strefie klimatu umiarkowanego.
Masy powietrza – napływają do nas różne masy powietrza (np. polarno-morskie, polarno-kontynentalne).
Ukształtowanie terenu – góry zatrzymują wilgotne powietrze.
Odległość od morza – morze łagodzi temperatury.
Wody w Polsce
Rzeki to naturalne cieki wodne płynące po powierzchni Ziemi.
Najdłuższą rzeką w Polsce jest Wisła.
Drugą co do długości rzeką jest Odra.
Dorzecze
Dorzecze to obszar, z którego wszystkie wody spływają do jednej rzeki.
Główne dorzecza w Polsce to dorzecze Wisły i dorzecze Odry.
Zlewisko
Zlewisko to obszar, z którego wszystkie wody spływają do jednego oceanu.
Polska leży w zlewisku Morza Bałtyckiego.
Jeziora
Jeziora to naturalne zbiorniki wodne na powierzchni lądu.
Największe jezioro w Polsce to Śniardwy.
Najgłębsze jezioro w Polsce to Hańcza.
Pojezierza to obszary z dużą ilością jezior (np. Pojezierze Mazurskie).
Morze Bałtyckie
Morze Bałtyckie to morze śródlądowe.
Jest płytkie i słabo zasolone.
Linia brzegowa Bałtyku jest urozmaicona (np. mierzeje, zalewy).
Ukształtowanie powierzchni Polski
Niziny to obszary położone na wysokości do 300 m n.p.m.
Większość obszaru Polski to niziny.
Wyżyny to obszary położone na wysokości od 300 do 500 m n.p.m.
Góry to obszary położone na wysokości powyżej 500 m n.p.m.
Najwyższe góry w Polsce to Tatry.
Najwyższy szczyt to Rysy.
Pasy rzeźby terenu w Polsce
Pobrzeża – wąski pas nad morzem.
Pojezierza – obszary z dużą ilością jezior.
Niziny Środkowopolskie – rozległe niziny w centralnej Polsce.
Wyżyny Polskie – wyżyny w południowej Polsce (np. Wyżyna Małopolska).
Kotliny Podkarpackie – obniżenia terenu u podnóża Karpat.
Góry – Karpaty i Sudety.
Podsumowanie
Pamiętaj! Zwróć uwagę na definicje klimatu i pogody. Rozróżniaj składniki pogody.
Zwróć uwagę na nazwy rzek (Wisła, Odra) i jezior (Śniardwy, Hańcza).
Zapamiętaj pasy rzeźby terenu w Polsce i charakterystyczne cechy każdego z nich.
Powodzenia na sprawdzianie! Wierzę w Ciebie!
