Skladniki Powietrza I Rodzaje Przemian Jakim Ulegaja Kl 7

Hej! Przygotowujesz się do sprawdzianu z składu powietrza i przemian? Super! Pomogę Ci to wszystko uporządkować.

Skład Powietrza

Powietrze to mieszanina gazów. Nie jest pierwiastkiem ani związkiem chemicznym. To mieszanina jednorodna.

Główne Składniki Powietrza

Najważniejsze składniki to:

• Azot (N₂): Stanowi około 78% objętości powietrza. Jest bardzo ważny, ale mało reaktywny.
• Tlen (O₂): Około 21% objętości. Niezbędny do oddychania i spalania.
• Argon (Ar): Około 0,9%. Gaz szlachetny, niereaktywny.

Pozostałe Składniki Powietrza

Oprócz tych głównych, w powietrzu znajdziemy też:

• Dwutlenek węgla (CO₂): Ważny dla roślin (fotosynteza), ale jego nadmiar przyczynia się do efektu cieplarnianego.
• Gazy szlachetne (np. neon, hel, krypton, ksenon): W bardzo małych ilościach, bardzo mało reaktywne.
• Para wodna (H₂O): Jej ilość zależy od wilgotności powietrza.
• Zanieczyszczenia: Pyły, dymy, gazy przemysłowe – niestety obecne w powietrzu, szczególnie w miastach.

Dlaczego skład powietrza jest ważny?

Skład powietrza wpływa na:

• Życie organizmów: Dostępność tlenu jest kluczowa.
• Procesy spalania: Odpowiednia ilość tlenu jest niezbędna do spalania.
• Klimat: Dwutlenek węgla i inne gazy cieplarniane wpływają na temperaturę Ziemi.

Rodzaje Przemian

Substancje ulegają różnym przemianom. Rozróżniamy przemiany fizyczne i chemiczne.

Przemiany Fizyczne

Podczas przemiany fizycznej zmienia się stan skupienia, kształt lub objętość substancji, ale nie powstają nowe substancje.

Przykłady:

• Topnienie: Przejście ze stanu stałego w ciekły (np. lód -> woda).
• Krzepnięcie: Przejście ze stanu ciekłego w stały (np. woda -> lód).
• Parowanie: Przejście ze stanu ciekłego w gazowy (np. woda -> para wodna).
• Skraplanie: Przejście ze stanu gazowego w ciekły (np. para wodna -> woda).
• Sublimacja: Przejście ze stanu stałego w gazowy (np. suchy lód -> gazowy dwutlenek węgla).
• Resublimacja: Przejście ze stanu gazowego w stały (np. szron).
• Rozpuszczanie: Mieszanie substancji bez zmiany jej właściwości chemicznych (np. sól w wodzie).

Pamiętaj: W przemianach fizycznych masa substancji pozostaje stała.

Przemiany Chemiczne (Reakcje Chemiczne)

Podczas przemiany chemicznej (reakcji chemicznej) powstają nowe substancje o innych właściwościach. Zmienia się skład chemiczny substancji.

Przykłady:

• Spalanie: Reakcja substancji z tlenem, w wyniku której powstaje ciepło i światło (np. spalanie drewna).
• Rdzewienie: Reakcja żelaza z tlenem i wodą, prowadząca do powstania rdzy.
• Fermentacja: Rozkład substancji organicznych przez mikroorganizmy (np. fermentacja alkoholowa).
• Fotosynteza: Proces, w którym rośliny wytwarzają glukozę z dwutlenku węgla i wody, przy udziale światła.
• Neutralizacja: Reakcja kwasu z zasadą.

Cechy charakterystyczne reakcji chemicznych:

• Zmiana barwy
• Wydzielanie gazu
• Powstawanie osadu
• Wydzielanie lub pochłanianie ciepła (reakcje egzoenergetyczne i endoenergetyczne)

Równania Reakcji Chemicznych

Reakcje chemiczne zapisujemy za pomocą równań reakcji. Muszą być uzgodnione, czyli liczba atomów każdego pierwiastka po stronie reagentów (substratów) musi być równa liczbie atomów po stronie produktów.

Przykład:

2 H₂ + O₂ -> 2 H₂O

Oznacza to, że dwie cząsteczki wodoru reagują z jedną cząsteczką tlenu, tworząc dwie cząsteczki wody.

Podsumowanie

Pamiętaj:

• Powietrze to mieszanina gazów, głównie azotu i tlenu.
• Przemiany fizyczne nie zmieniają składu chemicznego substancji.
• Przemiany chemiczne prowadzą do powstania nowych substancji.
• Równania reakcji muszą być uzgodnione.

Powodzenia na sprawdzianie! Wierzę w Ciebie!