Hej czwartoklasisto! Gotowy na Sprawdzian Działania Pisemne z matematyki? Zrozumienie działania pisemnego jest jak budowanie wieży z klocków. Każdy klocek musi być na swoim miejscu, żeby wieża była stabilna.
Dodawanie Pisemne: Klocki na Klocku
Wyobraź sobie, że masz dwie skrzynki z zabawkami. W jednej jest 34 autka, a w drugiej 25 klocków. Chcesz wiedzieć, ile masz wszystkich zabawek razem.
Działanie pisemne to sposób na poukładanie tych liczb jedna pod drugą. Podobnie jak układasz klocki!
Najpierw zapisujemy 34.
Potem zapisujemy 25 dokładnie pod 34, pilnując, żeby jedności były pod jednościami, a dziesiątki pod dziesiątkami. To jak dopasowywanie klocków o tym samym kształcie!
34 + 25 ----
Teraz dodajemy jedności: 4 + 5 = 9. Zapisujemy 9 pod kreską, pod kolumną jedności. To jak położenie pierwszego klocka na swoim miejscu!
34 + 25 ---- 9
Następnie dodajemy dziesiątki: 3 + 2 = 5. Zapisujemy 5 pod kreską, pod kolumną dziesiątek. Mamy drugi klocek na swoim miejscu!
34 + 25 ---- 59
Więc 34 + 25 = 59. Masz 59 zabawek! Proste, prawda?
Dodawanie z Przeniesieniem: Kiedy Klocków Jest Za Dużo
Co się stanie, jeśli masz więcej niż 9 w kolumnie jedności? Na przykład, 47 + 35?
Zapisujemy liczby tak samo:
47 + 35 ----
Dodajemy jedności: 7 + 5 = 12. Ale nie możemy zapisać 12 pod kreską w jednym miejscu! Podobnie jak nie zmieścisz dwóch klocków w jednym miejscu na wieży.
Zapisujemy tylko 2 pod kreską, a 1 (czyli dziesiątkę z liczby 12) przenosimy "na górę" kolumny dziesiątek. To jak dodanie "małego" klocka na kolejny poziom!
1 47 + 35 ---- 2
Teraz dodajemy dziesiątki, pamiętając o tej "przeniesionej" jedynce: 1 + 4 + 3 = 8. Zapisujemy 8 pod kreską, pod kolumną dziesiątek.
1 47 + 35 ---- 82
Więc 47 + 35 = 82. Przeniesienie to nic strasznego, po prostu musisz pamiętać o dodaniu tej "małej" liczby!
Odejmowanie Pisemne: Zabieramy Klocki
Wyobraź sobie teraz, że masz 68 cukierków, ale jesz 23 z nich. Ile Ci zostanie?
Zapisujemy 68.
Potem zapisujemy 23 dokładnie pod 68, tak samo jak przy dodawaniu.
68 - 23 ----
Odejmujemy jedności: 8 - 3 = 5. Zapisujemy 5 pod kreską.
68 - 23 ---- 5
Odejmujemy dziesiątki: 6 - 2 = 4. Zapisujemy 4 pod kreską.
68 - 23 ---- 45
Więc 68 - 23 = 45. Zostało Ci 45 cukierków!
Odejmowanie z Pożyczką: Kiedy Brakuje Klocków
Co się stanie, jeśli nie masz wystarczająco dużo jedności, żeby odjąć? Na przykład, 52 - 27?
Zapisujemy liczby:
52 - 27 ----
Chcemy odjąć 7 od 2. Ale 2 jest mniejsze niż 7! Co robić? Musimy "pożyczyć" dziesiątkę od kolumny dziesiątek. To jak pożyczenie klocka z wyższego poziomu wieży!
Od 5 (dziesiątek) pożyczamy 1 (dziesiątkę). Przekreślamy 5 i piszemy nad nią 4. A tę pożyczoną dziesiątkę dodajemy do 2, tworząc 12.
