Pierwsza wojna światowa, to bardzo ważny temat w 7 klasie. Sprawdziany z tego okresu sprawdzają Twoją wiedzę o przyczynach, przebiegu i skutkach tego konfliktu.
Przyczyny I wojny światowej
Istniało wiele przyczyn. Żadna pojedyncza nie wywołała wojny sama z siebie.
System sojuszy
Sojusze były jak obietnice pomocy. Jeśli jeden kraj został zaatakowany, jego sojusznicy musieli go bronić. Najważniejsze to:
- Trójprzymierze: Niemcy, Austro-Węgry, Włochy (Włochy później dołączyły do Ententy)
- Ententa: Francja, Wielka Brytania, Rosja
Ten system sprawił, że mały konflikt mógł szybko rozrosnąć się w dużą wojnę.
Imperializm
Imperializm to dążenie do posiadania kolonii. Europejskie mocarstwa rywalizowały o wpływy w Afryce i Azji. To powodowało napięcia.
Przykład: Niemcy chciały więcej kolonii, tak jak Wielka Brytania i Francja. To prowadziło do konfliktów interesów.
Nacjonalizm
Nacjonalizm to przekonanie o wyższości swojego narodu. W Europie istniało wiele grup etnicznych, które chciały mieć własne państwa. Na przykład Słowianie na Bałkanach.
Przykład: Austro-Węgry były państwem wielonarodowym. Żyło tam wiele grup etnicznych, które dążyły do niepodległości.
Wyścig zbrojeń
Kraje europejskie prowadziły wyścig zbrojeń. Produkowały coraz więcej broni i rozbudowywały armie. To zwiększało napięcie i poczucie zagrożenia.
Niemcy i Wielka Brytania konkurowały w budowie flot wojennych.
Zamach w Sarajewie
Bezpośrednią przyczyną wojny był zamach w Sarajewie. 28 czerwca 1914 roku Gawriło Princip, serbski nacjonalista, zabił arcyksięcia Franciszka Ferdynanda, następcę tronu Austro-Węgier.
Austro-Węgry wykorzystały to jako pretekst do wojny z Serbią.
Przebieg I wojny światowej
Wojna rozpoczęła się w 1914 roku. Trwała do 1918 roku.
Fronty
Najważniejsze fronty to:
- Front zachodni: Niemcy walczyły z Francją i Wielką Brytanią. Charakteryzował się wojną pozycyjną, czyli walką w okopach.
- Front wschodni: Niemcy i Austro-Węgry walczyły z Rosją.
- Front włoski: Włochy walczyły z Austro-Węgrami.
Wojna pozycyjna
Na froncie zachodnim armie okopały się w okopach. Ataki były bardzo kosztowne i przynosiły niewielkie zmiany terytorialne.
Przykład: Bitwa pod Verdun i bitwa nad Sommą to przykłady krwawych bitew pozycyjnych.
Nowe technologie
W czasie I wojny światowej użyto nowych technologii. Na przykład:
- Gazy bojowe: powodowały poważne obrażenia i śmierć.
- Czołgi: używane do przełamywania linii okopów.
- Samoloty: używane do rozpoznania i bombardowania.
- Okręty podwodne: używane do atakowania statków handlowych.
Przystąpienie USA do wojny
W 1917 roku do wojny przystąpiły Stany Zjednoczone. To przechyliło szalę zwycięstwa na stronę Ententy.
USA miały ogromny potencjał gospodarczy i militarny.
Zakończenie wojny
Wojna zakończyła się 11 listopada 1918 roku. Niemcy podpisały rozejm w Compiègne.
Przyczyną klęski Niemiec było wyczerpanie zasobów i bunt społeczeństwa.
Skutki I wojny światowej
Wojna miała ogromne skutki dla Europy i świata.
Straty ludzkie
Zginęło około 10 milionów żołnierzy i cywilów. Miliony ludzi zostały ranne lub okaleczone.
Wojna spowodowała ogromne cierpienie i traumę.
Zmiany terytorialne
Upadły cztery cesarstwa: Niemieckie, Austro-Węgierskie, Rosyjskie i Osmańskie. Powstały nowe państwa, takie jak Polska, Czechosłowacja, Jugosławia i Węgry.
Traktat wersalski ustalił nowy porządek w Europie.
Skutki gospodarcze
Wojna zniszczyła gospodarki europejskie. Wiele krajów było zadłużonych.
USA stały się główną potęgą gospodarczą świata.
Powstanie Ligi Narodów
Powstała Liga Narodów. Miała zapobiegać przyszłym wojnom.
Liga Narodów okazała się nieskuteczna w zapobieganiu II wojnie światowej.
Zmiany społeczne
Wojna przyczyniła się do emancypacji kobiet. Kobiety zaczęły pracować w fabrykach i biurach. Otrzymały prawa wyborcze w wielu krajach.
Wojna zmieniła rolę kobiet w społeczeństwie.
Pamiętaj! Zrozumienie przyczyn, przebiegu i skutków I wojny światowej, pozwoli Ci lepiej przygotować się do sprawdzianu. Powodzenia!
