Hej szóstoklasisto! Przygotuj się na podróż dookoła Słońca. Będziemy mówić o ruchu obiegowym Ziemi. Gotowy?
Wyobraź sobie Ziemię jako małą piłkę. Ta piłka krąży wokół ogromnej, świecącej piłki – Słońca. To właśnie ruch obiegowy!
Co to jest ruch obiegowy?
Ruch obiegowy to droga, jaką Ziemia pokonuje dookoła Słońca. Pomyśl o karuzeli. Konik, na którym siedzisz, krąży dookoła środka karuzeli. Ziemia jest jak ten konik, a Słońce jak środek karuzeli.
Ta droga dookoła Słońca nazywana jest orbitą. Orbita Ziemi nie jest idealnym kołem. Jest bardziej jak lekko spłaszczony okrąg, czyli elipsa. Wyobraź sobie, że ktoś delikatnie nacisnął na okrągły balon – tak wygląda orbita Ziemi.
Ile to trwa?
Jeden obieg Ziemi wokół Słońca trwa bardzo długo! Potrzeba na to aż 365 dni, 5 godzin, 48 minut i 46 sekund. Dla ułatwienia mówimy, że trwa to rok.
Te dodatkowe godziny i minuty zbierają się z czasem. Dlatego co cztery lata mamy rok przestępny. Wtedy luty ma 29 dni zamiast 28. Dodatkowy dzień wyrównuje różnicę!
Ruch obiegowy a pory roku
Ruch obiegowy Ziemi ma ogromny wpływ na pory roku. Dlaczego? Ponieważ Ziemia krąży wokół Słońca pod kątem. Wyobraź sobie, że Ziemia jest lekko pochylona, jak wieża w Pizie.
Gdy półkula północna (tam, gdzie jest Polska) jest nachylona w stronę Słońca, mamy lato. Słońce świeci mocniej i dłużej. Gdy półkula północna jest odchylona od Słońca, mamy zimę. Dni są krótsze, a słońce słabsze.
Na półkuli południowej pory roku są odwrotne. Gdy u nas jest lato, w Australii jest zima. Kiedy u nas jest zima, w Argentynie jest lato!
Światło i ciepło
Kiedy dana półkula jest zwrócona w stronę Słońca, otrzymuje więcej światła i ciepła. Dlatego mamy tam wtedy lato. Kiedy jest odwrócona, otrzymuje mniej światła i ciepła, więc mamy zimę.
Wyobraź sobie latarkę. Kiedy świecisz nią prosto na ścianę, światło jest mocne i skupione. Kiedy świecisz pod kątem, światło jest słabsze i bardziej rozproszone. Podobnie działa to ze Słońcem i Ziemią.
Prędkość ruchu obiegowego
Ziemia pędzi wokół Słońca z ogromną prędkością! Porusza się z prędkością około 30 kilometrów na sekundę. To jakbyś przejechał samochodem z Warszawy do Krakowa w zaledwie... kilka sekund!
Nie odczuwamy tej prędkości, ponieważ poruszamy się razem z Ziemią. To tak, jakbyś siedział w pociągu. Wiesz, że się poruszasz, ale jeśli nie patrzysz za okno, nie czujesz tego tak bardzo.
Konsekwencje ruchu obiegowego
Ruch obiegowy Ziemi ma wiele ważnych konsekwencji. Oprócz pór roku, wpływa na długość dnia i nocy.
Latem dni są dłuższe, a noce krótsze. Zimą jest odwrotnie. Na biegunach Ziemi różnica jest największa. Latem Słońce w ogóle nie zachodzi przez kilka tygodni (dzień polarny), a zimą w ogóle nie wschodzi (noc polarna).
Ruch obiegowy wpływa również na klimat. Regiony bliżej równika są cieplejsze, ponieważ otrzymują więcej światła słonecznego przez cały rok. Regiony bliżej biegunów są chłodniejsze, ponieważ otrzymują mniej światła.
Podsumowanie
Ruch obiegowy Ziemi to fascynujące zjawisko. Dzięki niemu mamy pory roku, różne długości dnia i nocy oraz różne strefy klimatyczne na Ziemi. Zapamiętaj, że Ziemia krąży wokół Słońca, jak konik na karuzeli, a to wszystko wpływa na nasze życie!
Mam nadzieję, że teraz rozumiesz, czym jest ruch obiegowy Ziemi. Powodzenia na kartkówce!
