Witajcie, młodzi matematycy! Przygotujcie się na przygodę z figurami na płaszczyźnie.
Dziś zajmiemy się tematami, które często pojawiają się w testach z geometrii w klasie 5.
Punkt, Prosta i Płaszczyzna
Wyobraźcie sobie maleńką kropeczkę. To jest punkt. Oznacza konkretne miejsce.
Punkt nie ma wielkości.
Teraz narysujcie linię prostą. To jest prosta. Prosta ciągnie się w nieskończoność w obu kierunkach.
Możemy narysować fragment prostej - odcinek. Odcinek ma początek i koniec.
Pomyślcie o kartce papieru. To jest płaszczyzna. Płaszczyzna rozciąga się nieskończenie we wszystkich kierunkach.
Punkty, proste i odcinki leżą na płaszczyźnie.
Kąty
Kąt powstaje, gdy dwie proste przecinają się.
Pomyślcie o otwierających się nożyczkach. Ostrza tworzą kąt.
Mierzymy kąty w stopniach. Pełen obrót ma 360 stopni.
Kąt prosty ma 90 stopni. Wygląda jak róg kartki.
Kąt ostry jest mniejszy niż 90 stopni.
Kąt rozwarty jest większy niż 90 stopni, ale mniejszy niż 180 stopni.
Kąt półpełny ma 180 stopni. To prosta linia.
Wielokąty
Wielokąt to figura zamknięta, utworzona z odcinków.
Odcinki te nazywamy bokami wielokąta.
Tam, gdzie łączą się boki, mamy wierzchołki wielokąta.
Trójkąty
Trójkąt to wielokąt o trzech bokach.
Trójkąt równoboczny ma wszystkie boki równe.
Trójkąt równoramienny ma dwa boki równe.
Trójkąt różnoboczny ma wszystkie boki różnej długości.
Trójkąt prostokątny ma jeden kąt prosty.
Czworokąty
Czworokąt to wielokąt o czterech bokach.
Kwadrat ma wszystkie boki równe i wszystkie kąty proste.
Prostokąt ma wszystkie kąty proste, ale boki mogą mieć różne długości.
Romb ma wszystkie boki równe, ale kąty mogą być różne od prostych.
Równoległobok ma przeciwległe boki równoległe i równe.
Trapez ma co najmniej jedną parę boków równoległych.
Okrąg i Koło
Okrąg to zbiór punktów równo oddalonych od jednego punktu, zwanego środkiem okręgu.
Pomyślcie o okręgu, który narysowaliście cyrklem.
Koło to okrąg wraz z jego wnętrzem.
Pomyślcie o monecie. Moneta to koło.
Promień to odcinek łączący środek okręgu z dowolnym punktem na okręgu.
Średnica to odcinek przechodzący przez środek okręgu i łączący dwa punkty na okręgu. Średnica jest dwa razy dłuższa od promienia.
Obwód i Pole
Obwód to długość wszystkich boków figury. To jak zmierzyć "dookoła" figury.
Pole to ilość miejsca, jaką zajmuje figura na płaszczyźnie. To jak zmierzyć, ile farby potrzebujesz, żeby pomalować całą figurę.
Obliczanie obwodu i pola zależy od rodzaju figury.
Na przykład, obwód kwadratu to 4 razy długość boku.
Pole kwadratu to długość boku razy długość boku.
Obwód prostokąta to 2 razy długość + 2 razy szerokość.
Pole prostokąta to długość razy szerokość.
Zrozumienie tych podstawowych pojęć pomoże Wam rozwiązać zadania na teście.
Pamiętajcie o rysowaniu figur. Rysunek pomaga zrozumieć zadanie.
Powodzenia na teście!
