Hej! Witaj w przewodniku, który pomoże Ci zdać Sprawdzian z Geografii: Środowisko Przyrodnicze Polski. Skupimy się na najważniejszych zagadnieniach. Dasz radę!
Ukształtowanie Powierzchni Polski
Zacznijmy od ukształtowania terenu. Pamiętaj o zróżnicowaniu. Mamy góry, niziny, wyżyny i pojezierza.
Główne Regiony Geograficzne
Polska dzieli się na kilka głównych regionów. Są to: Karpaty, Sudety, Niziny Polskie, Wyżyny Polskie i Pojezierza.
Karpaty to nasze najwyższe góry. Najwyższy szczyt to Rysy. Znajdują się na południu kraju.
Sudety są starsze od Karpat. Najwyższy szczyt to Śnieżka. Leżą w południowo-zachodniej Polsce.
Niziny Polskie zajmują większą część kraju. Są to obszary płaskie lub lekko faliste.
Wyżyny Polskie charakteryzują się większymi wysokościami względnymi. Znajdziemy tam m.in. Wyżynę Krakowsko-Częstochowską.
Pojezierza to obszary z dużą ilością jezior. Powstały w wyniku działalności lodowca.
Procesy Rzeźbotwórcze
Pamiętaj o procesach, które kształtowały i nadal kształtują powierzchnię Polski. Należą do nich: wietrzenie, erozja, akumulacja i działalność lodowców.
Wietrzenie to rozpad skał pod wpływem czynników atmosferycznych.
Erozja to niszczenie i przenoszenie materiału skalnego przez wodę, wiatr i lodowce.
Akumulacja to gromadzenie się materiału skalnego w nowym miejscu.
Działalność lodowców – lodowce kształtowały krajobraz, szczególnie na północy Polski, tworząc pojezierza i moreny.
Klimat Polski
Klimat Polski jest umiarkowany, przejściowy. Oznacza to, że mamy cechy klimatu morskiego i kontynentalnego.
Czynniki Klimatyczne
Na klimat Polski wpływają różne czynniki. Najważniejsze to: położenie geograficzne, ukształtowanie terenu, odległość od morza i prądy morskie.
Położenie geograficzne – Polska leży w strefie umiarkowanej, co wpływa na temperaturę i opady.
Ukształtowanie terenu – góry wpływają na rozkład opadów i temperaturę.
Odległość od morza – im bliżej morza, tym klimat jest łagodniejszy.
Prądy morskie – Prąd Północnoatlantycki ociepla klimat Europy, w tym Polski.
Pory Roku
W Polsce mamy cztery pory roku: wiosnę, lato, jesień i zimę. Każda z nich charakteryzuje się specyficznymi temperaturami i opadami.
Wody Powierzchniowe i Podziemne
Polska ma bogatą sieć rzeczną i jeziorną. Ważne są również wody podziemne.
Główne Rzeki
Najdłuższe rzeki w Polsce to: Wisła, Odra i Warta.
Wisła to najdłuższa rzeka w Polsce. Uchodzi do Morza Bałtyckiego.
Odra płynie przez zachodnią Polskę. Tworzy granicę z Niemcami na pewnym odcinku.
Warta jest dopływem Odry. Przepływa przez centralną Polskę.
Jeziora
Największe jeziora w Polsce to: Śniardwy i Mamry. Znajdują się na Pojezierzu Mazurskim.
Jeziora pełnią ważną rolę w gospodarce i turystyce.
Wody Podziemne
Wody podziemne są ważnym źródłem wody pitnej. Są chronione przed zanieczyszczeniami.
Gleby Polski
W Polsce występuje wiele rodzajów gleb. Zależą one od podłoża, klimatu i ukształtowania terenu.
Główne Rodzaje Gleb
Najczęściej spotykane gleby w Polsce to: bielice, brunatne, czarnoziemy i mady.
Bielice występują na obszarach leśnych. Są ubogie w składniki odżywcze.
Brunatne są bardziej żyzne niż bielice. Występują na obszarach nizinnych i wyżynnych.
Czarnoziemy to bardzo żyzne gleby. Występują na obszarach stepowych.
Mady to gleby osadowe, występujące w dolinach rzek. Są bardzo żyzne.
Świat Roślin i Zwierząt
Polska ma bogatą florę i faunę. Mamy wiele gatunków roślin i zwierząt chronionych.
Roślinność
W Polsce dominują lasy. Najczęściej spotykane drzewa to: sosna, dąb i buk.
Zwierzęta
W Polsce żyją różne gatunki zwierząt. M.in. żubr, wilk, ryś i bóbr.
Ochrona Środowiska
Ochrona środowiska jest bardzo ważna. Musimy dbać o przyrodę dla przyszłych pokoleń.
Formy Ochrony Przyrody
W Polsce mamy różne formy ochrony przyrody. Są to: parki narodowe, parki krajobrazowe, rezerwaty przyrody i obszary Natura 2000.
Parki narodowe to obszary o szczególnych walorach przyrodniczych. Są objęte ścisłą ochroną.
Parki krajobrazowe to obszary chronione ze względu na walory krajobrazowe i przyrodnicze.
Rezerwaty przyrody to obszary, na których chroni się określone gatunki roślin lub zwierząt, albo fragmenty ekosystemów.
Obszary Natura 2000 to obszary chronione w ramach sieci europejskiej.
Podsumowanie
To już koniec naszego przewodnika. Pamiętaj, powtórz najważniejsze pojęcia i zagadnienia. Skup się na ukształtowaniu terenu, klimacie, wodach, glebach, roślinności, zwierzętach i ochronie środowiska. Powodzenia na sprawdzianie!
