Witajcie, drodzy uczniowie klasy 7! Przygotujcie się do sprawdzianu z kinematyki. Razem damy radę!
Co to jest Kinematyka?
Kinematyka to dział fizyki. Opisuje ruch ciał. Nie interesuje się przyczynami ruchu, tylko samym ruchem.
Podstawowe Pojęcia
Poznajmy kluczowe pojęcia.
Położenie określa, gdzie znajduje się ciało.
Tor ruchu to linia, którą zakreśla ciało podczas ruchu.
Droga (oznaczana jako s) to długość toru ruchu. Mierzymy ją w metrach (m) lub kilometrach (km).
Przemieszczenie to wektorowa zmiana położenia. Uwzględnia kierunek i zwrot.
Czas (oznaczany jako t) to trwanie zjawiska. Mierzymy go w sekundach (s), minutach (min) lub godzinach (h).
Rodzaje Ruchów
Ruchy dzielimy na różne rodzaje.
Ruch Jednostajny Prostoliniowy
Ruch jednostajny prostoliniowy to ruch po linii prostej. Prędkość jest stała. Oznacza to, że ciało pokonuje równe odcinki drogi w równych odstępach czasu.
Prędkość (oznaczana jako v) to iloraz drogi i czasu: v = s / t.
Jednostką prędkości jest metr na sekundę (m/s) lub kilometr na godzinę (km/h).
Żeby zamienić km/h na m/s, dzielimy przez 3,6. Żeby zamienić m/s na km/h, mnożymy przez 3,6.
Wzór na drogę w ruchu jednostajnym prostoliniowym: s = v * t.
Wzór na czas w ruchu jednostajnym prostoliniowym: t = s / v.
Ruch Jednostajnie Przyspieszony Prostoliniowy
Ruch jednostajnie przyspieszony prostoliniowy to ruch po linii prostej. Prędkość rośnie jednostajnie.
Przyspieszenie (oznaczane jako a) to zmiana prędkości w czasie. a = Δv / t (gdzie Δv to zmiana prędkości).
Jednostką przyspieszenia jest metr na sekundę kwadrat (m/s²).
Wzór na prędkość w ruchu jednostajnie przyspieszonym prostoliniowym: v = a * t (jeśli prędkość początkowa wynosi zero).
Wzór na drogę w ruchu jednostajnie przyspieszonym prostoliniowym: s = (a * t²) / 2 (jeśli prędkość początkowa wynosi zero).
Ruch Jednostajnie Opóźniony Prostoliniowy
Ruch jednostajnie opóźniony prostoliniowy to ruch po linii prostej. Prędkość maleje jednostajnie.
Przyspieszenie jest ujemne (mówimy o opóźnieniu).
Wzory są podobne jak w ruchu jednostajnie przyspieszonym. Należy uwzględnić, że przyspieszenie a jest ujemne.
Wykresy
Wykresy pomagają zrozumieć ruch.
Wykres Drogi od Czasu (s(t))
Dla ruchu jednostajnego prostoliniowego: linia prosta.
Dla ruchu jednostajnie przyspieszonego: parabola.
Wykres Prędkości od Czasu (v(t))
Dla ruchu jednostajnego prostoliniowego: linia pozioma.
Dla ruchu jednostajnie przyspieszonego: linia prosta, rosnąca.
Dla ruchu jednostajnie opóźnionego: linia prosta, malejąca.
Pole pod wykresem prędkości od czasu (v(t)) reprezentuje przebytą drogę.
Przykładowe Zadania
Spróbujmy rozwiązać kilka zadań.
Zadanie 1: Samochód jedzie ze stałą prędkością 72 km/h. Jaką drogę pokona w ciągu 10 sekund?
Rozwiązanie: 72 km/h = 20 m/s. s = v * t = 20 m/s * 10 s = 200 m. Odpowiedź: 200 metrów.
Zadanie 2: Rowerzysta rusza z miejsca z przyspieszeniem 2 m/s². Jaką prędkość osiągnie po 5 sekundach?
Rozwiązanie: v = a * t = 2 m/s² * 5 s = 10 m/s. Odpowiedź: 10 m/s.
Zadanie 3: Pociąg jadący z prędkością 30 m/s zaczął hamować z opóźnieniem 1,5 m/s². Po jakim czasie się zatrzyma?
Rozwiązanie: t = v / a = 30 m/s / 1,5 m/s² = 20 s. Odpowiedź: Po 20 sekundach.
Wskazówki
Zwróć uwagę na jednostki! Upewnij się, że wszystko jest w metrach, sekundach, itp.
Rysuj schematy! To pomaga wizualizować problem.
Sprawdzaj, czy wynik ma sens. Czy prędkość nie jest absurdalnie duża?
Podsumowanie
Kinematyka to opis ruchu.
Ruch jednostajny: stała prędkość.
Ruch przyspieszony: prędkość rośnie.
Ruch opóźniony: prędkość maleje.
Pamiętaj o wzorach i jednostkach!
Powodzenia na sprawdzianie! Wierzę w Ciebie!
