Hej Siódmoklasiści! Przygotowujemy się do sprawdzianu z historii? Świetnie!
Dział 4 to ważny kawałek historii. Trochę jak układanka, gdzie każdy element pasuje do drugiego.
Europa i Świat w XVII-XVIII Wieku: Rewolucje i Oświecenie
To czas zmian! Wyobraźcie sobie: Stary świat, jak zamek, próbuje się trzymać, ale wiatr zmian wieje coraz mocniej. Nowe idee, jak nasiona, kiełkują i rosną.
Absolutyzm – Król Słońce i Jego Świat
Pamiętacie Ludwika XIV, Króla Słońce? On chciał wszystko kontrolować. Był jak dyrygent orkiestry, gdzie każdy instrument (czyli każdy obywatel) miał grać tak, jak on zagra.
Absolutyzm to system, w którym władza króla jest nieograniczona. Król jest prawem. Jakby jeden gracz miał wszystkie karty w grze Monopoly.
Pomyślcie o Wersalu. Wielki pałac, pełen przepychu. To był teatr władzy. Ludwik XIV chciał pokazać, jak jest potężny i bogaty.
Ale absolutyzm miał swoje minusy. Brak wolności, wysokie podatki. To jakby w grze komputerowej ktoś cały czas oszukiwał.
Oświecenie – Rozum rządzi światem!
A teraz kontrast! Oświecenie to era rozumu i nauki. To jakby ktoś zapalił lampkę w ciemnym pokoju.
Filozofowie, tacy jak John Locke, Jean-Jacques Rousseau, i Monteskiusz, zaczęli kwestionować absolutyzm. Mówili, że władza powinna być ograniczona, a ludzie powinni mieć prawa.
Locke wierzył w prawa naturalne: prawo do życia, wolności i własności. Jakby każdy rodził się z zestawem podstawowych narzędzi.
Rousseau mówił o umowie społecznej. Ludzie oddają część swojej wolności w zamian za ochronę państwa. Jakbyście zgadzali się na zasady gry, żeby móc w nią grać bezpiecznie.
Monteskiusz postulował trójpodział władzy: władzę ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą. To jakby w firmie były trzy różne działy, które się nawzajem kontrolują.
Oświecenie promowało naukę i edukację. Chciano, żeby ludzie myśleli samodzielnie, a nie tylko ślepo wierzyli w autorytety. To jakby zamiast przepisywać od kogoś zadanie domowe, próbować je samemu zrozumieć.
Rewolucja Angielska – Król kontra Parlament
W Anglii król próbował rządzić absolutnie, ale Parlament się sprzeciwił. To doprowadziło do wojny domowej.
Oliver Cromwell stanął na czele sił Parlamentu i pokonał króla. Anglia stała się republiką, choć na krótko.
Ostatecznie monarchia została przywrócona, ale królowie musieli dzielić się władzą z Parlamentem. To jakby w zespole muzycznym wokalista musiał słuchać, co mówią inni członkowie.
Bill of Rights w 1689 roku ograniczył władzę króla i zapewnił prawa obywatelom. To jakby karta gwarancyjna, która chroni przed złym traktowaniem.
Rewolucja Amerykańska – Wolność i Niepodległość!
Kolonie brytyjskie w Ameryce miały dość podatków i braku reprezentacji w Parlamencie. Chciały wolności!
Słynne hasło: "No taxation without representation!" To jakby płacić za coś, z czego się nie korzysta.
Jerzy Waszyngton poprowadził Amerykanów do zwycięstwa w wojnie o niepodległość. Stany Zjednoczone Ameryki stały się nowym, wolnym państwem.
Deklaracja Niepodległości, napisana przez Thomasa Jeffersona, ogłosiła prawa do życia, wolności i dążenia do szczęścia. To jakby konstytucja nowego świata.
Rewolucja Francuska – Wolność, Równość, Braterstwo!
Francja była w kryzysie. Król Ludwik XVI żył w luksusie, a lud cierpiał głód. To jakby na przyjęciu ktoś jadł tort, a inni patrzyli z pustymi żołądkami.
Zwołano Stany Generalne, ale to nie pomogło. Lud zaatakował Bastylię, symbol absolutyzmu. To był początek rewolucji!
Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela ogłosiła wolność, równość i braterstwo. To jakby nowy kodeks moralny.
Rewolucja Francuska była krwawa i chaotyczna. Doszło do terroru, a Ludwik XVI został ścięty.
Ostatecznie władzę przejął Napoleon Bonaparte, który zaprowadził porządek, ale też wprowadził rządy autorytarne.
Skutki Rewolucji Francuskiej
Rewolucja Francuska miała ogromny wpływ na Europę i świat. Idee wolności i równości rozprzestrzeniły się po całym kontynencie.
System feudalny został obalony, a burżuazja zyskała na znaczeniu. To jakby pionki awansowały na hetmanów w szachach.
Powstały nowe państwa narodowe, a nacjonalizm stał się ważną siłą polityczną. To jakby drużyny sportowe zyskały jeszcze większą popularność.
Pamiętajcie! Dział 4 to nie tylko daty i nazwiska. To opowieść o zmianach, o walce o wolność i o nowych ideach, które ukształtowały nasz świat.
Powodzenia na sprawdzianie!
