Skala na mapie to bardzo ważna rzecz. Pokazuje, ile razy obraz na mapie jest pomniejszony w stosunku do rzeczywistego terenu. Inaczej mówiąc, to stosunek odległości na mapie do odległości w terenie.
Skalę zapisuje się na kilka sposobów. Najczęściej spotykane to:
- Skala liczbowa: np. 1:100 000. Oznacza to, że 1 cm na mapie odpowiada 100 000 cm (czyli 1 km) w terenie.
- Skala mianowana: np. 1 cm – 1 km. To dokładne przełożenie skali liczbowej na zrozumiałą informację. 1 cm na mapie to 1 kilometr w rzeczywistości.
- Skala liniowa (podziałka): to graficzny sposób przedstawienia skali, czyli linia podzielona na równe odcinki, z których każdy odpowiada określonej odległości w terenie.
Jak odczytywać skalę? Załóżmy, że masz mapę w skali 1:50 000. To oznacza, że 1 cm na mapie to 50 000 cm w rzeczywistości. 50 000 cm to 500 metrów (bo 1 metr = 100 cm). Zatem 1 cm na mapie odpowiada 500 metrom w terenie.
Przeliczanie skali. Żeby przeliczyć odległość, zmierz odległość na mapie (np. linijką). Następnie użyj skali. Jeśli zmierzyłeś 2 cm na mapie w skali 1 cm – 500 m, to odległość w terenie wynosi 2 x 500 m = 1000 m, czyli 1 km.
Skala jest kluczowa, żeby poprawnie odczytywać mapę i obliczać odległości między miejscami. Pamiętaj: im mniejsza liczba po dwukropku (np. 1:10 000), tym mapa jest bardziej szczegółowa i pokazuje mniejszy obszar. Im większa liczba po dwukropku (np. 1:1 000 000), tym mapa pokazuje większy obszar, ale z mniejszą dokładnością.
