Witaj! Przygotujmy się do sprawdzianu z geografii na temat Ameryki Północnej i Południowej, zgodnie z programem Nowej Ery dla klasy 8.
Położenie i ukształtowanie powierzchni
Zacznijmy od położenia. Ameryka Północna leży w całości na półkuli północnej i zachodniej. Ameryka Południowa rozciąga się na półkuli północnej i południowej oraz zachodniej.
Linia równika przecina Amerykę Południową.
Ukształtowanie powierzchni jest bardzo różnorodne. W Ameryce Północnej mamy m.in. Góry Skaliste, Niziny Wewnętrzne oraz Appalachy.
W Ameryce Południowej dominują Andy (najdłuższe pasmo górskie na świecie), Wyżyna Brazylijska i Nizina Amazonki.
Nizina Amazonki to obszar o największej powierzchni lasów deszczowych na świecie.
Pamiętaj o Kordylierach! To rozległy system górski, który ciągnie się wzdłuż zachodnich wybrzeży obu Ameryk.
Klimat
Klimat Ameryki Północnej jest bardzo zróżnicowany. Występują tu klimaty: arktyczny, umiarkowany ciepły, umiarkowany chłodny, podzwrotnikowy i zwrotnikowy.
Ameryka Południowa charakteryzuje się klimatami: równikowym, podrównikowym, zwrotnikowym i umiarkowanym.
Na klimat wpływają m.in. prądy morskie. Prąd Zatokowy ociepla klimat wschodniego wybrzeża Ameryki Północnej.
Również wysokość nad poziomem morza ma wpływ na klimat. Im wyżej, tym chłodniej.
W Ameryce Północnej występuje zjawisko tornad, szczególnie na Nizinach Wewnętrznych.
Wody
Ameryka Północna ma bogatą sieć rzeczną. Najważniejsze rzeki to Missisipi z dopływem Missouri, Rzeka Świętego Wawrzyńca i Yukon.
Największe jeziora to Wielkie Jeziora Północnoamerykańskie (m.in. Jezioro Górne, Jezioro Michigan, Jezioro Huron, Jezioro Erie, Jezioro Ontario).
W Ameryce Południowej dominuje Amazonka – najdłuższa i najzasobniejsza w wodę rzeka świata.
Inne ważne rzeki to Parana i Orinoko.
Największe jezioro to Maracaibo (słonowodne) oraz Titicaca (wysokogórskie).
Ludność i urbanizacja
Ameryka Północna jest zamieszkiwana przez ludność rasy białej, czarnej i żółtej (rdzenni mieszkańcy). Dominują Stany Zjednoczone i Kanada.
Ameryka Południowa to mieszanka ras i kultur. Duży wpływ mieli Europejczycy (głównie Hiszpanie i Portugalczycy) oraz rdzenni mieszkańcy (Indianie) i Afrykańczycy.
W obu Amerykach występuje wysoki stopień urbanizacji. Duże miasta to m.in. Nowy Jork, Meksyk, Sao Paulo, Buenos Aires.
Megalopolis to obszary silnie zurbanizowane, powstałe przez połączenie się kilku miast.
Gospodarka
Gospodarka Ameryki Północnej jest wysoko rozwinięta. Dominują Stany Zjednoczone, które są światową potęgą gospodarczą.
Rozwinięty jest przemysł (m.in. motoryzacyjny, lotniczy, elektroniczny), rolnictwo i usługi.
Gospodarka Ameryki Południowej jest bardziej zróżnicowana. Niektóre kraje (np. Brazylia, Argentyna) są relatywnie rozwinięte, inne borykają się z problemami gospodarczymi.
Ważne sektory gospodarki to rolnictwo (m.in. uprawa kawy, bananów, soi), górnictwo (m.in. rudy żelaza, miedzi) i przemysł.
Turystyka odgrywa istotną rolę w gospodarce obu Ameryk. Atrakcje to m.in. Kanion Kolorado, Wodospady Iguazu, Machu Picchu.
Zagrożenia i ochrona środowiska
W obu Amerykach występują problemy związane z zanieczyszczeniem środowiska, wylesianiem (szczególnie w Amazonii), zmianami klimatycznymi.
Ważne jest wdrażanie zasad zrównoważonego rozwoju i ochrona przyrody.
Parki narodowe odgrywają kluczową rolę w ochronie cennych ekosystemów.
Przykłady parków narodowych: Park Narodowy Yellowstone (USA), Park Narodowy Canaima (Wenezuela).
Zwróć uwagę na problem smogu w dużych miastach, np. w Meksyku.
Podsumowanie
Pamiętaj o najważniejszych pojęciach: Kordyliery, Andy, Amazonka, Missisipi, Wielkie Jeziora, Góry Skaliste, Appalachy. Zwróć uwagę na różnice w klimacie, gospodarce i kulturze obu Ameryk.
Powodzenia na sprawdzianie!
