Hej! Przygotowujemy się do sprawdzianu z Ruchu Obiegowego i Ruchu Obrotowego Ziemi? Super! Zrobimy to razem. Bez paniki! Pomyśl o tym jak o tańcu Ziemi w kosmosie.
Ruch Obrotowy Ziemi: Doba
Wyobraź sobie, że trzymasz w rękach piłkę. To Ziemia. Teraz powoli ją obracaj.
Ten ruch, to ruch obrotowy. Ziemia kręci się wokół własnej osi.
Tak jak tancerz robi piruet.
Jeden pełny obrót trwa około 24 godzin. To właśnie doba.
Dzięki temu mamy dzień i noc.
Strona Ziemi zwrócona do Słońca jest oświetlona - mamy dzień.
Druga strona, ukryta w cieniu, ma noc.
Pomyśl o latarni. Obracając się, latarnia oświetla różne miejsca. Tak samo robi Słońce, oświetlając obracającą się Ziemię.
Widzisz? To proste! Ruch obrotowy = doba = dzień i noc.
Kierunek Obrotu
Ziemia kręci się z zachodu na wschód.
Dlatego Słońce "wschodzi" na wschodzie, a "zachodzi" na zachodzie.
Wyobraź sobie mrówkę idącą po obracającej się piłce od zachodu na wschód. Dla nas wydaje się, że piłka ucieka spod jej nóg. Tak samo jest ze Słońcem.
Skutki Ruchu Obrotowego: Siła Coriolisa
Ruch obrotowy powoduje też siłę Coriolisa.
Brzmi skomplikowanie? Nie martw się!
Wyobraź sobie, że siedzisz na karuzeli i próbujesz rzucić piłkę do kogoś stojącego na zewnątrz.
Piłka nie poleci prosto, ale skręci. Tak samo działą siła Coriolisa.
Powoduje ona odchylanie się wiatrów i prądów morskich.
Na półkuli północnej w prawo, a na półkuli południowej w lewo.
Ruch Obiegowy Ziemi: Rok
Teraz pomyśl, że Ziemia nie tylko się kręci, ale też krąży wokół Słońca. To ruch obiegowy.
Tak jak samochód jeździ po torze wokół mety.
Jeden pełny obieg trwa około 365 dni i 6 godzin. To właśnie rok.
Dzięki temu mamy pory roku.
Ale zaraz, zaraz... Dlaczego pory roku?
Oś Ziemi i Pory Roku
Oś Ziemi jest nachylona. Nie stoi prosto, jak wieża Eiffla. Jest trochę przechylona.
Dzięki temu, w ciągu roku, różne półkule Ziemi są bardziej lub mniej oświetlone przez Słońce.
Kiedy półkula północna jest bardziej skierowana do Słońca, mamy tam lato.
Na półkuli południowej jest wtedy zima.
Po pół roku sytuacja się odwraca.
Wyobraź sobie Ziemię jako kulkę nabitą na patyk (oś). Obracając kulkę wokół świeczki (Słońca), zauważysz, że raz jedna, raz druga strona jest bardziej oświetlona.
Rok Przestępny
Pamiętasz te 6 godzin, które "zostają" z każdego roku?
Po czterech latach zbiera się z tego dodatkowy dzień. Dlatego co cztery lata mamy rok przestępny, który ma 366 dni.
To tak jakby odkładać codziennie drobniaki, żeby raz na jakiś czas kupić coś większego.
Skutki Ruchu Obiegowego
Ruch obiegowy, w połączeniu z nachyleniem osi Ziemi, powoduje:
- Występowanie pór roku
- Zróżnicowane długości dnia i nocy w ciągu roku.
- Zmieniające się kąty padania promieni słonecznych.
Pomyśl o tym jak o karuzeli. Jadąc na karuzeli, widzisz wszystko z innej perspektywy. Tak samo Ziemia, okrążając Słońce, doświadcza zmieniających się pór roku.
Podsumowanie
Pamiętaj! Ruch obrotowy to obracanie się Ziemi wokół własnej osi. Daje nam dobę, dzień i noc.
Ruch obiegowy to krążenie Ziemi wokół Słońca. Daje nam rok i pory roku.
Ucz się, powtarzaj i nie bój się pytać! Powodzenia na sprawdzianie!
