Hej! Przygotowujesz się do sprawdzianu z fizyki? Super! Razem damy radę! Skupimy się na dziale 1 dla klasy 7.
1. Wielkości Fizyczne i Jednostki
Zacznijmy od podstaw. Musisz znać wielkości fizyczne. Co to takiego?
To wszystko, co da się zmierzyć. Na przykład długość, masa, czas.
1.1 Długość
Mierzymy ją w różnych jednostkach. Najczęściej używamy metra (m). Pamiętaj też o:
- Kilometrze (km)
- Centymetrze (cm)
- Milimetrze (mm)
Umiesz przeliczać jednostki? To bardzo ważne!
1 km = 1000 m
1 m = 100 cm
1 cm = 10 mm
1.2 Masa
Masa to ilość materii w ciele. Podstawowa jednostka to kilogram (kg).
Inne jednostki masy to:
- Gram (g)
- Tona (t)
A przeliczenia?
1 kg = 1000 g
1 t = 1000 kg
1.3 Czas
Mierzymy go w sekundach (s).
Pamiętaj o:
- Minutach (min)
- Godzinach (h)
- Dniach
Przeliczenia czasu:
1 min = 60 s
1 h = 60 min = 3600 s
1.4 Inne Wielkości
Pojawiają się też inne wielkości. Na przykład pole powierzchni. Jednostką jest metr kwadratowy (m2).
Mamy też objętość. Jednostką jest metr sześcienny (m3). Często używamy litra (l). Pamiętaj: 1 l = 1 dm3.
2. Pomiar
Pomiar to określanie wartości wielkości fizycznej. Używamy do tego przyrządów pomiarowych.
2.1 Rodzaje Pomiarów
Mamy pomiary bezpośrednie i pośrednie.
Pomiar bezpośredni to taki, gdzie odczytujemy wartość wprost z przyrządu. Np. mierzymy długość linijką.
Pomiar pośredni to taki, gdzie obliczamy wartość na podstawie innych pomiarów. Np. obliczamy pole prostokąta, mierząc jego boki.
2.2 Błędy Pomiarowe
Żaden pomiar nie jest idealny. Zawsze występuje jakiś błąd pomiarowy.
Może on wynikać z niedokładności przyrządu, naszych umiejętności, czy warunków otoczenia.
Warto pamiętać o oszacowaniu niepewności pomiarowej. To zakres, w którym prawdopodobnie znajduje się prawdziwa wartość.
3. Substancje i Ich Właściwości
Teraz przejdziemy do substancji. To materiały, z których zbudowane są ciała.
3.1 Stan Skupienia
Substancje występują w różnych stanach skupienia:
- Stały (lód)
- Ciekły (woda)
- Gazowy (para wodna)
Substancje mogą zmieniać stan skupienia pod wpływem temperatury.
3.2 Właściwości Substancji
Substancje mają różne właściwości. Np. gęstość, twardość, rozpuszczalność, temperatura wrzenia, temperatura topnienia.
Gęstość to masa substancji zawarta w jednostce objętości. Oznacza się ją literą ρ (czyt. "ro").
Wzór na gęstość: ρ = m/V, gdzie m to masa, a V to objętość.
Jednostka gęstości: kg/m3 lub g/cm3.
3.3 Mieszaniny
Mieszanina to połączenie dwóch lub więcej substancji.
Mamy mieszaniny jednorodne i różnorodne.
Mieszanina jednorodna to taka, w której nie widać składników. Np. woda z solą.
Mieszanina różnorodna to taka, w której widać składniki. Np. piasek z wodą.
4. Ruch
Na koniec zajmiemy się ruchem. To zmiana położenia ciała w czasie.
4.1 Rodzaje Ruchu
Mamy różne rodzaje ruchu. Na początek:
- Ruch prostoliniowy
- Ruch krzywoliniowy
Ruch prostoliniowy to ruch po linii prostej.
Ruch krzywoliniowy to ruch po linii krzywej.
4.2 Prędkość
Prędkość to droga przebyta w jednostce czasu. Oznacza się ją literą v.
Wzór na prędkość: v = s/t, gdzie s to droga, a t to czas.
Jednostka prędkości: m/s lub km/h.
Pamiętaj, jak przeliczać km/h na m/s i odwrotnie!
1 km/h = (1000 m) / (3600 s) = 1/3.6 m/s
Czyli, żeby zamienić km/h na m/s, dzielimy przez 3,6.
Żeby zamienić m/s na km/h, mnożymy przez 3,6.
Podsumowanie
Gratulacje! Przeszliśmy przez cały dział 1. Pamiętaj o:
- Wielkościach fizycznych i ich jednostkach
- Pomiarach i błędach pomiarowych
- Substancjach i ich właściwościach
- Ruchu i prędkości
Powodzenia na sprawdzianie! Jesteś dobrze przygotowany!
