Hej! Przygotowujesz się do kartkówki z Ruchu Jednostajnego Prostoliniowego? Świetnie! Jestem tu, żeby Ci pomóc. Razem przejdziemy przez najważniejsze zagadnienia.
Co to jest Ruch Jednostajny Prostoliniowy?
Zacznijmy od podstaw. Ruch jednostajny prostoliniowy to ruch, w którym ciało porusza się po linii prostej ze stałą prędkością. Brzmi skomplikowanie? Spokojnie, zaraz to rozłożymy na czynniki pierwsze.
Kluczowe cechy:
Pamiętaj o tych trzech ważnych cechach:
- Tor ruchu: Linia prosta.
- Prędkość: Stała (ani nie rośnie, ani nie maleje).
- Przyspieszenie: Równe zero (bo prędkość się nie zmienia).
Prędkość w Ruchu Jednostajnym Prostoliniowym
Prędkość to bardzo ważna sprawa. Mówi nam, jak szybko ciało się porusza i w jakim kierunku. W ruchu jednostajnym prostoliniowym prędkość jest cały czas taka sama.
Jak obliczyć prędkość?
Używamy prostego wzoru: v = s / t
Gdzie:
- v to prędkość (velocity).
- s to droga (distance).
- t to czas (time).
Pamiętaj o jednostkach! Najczęściej używamy:
- Prędkość: m/s (metry na sekundę) lub km/h (kilometry na godzinę).
- Droga: m (metry) lub km (kilometry).
- Czas: s (sekundy) lub h (godziny).
Zamiana jednostek
Czasami będziesz musiał zamienić jednostki. Pamiętaj:
- 1 km = 1000 m
- 1 h = 3600 s
Żeby zamienić km/h na m/s, pomnóż przez 1000/3600 (czyli 5/18). A żeby zamienić m/s na km/h, pomnóż przez 3600/1000 (czyli 18/5).
Droga w Ruchu Jednostajnym Prostoliniowym
Droga to odległość, jaką ciało pokonuje w czasie ruchu.
Jak obliczyć drogę?
Korzystamy z przekształconego wzoru na prędkość: s = v * t
Czyli droga równa się prędkość razy czas.
Czas w Ruchu Jednostajnym Prostoliniowym
Czas to okres, w którym odbywa się ruch.
Jak obliczyć czas?
Znowu korzystamy z przekształconego wzoru: t = s / v
Czyli czas równa się droga podzielona przez prędkość.
Przykłady i Zadania
Najlepszy sposób na naukę to rozwiązywanie zadań. Spróbujmy kilku:
Przykład 1: Rowerzysta jedzie ze stałą prędkością 5 m/s. Jaką drogę pokona w ciągu 10 sekund?
Rozwiązanie: s = v * t = 5 m/s * 10 s = 50 m. Rowerzysta pokona 50 metrów.
Przykład 2: Samochód przejechał 100 km w czasie 2 godzin. Z jaką średnią prędkością jechał samochód?
Rozwiązanie: v = s / t = 100 km / 2 h = 50 km/h. Samochód jechał ze średnią prędkością 50 km/h.
Przykład 3: Pociąg jedzie z prędkością 20 m/s. Ile czasu zajmie mu przejechanie 1 km?
Rozwiązanie: Najpierw zamieniamy km na metry: 1 km = 1000 m. Potem obliczamy czas: t = s / v = 1000 m / 20 m/s = 50 s. Pociągowi zajmie to 50 sekund.
Wykresy w Ruchu Jednostajnym Prostoliniowym
Warto też znać wykresy ruchu jednostajnego prostoliniowego.
Wykres zależności drogi od czasu (s(t))
To linia prosta, która wychodzi z początku układu współrzędnych (jeśli ciało zaczyna ruch od punktu zero). Im bardziej stroma linia, tym większa prędkość.
Wykres zależności prędkości od czasu (v(t))
To linia prosta, równoległa do osi czasu. Pokazuje, że prędkość jest stała.
Rady na kartkówkę
Kilka porad, które pomogą Ci na kartkówce:
- Przede wszystkim, czytaj uważnie zadania. Zwróć uwagę na jednostki!
- Wypisz dane i szukane. To ułatwi Ci rozwiązanie.
- Zapisz wzór, którego używasz.
- Sprawdź, czy jednostki się zgadzają.
- Na koniec, sprawdź, czy wynik jest sensowny. Czy samochód może jechać z prędkością 1000 km/h? Raczej nie.
Podsumowanie
Gratulacje! Przeszliśmy przez najważniejsze zagadnienia związane z Ruchem Jednostajnym Prostoliniowym. Pamiętaj, że najważniejsze to:
- Definicja: Ruch po linii prostej ze stałą prędkością.
- Wzory: v = s / t, s = v * t, t = s / v
- Jednostki: m/s, km/h, m, km, s, h
- Wykresy: s(t) - linia prosta, v(t) - linia pozioma
Powodzenia na kartkówce! Wierzę w Ciebie!

