Hej ósmoklasisto! Gotowy na sprawdzian z geografii Azji? Pomożemy Ci!
Skupimy się na kluczowych zagadnieniach.
Położenie i ukształtowanie terenu
Wyobraź sobie Azję jak ogromnego smoka. Jego głowa to Półwysep Azja Mniejsza.
Grzbiet to łańcuch Himalajów z najwyższym szczytem - Mount Everestem. To jak korona na głowie smoka!
Ogon smoka zanurzony jest w morzach Archipelagu Malajskiego.
Azja to największy kontynent. Leży w całości na półkuli północnej i wschodniej. Trochę jakby Ziemia uśmiechała się w jego stronę.
Granice Azji są umowne. Oddziela się od Europy łańcuchem gór Ural, Morzem Kaspijskim, Kaukazem, Morzem Czarnym i cieśninami tureckimi.
Ukształtowanie terenu jest bardzo zróżnicowane. Mamy tutaj najwyższe góry świata, rozległe niziny i głębokie depresje. Jakby natura chciała pokazać całą swoją moc.
Nizina Chińska to rozległy teren rolniczy. Można ją porównać do gigantycznej spiżarni Azji.
Wyżyna Tybetańska nazywana jest „Dachem Świata”. Jest to obszar bardzo wysoko położony i słabo zaludniony.
Depresja Morza Martwego to najniżej położone miejsce na Ziemi. Jakby Ziemia zrobiła wgniecenie.
Klimat i strefy klimatyczne
Klimat Azji jest bardzo zróżnicowany, od arktycznego na północy po równikowy na południu. Wyobraź sobie wachlarz, który rozkłada się od mrozu po upał.
Występują tu wszystkie strefy klimatyczne. To jak podróż przez różne pory roku w jednym kontynencie.
Klimat monsunowy charakteryzuje się wyraźną sezonowością opadów. Latem wieją wilgotne monsuny znad oceanu, a zimą suche znad lądu. To jak oddech Azji, raz ciepły i wilgotny, raz suchy i chłodny.
Pustynia Gobi to zimna pustynia, gdzie występują duże dobowe amplitudy temperatur. W dzień upał, a w nocy mróz. To jak gra w ciepło-zimno z naturą.
Tajga to rozległy las iglasty na Syberii. Jak zielone płuca Azji.
Ludność i gospodarka
Azja to kontynent o największej liczbie ludności. Żyje tu ponad połowa ludności świata. Wyobraź sobie gigantyczny tłum ludzi.
Najludniejsze państwa to Chiny i Indie. To jak dwie potężne armie ludzi.
Urbanizacja, czyli proces przenoszenia się ludzi ze wsi do miast, jest w Azji bardzo szybki. Miasta rosną jak grzyby po deszczu.
Gospodarka Azji jest bardzo zróżnicowana. Są tu państwa bardzo rozwinięte, jak Japonia i Korea Południowa, oraz państwa słabo rozwinięte.
Rolnictwo jest bardzo ważne w wielu krajach Azji. Uprawia się ryż, pszenicę, herbatę i inne rośliny. To jak ogród pełen różnych smaków.
Przemysł rozwija się bardzo szybko, szczególnie w Chinach i Indiach. Produkuje się elektronikę, samochody i inne towary. To jak fabryka świata.
Ważne pojęcia
PKB (Produkt Krajowy Brutto) to miara wartości wszystkich dóbr i usług wytworzonych w danym kraju w ciągu roku. Pokazuje, jak bogate jest państwo.
HDI (Human Development Index) to wskaźnik rozwoju społecznego, który uwzględnia oczekiwaną długość życia, poziom edukacji i dochód na mieszkańca. Pokazuje, jak dobrze żyje się ludziom w danym kraju.
Eksport to wywóz towarów za granicę. To jak wysyłanie prezentów do innych krajów.
Import to przywóz towarów z zagranicy. To jak odbieranie prezentów z innych krajów.
Regiony Azji
Azję dzielimy na kilka regionów: Azję Północną, Azję Centralną, Azję Wschodnią, Azję Południową, Azję Południowo-Wschodnią i Azję Zachodnią. Jakbyśmy krojili tort na kawałki.
Azja Północna to głównie Rosja. Rozległe tereny, mroźny klimat i bogactwa naturalne.
Azja Centralna to kraje postsowieckie, takie jak Kazachstan, Uzbekistan, Turkmenistan, Kirgistan i Tadżykistan. Stepy, pustynie i góry.
Azja Wschodnia to Chiny, Japonia, Korea Północna, Korea Południowa i Mongolia. Dynamiczny rozwój gospodarczy i bogata kultura.
Azja Południowa to Indie, Pakistan, Bangladesz, Nepal, Bhutan, Sri Lanka i Malediwy. Duża gęstość zaludnienia i różnorodność kulturowa.
Azja Południowo-Wschodnia to Indonezja, Malezja, Filipiny, Wietnam, Tajlandia, Mjanma, Laos, Kambodża, Singapur i Brunei. Tropikalny klimat, bujna roślinność i piękne plaże.
Azja Zachodnia to kraje Bliskiego Wschodu, takie jak Arabia Saudyjska, Iran, Irak, Izrael, Syria, Turcja i inne. Bogate złoża ropy naftowej i konfliktowe regiony.
Pamiętaj! Kluczem do sukcesu jest powtarzanie materiału. Ucz się regularnie, a na pewno zdasz sprawdzian na piątkę!
Powodzenia!
