Egzamin z Edukacji dla Bezpieczeństwa (EDB) w klasie 8 często obejmuje zagadnienia związane z pierwszą pomocą. To bardzo ważny temat. Pozwala nam reagować w sytuacjach zagrożenia życia.
Czym jest Pierwsza Pomoc?
Pierwsza Pomoc to zespół czynności wykonywanych w celu ratowania życia lub zdrowia osoby, która uległa wypadkowi lub nagle zachorowała. Celem jest zapobieżenie dalszemu pogorszeniu stanu poszkodowanego. Chodzi o to, by utrzymać go przy życiu do czasu przybycia profesjonalnej pomocy medycznej, czyli pogotowia ratunkowego.
Wyobraź sobie, że Twój kolega upada na boisku podczas gry w piłkę nożną. Może się okazać, że potrzebuje Twojej pomocy. Umiejętność udzielenia pierwszej pomocy może zrobić różnicę.
Podstawowe Zasady Bezpieczeństwa
Przede wszystkim, pamiętaj o własnym bezpieczeństwie. Nie narażaj się na niebezpieczeństwo podczas udzielania pomocy. Ocena sytuacji jest kluczowa.
Sprawdź, czy miejsce zdarzenia jest bezpieczne. Upewnij się, że nie ma zagrożeń, takich jak ruch uliczny, pożar, prąd elektryczny. Jeśli jest niebezpiecznie, zadbaj o własne bezpieczeństwo, oddal poszkodowanego, jeśli to możliwe i bezpieczne, lub wezwij odpowiednie służby.
Załóżmy, że widzisz kogoś, kto leży na ulicy. Zanim podejdziesz, upewnij się, że nie nadjeżdżają samochody. Jeśli tak, zabezpiecz miejsce zdarzenia, np. ostrzegając innych kierowców.
Ocena Stanu Poszkodowanego
Po upewnieniu się, że jest bezpiecznie, oceń stan poszkodowanego. Sprawdź, czy jest przytomny. Delikatnie potrząśnij go za ramię i zapytaj: "Czy wszystko w porządku?".
Jeśli poszkodowany reaguje, zapytaj, co się stało i gdzie go boli. Jeśli nie reaguje, sprawdź, czy oddycha. Sprawdź oddech przez około 10 sekund. Obserwuj ruchy klatki piersiowej, posłuchaj i poczuj oddech na swoim policzku.
Wyobraź sobie, że podchodzisz do osoby, która leży na ziemi i nie reaguje. Wołasz ją, delikatnie potrząsasz, ale bez skutku. Teraz musisz sprawdzić, czy oddycha.
Wezwanie Pomocy
Jeśli poszkodowany jest nieprzytomny i nie oddycha, natychmiast wezwij pomoc. Wykręć numer alarmowy 112 lub 999. Pamiętaj, aby dokładnie opisać sytuację, podać miejsce zdarzenia i liczbę poszkodowanych.
Podczas rozmowy z dyspozytorem, staraj się odpowiadać na jego pytania spokojnie i rzeczowo. Nie rozłączaj się, dopóki dyspozytor Ci na to nie pozwoli. On może udzielać Ci instrukcji, co robić do czasu przybycia służb ratunkowych.
Mówiąc przez telefon z dyspozytorem, powiedz na przykład: "Doszło do wypadku na ulicy [nazwa ulicy]. Leży nieprzytomna osoba i nie oddycha. Potrzebna jest pilna pomoc."
Resuscytacja Krążeniowo-Oddechowa (RKO)
Jeśli poszkodowany nie oddycha, rozpocznij resuscytację krążeniowo-oddechową (RKO). RKO składa się z dwóch elementów: uciśnięć klatki piersiowej i oddechów ratowniczych.
Uciśnięcia Klatki Piersiowej
Uklęknij obok poszkodowanego. Ułóż dłonie jedna na drugiej na środku klatki piersiowej. Wyprostuj ramiona i uciskaj klatkę piersiową na głębokość około 5-6 cm. Wykonuj 30 uciśnięć w tempie około 100-120 uciśnięć na minutę.
Pamiętaj, aby uciskać mocno i szybko. Nie bój się, że zrobisz coś źle. Ważne jest, aby utrzymać krążenie krwi w organizmie poszkodowanego.
