Hej! Sprawdzian z Polski po II Wojnie Światowej przed Tobą? Bez obaw! Razem to ogarniemy. Ten przewodnik pomoże Ci usystematyzować wiedzę.
Polska w Nowej Rzeczywistości (1945-1948)
Okres powojenny to czas ogromnych zmian. Polska wyszła z wojny zniszczona. Zarówno materialnie, jak i demograficznie.
Granice Polski uległy przesunięciu. Straciliśmy Kresy Wschodnie. Zyskaliśmy Ziemie Odzyskane.
Konferencja w Jałcie i Konferencja Poczdamska miały kluczowe znaczenie. Tam alianci zadecydowali o przyszłości Europy, w tym Polski.
Ziemie Odzyskane to: Pomorze Zachodnie, Śląsk, Warmia i Mazury. Osiedlano tam ludność z centralnej Polski i Kresów.
Komuniści przejęli władzę. Powstał Rząd Tymczasowy Rzeczypospolitej Polskiej (RTRP). Stopniowo eliminowano opozycję.
Referendum ludowe w 1946 roku było sfałszowane. Miało potwierdzić poparcie dla władzy komunistycznej.
Kluczowe Postacie
Pamiętaj o Władysławie Gomułce. Był liderem Polskiej Partii Robotniczej (PPR).
Stanisław Mikołajczyk to ważna postać. Był liderem Polskiego Stronnictwa Ludowego (PSL), opozycji wobec komunistów. Został zmuszony do emigracji.
Okres Stalinowski (1948-1956)
To najcięższy okres w powojennej historii Polski. Charakteryzował się terrorem i stalinizacją.
Stalinizacja to narzucanie Polsce wzorców radzieckich. Dotyczyło to polityki, gospodarki i kultury.
Wprowadzono plan sześcioletni. Jego celem była industrializacja kraju. Kosztem rolnictwa i poziomu życia.
Nastąpiła kolektywizacja rolnictwa. Tworzono Państwowe Gospodarstwa Rolne (PGR) i Rolnicze Spółdzielnie Produkcyjne (RSP).
Wprowadzono cenzurę. Kontrolowano media i kulturę. Tłumiono wszelką krytykę.
Aresztowania i procesy polityczne były na porządku dziennym. Wielu działaczy opozycyjnych zostało zamordowanych.
Kluczowe Wydarzenia
Proces pokazowy rotmistrza Witolda Pileckiego. Został skazany na śmierć i stracony.
Powstanie Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego (MBP). To organ represji i terroru.
Konstytucja PRL z 1952 roku. Formalnie ustanowiła Polskę republiką ludową.
Odwilż Gomułkowska (1956-1970)
Śmierć Stalina w 1953 roku zapoczątkowała proces destalinizacji.
Październik 1956, czyli Poznański Czerwiec. Robotniczy protest został krwawo stłumiony.
Do władzy wrócił Władysław Gomułka. Zapoczątkował pewne reformy.
Odwilż to okres złagodzenia reżimu. Zwolniono część więźniów politycznych. Ograniczono cenzurę.
Zakończono kolektywizację rolnictwa. Chłopi mogli odzyskać ziemię.
Gomułka prowadził politykę "małej stabilizacji". Unikał radykalnych zmian.
W marcu 1968 roku doszło do wydarzeń marcowych. Studenckie protesty zostały brutalnie stłumione. Rozpoczęła się antysemicka nagonka.
Polska w Latach 70. i 80.
Grudzień 1970. Strajki robotnicze na Wybrzeżu. Władza użyła siły. Gomułka został odsunięty od władzy.
Edward Gierek został nowym I sekretarzem PZPR. Obiecywał poprawę poziomu życia.
Lata 70. to okres dużych inwestycji. Finansowanych z zachodnich kredytów.
Pojawił się deficyt towarów. Rosło niezadowolenie społeczne.
W 1976 roku doszło do kolejnych strajków robotniczych. Powstał Komitet Obrony Robotników (KOR). Początek zorganizowanej opozycji.
Sierpień 1980. Strajki w Stoczni Gdańskiej. Powstanie NSZZ "Solidarność". Niezależnego związku zawodowego.
Lech Wałęsa stanął na czele "Solidarności".
Stan wojenny został wprowadzony 13 grudnia 1981 roku. "Solidarność" została zdelegalizowana. Internowano działaczy opozycji.
Lata 80. to okres kryzysu gospodarczego i politycznego. Wzrost napięcia społecznego.
Okrągły Stół w 1989 roku. Rozpoczęcie rozmów między władzą a opozycją. Przygotowanie do wolnych wyborów.
Wybory 4 czerwca 1989 roku. Zwycięstwo "Solidarności". Koniec komunizmu w Polsce.
Kluczowe Postacie
Jan Paweł II. Jego pielgrzymki do Polski miały ogromny wpływ na społeczeństwo. Dawały nadzieję i siłę.
Wojciech Jaruzelski. Stanął na czele WRON (Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego) i wprowadził stan wojenny.
Podsumowanie
Pamiętaj o tych kluczowych momentach:
- Przesunięcie granic i Ziemie Odzyskane.
- Stalinizacja i terror.
- Odwilż Gomułkowska i wydarzenia marcowe.
- Powstanie "Solidarności" i stan wojenny.
- Okrągły Stół i wybory 4 czerwca 1989 roku.
Skup się na zrozumieniu przyczyn i skutków wydarzeń. Powodzenia na sprawdzianie! Wierzę w Ciebie!