4 12 5 2 - 2 7 ----
Teraz możemy odjąć: 12 - 7 = 5. Zapisujemy 5 pod kreską.
4 12 5 2 - 2 7 ---- 5
Odejmujemy dziesiątki: 4 - 2 = 2. Zapisujemy 2 pod kreską.
4 12 5 2 - 2 7 ---- 2 5
Więc 52 - 27 = 25. Pamiętaj, pożyczka to tylko przesunięcie dziesiątki, żeby móc odjąć!
Mnożenie Pisemne: Układanie Grup Klocków
Wyobraź sobie, że masz 3 pudełka, a w każdym pudełku jest 12 klocków. Ile masz wszystkich klocków?
To mnożenie! 3 x 12.
Zapisujemy 12.
Pod spodem zapisujemy 3.
12 x 3 ----
Mnożymy 3 przez jedności: 3 x 2 = 6. Zapisujemy 6 pod kreską.
12 x 3 ---- 6
Mnożymy 3 przez dziesiątki: 3 x 1 = 3. Zapisujemy 3 pod kreską.
12 x 3 ---- 36
Więc 3 x 12 = 36. Masz 36 klocków! To jak ułożenie 3 grup po 12 klocków każda.
Mnożenie Pisemne z Przeniesieniem: Kiedy Grupa Klocków Jest Duża
Co się stanie, jeśli wynik mnożenia jest większy niż 9? Na przykład, 6 x 17?
Zapisujemy liczby:
17 x 6 ----
Mnożymy 6 przez jedności: 6 x 7 = 42. Zapisujemy tylko 2 pod kreską, a 4 (czyli dziesiątki z liczby 42) przenosimy "na górę" kolumny dziesiątek.
4 17 x 6 ---- 2
Mnożymy 6 przez dziesiątki: 6 x 1 = 6. Dodajemy przeniesioną 4: 6 + 4 = 10. Zapisujemy 10 pod kreską.
4 17 x 6 ---- 102
Więc 6 x 17 = 102. Przeniesienie znowu pomaga!
Dzielenie Pisemne: Rozdzielanie Klocków
Wyobraź sobie, że masz 24 klocki i chcesz je rozdzielić równo pomiędzy 2 dzieci. Ile klocków dostanie każde dziecko?
To dzielenie! 24 : 2.
Zapisujemy to tak: 24 | 2
Sprawdzamy, ile razy 2 mieści się w 2 (pierwszej cyfrze liczby 24). Mówimy ile *dwójek* jest w *dwójce*.
Mieści się 1 raz. Zapisujemy 1 nad 2.
1 24 | 2
Mnożymy 1 x 2 = 2. Zapisujemy 2 pod 2.
1 24 | 2 2
Odejmujemy: 2 - 2 = 0. Zapisujemy 0 pod 2.
1 24 | 2 -2 ---- 0
Spisujemy 4 (kolejną cyfrę liczby 24) obok 0.
1 24 | 2 -2 ---- 04
Sprawdzamy, ile razy 2 mieści się w 4. Mówimy ile *dwójek* jest w *czwórce*.
Mieści się 2 razy. Zapisujemy 2 nad 4.
12 24 | 2 -2 ---- 04
Mnożymy 2 x 2 = 4. Zapisujemy 4 pod 4.
12 24 | 2 -2 ---- 04 4
Odejmujemy: 4 - 4 = 0. Zapisujemy 0 pod 4.
12 24 | 2 -2 ---- 04 -4 ---- 0
Więc 24 : 2 = 12. Każde dziecko dostanie 12 klocków! Dzielenie to jak sprawiedliwe rozdzielanie.
Pamiętaj! Ćwiczenie czyni mistrza. Im więcej będziesz ćwiczyć działania pisemne, tym łatwiej Ci będzie! Użyj klocków, rysunków, albo po prostu wyobraźni. Powodzenia na sprawdzianie!