Oddechy Ratownicze
Po 30 uciśnięciach wykonaj 2 oddechy ratownicze. Oczyść drogi oddechowe poszkodowanego. Odchyl głowę do tyłu, unieś brodę i zaciśnij nos. Wdychaj powietrze i szczelnie obejmij ustami usta poszkodowanego. Wykonaj dwa wdechy, każdy trwający około 1 sekundę. Obserwuj, czy klatka piersiowa się unosi.
Jeśli klatka piersiowa się nie unosi, sprawdź, czy drogi oddechowe są drożne. Może w gardle poszkodowanego znajduje się ciało obce. Spróbuj je usunąć. Powtarzaj cykl 30 uciśnięć i 2 oddechów, aż do przybycia pogotowia ratunkowego lub do momentu, gdy poszkodowany zacznie oddychać.
Kontynuuj RKO, aż do przyjazdu karetki. To może być męczące, ale bardzo ważne.
Pozycja Boczna Ustalona
Jeśli poszkodowany oddycha, ale jest nieprzytomny, ułóż go w pozycji bocznej ustalonej. Zapobiega to zadławieniu się wymiocinami lub językiem.
Uklęknij obok poszkodowanego. Rękę bliższą Tobie ułóż pod kątem prostym do ciała. Drugą rękę przełóż przez klatkę piersiową i przyłóż grzbiet dłoni do policzka. Zegnij nogę dalszą od Ciebie w kolanie i przetocz poszkodowanego na bok w Twoją stronę. Upewnij się, że głowa jest odchylona do tyłu, aby drogi oddechowe były drożne.
Sprawdzaj regularnie oddech poszkodowanego. Bądź gotów do ponownego rozpoczęcia RKO, jeśli zajdzie taka potrzeba.
Krwotoki
W przypadku krwotoku, najważniejsze jest zatamowanie krwawienia. Użyj opatrunku uciskowego. Przyłóż czystą gazę lub materiał do rany i mocno dociśnij. Jeśli opatrunek przemoknie, nie zdejmuj go, tylko dołóż kolejny.
Unieś zranioną kończynę powyżej poziomu serca. To pomoże zmniejszyć krwawienie. Wezwij pomoc, jeśli krwotok jest obfity i nie udaje się go zatamować.
Wyobraź sobie, że Twój kolega skaleczył się nożem w palec. Musisz zatamować krwawienie, używając chusteczki higienicznej i mocno przyciskając ją do rany.
Oparzenia
W przypadku oparzeń, najważniejsze jest schłodzenie oparzonego miejsca. Polewaj je chłodną wodą przez co najmniej 20 minut. Nie używaj lodu ani bardzo zimnej wody, ponieważ może to spowodować dodatkowe uszkodzenia.
Po schłodzeniu, przykryj oparzone miejsce jałowym opatrunkiem. Nie smaruj oparzeń maściami ani kremami. Wezwij pomoc, jeśli oparzenie jest rozległe lub głębokie.
Przypuśćmy, że oparzyłeś się gorącą herbatą. Natychmiast polej oparzone miejsce chłodną wodą.
Zadławienia
W przypadku zadławienia, najważniejsze jest usunięcie ciała obcego z dróg oddechowych. Jeśli poszkodowany kaszle, zachęcaj go do kaszlu. Jeśli nie może kaszleć, zastosuj rękoczyn Heimlicha.
Stań za poszkodowanym, obejmij go ramionami na wysokości brzucha. Złóż jedną rękę w pięść i umieść ją pomiędzy pępkiem a mostkiem poszkodowanego. Chwyć pięść drugą ręką i wykonaj szybki, gwałtowny ruch do wewnątrz i do góry. Powtarzaj, aż ciało obce zostanie usunięte.
Jeśli poszkodowany straci przytomność, połóż go na ziemi i rozpocznij RKO.
Twój młodszy brat zakrztusił się cukierkiem. Musisz mu pomóc, wykonując rękoczyn Heimlicha.
Podsumowanie
Pierwsza pomoc to umiejętność, która może uratować życie. Pamiętaj o zasadach bezpieczeństwa, ocenie stanu poszkodowanego i wezwaniu pomocy. Znajomość RKO, pozycji bocznej ustalonej, postępowania w przypadku krwotoków, oparzeń i zadławień jest bardzo ważna.
Nie bój się pomagać. Nawet jeśli nie wiesz wszystkiego, Twoja pomoc może być bezcenna. Regularnie powtarzaj sobie te zasady. Praktyka czyni mistrza. Staraj się uczestniczyć w kursach pierwszej pomocy. To najlepszy sposób na zdobycie wiedzy i umiejętności.
