Wyobraź sobie skoczka spadochronowego. Wyskakuje z samolotu.
Początkowo leci coraz szybciej. Przyspiesza.
Dlaczego? Bo działa na niego siła grawitacji. Przyciąga go w dół.
Ale jest też opór powietrza. Działa w górę.
Na początku opór powietrza jest mały. Skoczek leci szybko.
Jednak im szybciej leci, tym większy staje się opór.
Co się dzieje dalej?
Wyobraź sobie dwa zespoły przeciągające linę. Jeden ciągnie mocniej niż drugi.
Lina przesuwa się w stronę mocniejszego zespołu.
Podobnie jest ze skoczkiem. Z początku grawitacja "ciągnie" go mocniej niż opór powietrza.
Dlatego skoczek przyspiesza.
Ale w końcu siła grawitacji i oporu powietrza się wyrównują.
Wtedy siły się równoważą. Lina w przeciąganiu stoi w miejscu.
Skoczek przestaje przyspieszać.
Zaczyna lecieć ze stałą prędkością.
Ruch jednostajny
To właśnie jest ruch jednostajny. Ruch ze stałą prędkością po linii prostej.
Skoczek spada ze stałą prędkością. Nie przyspiesza, nie zwalnia.
Lećmy dalej. Skoczek otwiera spadochron.
Opór powietrza nagle staje się bardzo duży!
Teraz opór "ciągnie" mocniej niż grawitacja.
Skoczek zwalnia.
Ale znowu: w końcu opór i grawitacja się wyrównują.
Skoczek znowu leci ze stałą prędkością. Ale tym razem wolniejszą niż wcześniej.
Bo duży spadochron stawia większy opór.
Wyobraź sobie to
Pomyśl o samochodzie na autostradzie. Ustawiasz tempomat.
Samochód jedzie ze stałą prędkością. To ruch jednostajny.
Nie przyspiesza, nie zwalnia.
Prędkość jest stała.
Albo pomyśl o windzie. Winda jedzie w górę ze stałą prędkością.
Nie przyspiesza, nie zwalnia.
Ruch jednostajny to ruch ze stałą prędkością.
Skoczek po otwarciu spadochronu porusza się ruchem zbliżonym do jednostajnego.
Dlatego ląduje bezpiecznie.
Jak to zapamiętać?
Wyobraź sobie żółwia i zająca. W bajce zając biegnie bardzo szybko, ale potem zasypia.
Żółw biegnie powoli, ale równomiernie.
Żółw porusza się ruchem zbliżonym do jednostajnego.
Jego prędkość jest stała (mniej więcej). Nie przyspiesza nagle i nie zwalnia.
Dlatego żółw wygrywa wyścig (w bajce).
Ruch jednostajny to ruch ze stałą prędkością. Zapamiętaj to!
Skoczek po otwarciu spadochronu porusza się ruchem zbliżonym do jednostajnego. To pozwala mu bezpiecznie wylądować.
Pamiętaj o oporze powietrza i grawitacji. One na to wpływają.
Ruch jednostajny to ważny temat w fizyce. Teraz już wiesz o nim więcej.
Zrozumienie tego, jak siły działają na skoczka, pomaga zrozumieć ruch jednostajny.
To klucz do zrozumienia wielu zjawisk w otaczającym nas świecie. Obserwuj świat dookoła siebie!
Zobaczysz wiele przykładów ruchu jednostajnego i ruchu, który jest do niego podobny. Powodzenia w dalszej nauce!
