Witajcie, czwartoklasiści! Przygotujmy się razem do sprawdzianu z przyrody, dział 2. Skupimy się na najważniejszych zagadnieniach.
Środowisko życia
Co to jest środowisko życia? To wszystko, co otacza organizm.
Składniki środowiska
Środowisko życia składa się z elementów ożywionych i nieożywionych.
Składniki ożywione to rośliny, zwierzęta, grzyby i bakterie. Wszystko, co żyje!
Składniki nieożywione to woda, powietrze, gleba, skały, światło słoneczne i temperatura.
Pamiętajcie o różnicy między nimi! To bardzo ważne.
Rośliny
Rośliny to producenci w ekosystemach.
Budowa roślin
Roślina składa się z korzeni, łodygi, liści i kwiatów (czasami również owoców).
Korzenie – utrzymują roślinę w glebie i pobierają wodę z solami mineralnymi.
Łodyga – transportuje wodę i substancje odżywcze. Utrzymuje liście i kwiaty.
Liście – zachodzi w nich fotosynteza. Produkowane są związki organiczne.
Kwiaty – służą do rozmnażania.
Nauczcie się rozpoznawać te części! To podstawa.
Fotosynteza
Czym jest fotosynteza? To proces, w którym rośliny, wykorzystując światło słoneczne, wodę i dwutlenek węgla, produkują glukozę i tlen.
Zapamiętajcie składniki potrzebne do fotosyntezy: światło, woda, dwutlenek węgla.
Produktami fotosyntezy są: glukoza i tlen.
Zwierzęta
Zwierzęta to konsumenci w ekosystemach.
Podział zwierząt
Możemy dzielić zwierzęta na różne grupy, na przykład ze względu na pokarm.
Roślinożercy – żywią się roślinami. Np. krowa, królik, sarna.
Mięsożercy – żywią się innymi zwierzętami. Np. lew, wilk, orzeł.
Wszystkożercy – żywią się zarówno roślinami, jak i zwierzętami. Np. świnia, niedźwiedź, człowiek.
Przyjrzyjcie się różnym przykładom zwierząt i ich dietom.
Budowa ciała zwierząt
Budowa ciała zwierząt zależy od środowiska, w którym żyją.
Ryby mają płetwy i opływowy kształt ciała. Ptaki mają skrzydła i lekkie kości.
Ssaki mają sierść lub włosy i karmią młode mlekiem.
Spróbujcie dopasować zwierzęta do ich środowisk i cech budowy.
Grzyby i Bakterie
Grzyby i bakterie to destruenci w ekosystemach.
Grzyby
Grzyby rozkładają martwą materię organiczną.
Mają budowę: kapelusz, trzon, grzybnia.
Niektóre grzyby są jadalne, a inne trujące. Zachowajcie ostrożność!
Bakterie
Bakterie są bardzo małe i występują wszędzie.
Niektóre bakterie są pożyteczne, np. te, które pomagają w trawieniu.
Inne bakterie są szkodliwe i powodują choroby.
Łańcuch pokarmowy
Łańcuch pokarmowy to sekwencja organizmów, w której jeden organizm zjada drugi.
Zaczyna się od producenta (rośliny), a kończy na drapieżniku (np. wilku).
Przykład łańcucha pokarmowego: trawa -> konik polny -> żaba -> bocian.
Nauczcie się układać proste łańcuchy pokarmowe!
Ekosystem
Ekosystem to zespół organizmów żywych i ich środowiska nieożywionego, powiązanych wzajemnymi zależnościami.
Przykłady ekosystemów: las, łąka, jezioro.
W każdym ekosystemie zachodzą procesy obiegu materii i przepływu energii.
Ochrona przyrody
Musimy dbać o przyrodę! Jest wiele sposobów na jej ochronę.
Ochrona przyrody to działania mające na celu zachowanie różnorodności biologicznej i naturalnych zasobów.
Możemy segregować śmieci, oszczędzać wodę i energię, sadzić drzewa.
Pamiętajcie, że każdy z nas może przyczynić się do ochrony środowiska!
Podsumowanie
Przed sprawdzianem powtórzcie sobie:
- Składniki środowiska życia (ożywione i nieożywione).
- Budowa roślin i proces fotosyntezy.
- Podział zwierząt ze względu na pokarm.
- Budowa ciała zwierząt i ich przystosowanie do środowiska.
- Rola grzybów i bakterii w przyrodzie.
- Łańcuchy pokarmowe i ekosystemy.
- Sposoby ochrony przyrody.
Powodzenia na sprawdzianie! Wierzę w Was!
