Hej Ósmoklasisto! Gotowy na Sprawdzian z Rosyjskiego, Dział 4? Pokażę Ci, jak go ogarnąć!
Czas przeszły czasowników
Wyobraź sobie, że jesteś detektywem. Co już zrobiłeś? To jest właśnie czas przeszły!
W rosyjskim, jak w polskim, mówimy o tym, co się stało. Na przykład: „Ja czytał”. Albo: „Ona czytała”.
Jak to działa?
Mamy bazę czasownika (bez końcówki -ть/-чь/-ти). Do niej dodajemy końcówki.
Dla rodzaju męskiego: -л. Myśl o tym jak o klocku LEGO dla chłopaka.
Dla rodzaju żeńskiego: -ла. To klocek LEGO dla dziewczyny.
Dla rodzaju nijakiego: -ло. Klocek dla rzeczy, np. okna (okno- оно).
Dla liczby mnogiej: -ли. Dużo klocków, dla wszystkich!
Przykład? Czasownik czytać (читать).
- Mężczyzna: Он читал.
- Kobieta: Она читала.
- Okno: Оно читало (rzadko używane, ale gramatycznie poprawne).
- Oni: Они читали.
Widzisz? Proste jak budowanie z klocków!
Ważne!
Zwróć uwagę na rodzaj rzeczownika, do którego odnosi się czasownik! To on dyktuje końcówkę.
Zaimki dzierżawcze
Twoja piłka, mój rower, jej książka. To są zaimki dzierżawcze!
W rosyjskim pokazują, kto co posiada.
Myśl o nich jak o naklejkach z Twoim imieniem. Przyklejasz naklejkę "Mój" do roweru, i już wiadomo, że jest Twój!
Podział
Mój (мой), twój (твой), nasz (наш), wasz (ваш) – to proste.
Ale co z jego (его), jej (её), ich (их)? One się nie odmieniają! Zawsze wyglądają tak samo. Zapamiętaj je jak kolorowe guziki, które zawsze pasują.
Odmiana
Mój, twój, nasz, wasz – odmieniają się przez rodzaje i liczby. To jak ubranie, które musi pasować rozmiarem.
Dla rodzaju męskiego: mój (мой), twój (твой), nasz (наш), wasz (ваш).
Dla rodzaju żeńskiego: moja (моя), twoja (твоя), nasza (наша), wasza (ваша).
Dla rodzaju nijakiego: moje (моё), twoje (твоё), nasze (наше), wasze (ваше).
Liczba mnoga: moi (мои), twoi (твои), nasi (наши), wasi (ваши).
Przykłady:
- To mój dom. (Это мой дом.)
- To moja książka. (Это моя книга.)
- To moje okno. (Это моё окно.)
- To moi przyjaciele. (Это мои друзья.)
Pamiętaj, żeby zaimek pasował do rzeczownika tak jak klucz do zamka!
Przyimki z celownikiem
K (do), po (по), przez (по). One łączą się z celownikiem.
Wyobraź sobie labirynt. Przyimki to strzałki, które pokazują Ci drogę, a celownik to konkretny punkt na mapie.
Kiedy używamy?
K (do) – gdy idziemy do kogoś. Na przykład: Idę do babci. (Я иду к бабушке.)
Po (по) – gdy idziemy po coś. Na przykład: Idę po chleb. (Я иду по хлеб.). Albo coś robimy w pewien sposób. Na przykład: po rosyjsku (по-русски).
Przez (по) - Rzadziej używane, np. bić po twarzy.
Celownik
Celownik to przypadek, który odpowiada na pytanie: komu? czemu?
Dla rzeczowników rodzaju męskiego i nijakiego, zwykle zmieniamy końcówkę na -у lub -ю.
Dla rzeczowników rodzaju żeńskiego, zwykle zmieniamy końcówkę na -е lub -и.
Przykłady:
- Babcia (бабушка) – Do babci (к бабушке).
- Brat (брат) – Do bratu (к брату).
Zwróć uwagę na końcówki. To jak dodanie odpowiedniej wtyczki do gniazdka!
Słownictwo: Kultura i tradycje Rosji
Poznaj Matrioszkę! To rosyjska lalka, w której kryją się mniejsze lalki. Jak pudełko w pudełku!
Samowar – rosyjski czajnik. To jak termos, który podgrzewa wodę na herbatę.
Pierogi – wszyscy je znamy! W Rosji też są popularne.
Choinka noworoczna (Новогодняя ёлка) – Rosjanie obchodzą Nowy Rok z choinką, tak jak my Boże Narodzenie.
Dziadek Mróz (Дед Мороз) – rosyjski odpowiednik Świętego Mikołaja.
Zapamiętaj te słowa! Pomogą Ci zrozumieć rosyjską kulturę.
Podsumowanie
Pamiętaj! Czas przeszły to detektywistyczna praca. Zaimki dzierżawcze to naklejki z Twoim imieniem. Przyimki to strzałki w labiryncie, a rosyjska kultura to ciekawe przedmioty i zwyczaje.
Powodzenia na sprawdzianie! Удачи!
