Hej! Przygotowujesz się do sprawdzianu z Figur na płaszczyźnie w klasie 5? Super! Ten przewodnik pomoże Ci usystematyzować wiedzę i poczuć się pewniej.
Podstawowe figury geometryczne
Punkt
Punkt to najprostszy element geometrii. Oznaczamy go dużą literą, np. A, B, C.
Wyobraź sobie, że jest to bardzo mała kropka.
Prosta
Prosta jest nieskończona w obu kierunkach. Oznaczamy ją małymi literami, np. k, l, m, lub dwoma punktami leżącymi na tej prostej, np. AB.
Możemy narysować tylko jej fragment.
Odcinek
Odcinek to część prostej ograniczona dwoma punktami, zwanymi końcami odcinka. Oznaczamy go np. AB, gdzie A i B to końce odcinka.
Można go zmierzyć.
Półprosta
Półprosta to część prostej, która ma początek w jednym punkcie, ale jest nieskończona w drugim kierunku. Oznaczamy ją np. AB, gdzie A to początek półprostej.
Kąty
Definicja kąta
Kąt to figura geometryczna utworzona przez dwie półproste wychodzące z jednego punktu, zwanego wierzchołkiem kąta.
Półproste to ramiona kąta.
Rodzaje kątów
Kąt ostry: Mniejszy niż 90 stopni.
Kąt prosty: Ma 90 stopni. Oznaczamy go małym kwadracikiem w wierzchołku.
Kąt rozwarty: Większy niż 90 stopni, ale mniejszy niż 180 stopni.
Kąt półpełny: Ma 180 stopni.
Kąt pełny: Ma 360 stopni.
Mierzenie kątów
Kąty mierzymy w stopniach. Używamy do tego kątomierza.
Pamiętaj, aby prawidłowo umieścić kątomierz!
Wielokąty
Definicja wielokąta
Wielokąt to figura geometryczna ograniczona linią łamaną zamkniętą. Punkty załamania tej linii to wierzchołki wielokąta, a odcinki tej linii to boki wielokąta.
Rodzaje wielokątów
Trójkąt: Wielokąt o trzech bokach.
Czworokąt: Wielokąt o czterech bokach.
Pięciokąt: Wielokąt o pięciu bokach.
Sześciokąt: Wielokąt o sześciu bokach.
I tak dalej...
Rodzaje trójkątów
Trójkąt równoboczny: Ma wszystkie boki równe.
Trójkąt równoramienny: Ma dwa boki równe (ramiona).
Trójkąt różnoboczny: Ma wszystkie boki różnej długości.
Trójkąt prostokątny: Ma jeden kąt prosty.
Trójkąt ostrokątny: Ma wszystkie kąty ostre.
Trójkąt rozwartokątny: Ma jeden kąt rozwarty.
Rodzaje czworokątów
Kwadrat: Ma wszystkie boki równe i wszystkie kąty proste.
Prostokąt: Ma wszystkie kąty proste, ale niekoniecznie wszystkie boki równe.
Romb: Ma wszystkie boki równe, ale niekoniecznie wszystkie kąty proste.
Równoległobok: Ma boki równoległe parami.
Trapez: Ma przynajmniej jedną parę boków równoległych.
Okrąg i koło
Okrąg
Okrąg to zbiór wszystkich punktów na płaszczyźnie, które są w równej odległości od jednego punktu, zwanego środkiem okręgu.
Odległość od środka do okręgu nazywamy promieniem.
Odcinek łączący dwa punkty na okręgu, przechodzący przez środek, nazywamy średnicą. Średnica jest dwa razy dłuższa od promienia.
Koło
Koło to okrąg wraz z wnętrzem. Czyli wszystkie punkty, które są w odległości mniejszej lub równej promieniowi od środka.
Położenie prostych
Proste równoległe
Proste równoległe to proste, które leżą na tej samej płaszczyźnie i nie przecinają się.
Oznaczamy je np. k || l.
Proste prostopadłe
Proste prostopadłe to proste, które przecinają się pod kątem prostym (90 stopni).
Oznaczamy je np. k ⊥ l.
Symetria
Symetria osiowa
Figura symetryczna osiowo to figura, którą można podzielić na dwie identyczne części za pomocą prostej zwanej osią symetrii. Po złożeniu wzdłuż osi symetrii obie części figury pokrywają się.
Symetria środkowa
Figura symetryczna środkowo to figura, która ma środek symetrii. Dla każdego punktu figury istnieje inny punkt figury, położony w tej samej odległości od środka symetrii, ale po przeciwnej stronie.
Zapamiętaj!
Punkt, prosta, odcinek, kąt, wielokąt, okrąg, koło - to podstawowe figury geometryczne.
Znasz rodzaje kątów i wiesz jak je mierzyć.
Rozumiesz podział trójkątów i czworokątów.
Wiesz, czym są proste równoległe i prostopadłe.
Znasz pojęcie symetrii osiowej i środkowej.
Powodzenia na sprawdzianie! Pamiętaj, żeby dokładnie czytać polecenia i skupić się na zadaniach. Dasz radę!
