Hej! Dziś porozmawiamy o bardzo ważnym temacie: rozpowszechnianiu zdjęć bez zgody. To coś, co może dotknąć każdego z nas, więc warto wiedzieć, co na to prawo i jak się chronić.
Co to znaczy "rozsyłanie zdjęć bez zgody"?
Najpierw ustalmy, co rozumiemy przez rozsyłanie zdjęć bez zgody. Mówimy o sytuacji, w której ktoś udostępnia, pokazuje lub wysyła twoje zdjęcia lub filmy, na których jesteś w sytuacjach prywatnych, intymnych lub po prostu nie chcesz, żeby widziały je inne osoby. I robi to bez twojej zgody. To ważne: bez twojej zgody.
Wyobraź sobie, że robisz sobie z przyjaciółką zabawne zdjęcie na plaży. Następnie, Twoja przyjaciółka udostępnia to zdjęcie w mediach społecznościowych bez Twojej zgody. Może to wydawać się nieszkodliwe, ale jeśli nie czujesz się z tym komfortowo, to jest to naruszenie Twojej prywatności.
Inny przykład: masz chłopaka/dziewczynę i wysyłacie sobie nawzajem zdjęcia. Po rozstaniu, ta osoba, ze złości, wysyła twoje zdjęcia twoim znajomym lub wrzuca je do sieci. To już poważna sprawa, bo w grę wchodzi paragraf. O tym za chwilę.
"Zdjęcia bez zgody" a prawo w Polsce
W Polsce rozpowszechnianie zdjęć bez zgody jest karalne. Reguluje to kilka artykułów w różnych kodeksach, ale skupmy się na najważniejszych.
Pierwszy to art. 23 i 24 Kodeksu Cywilnego. Mówią one o ochronie dóbr osobistych, takich jak wizerunek, prywatność i cześć. Publikacja twoich zdjęć bez twojej zgody może naruszać te dobra osobiste, co daje ci prawo do żądania np. przeprosin lub odszkodowania.
Drugi, i często ważniejszy, to art. 191a Kodeksu Karnego. Ten artykuł mówi wprost o rozpowszechnianiu wizerunku nagiej osoby bez jej zgody. Jeśli ktoś udostępnił twoje nagie zdjęcie lub film bez twojej zgody, popełnił przestępstwo. Grozi za to kara pozbawienia wolności.
Pamiętaj, że rozpowszechnianie nie oznacza tylko wrzucenia zdjęcia do internetu. Wystarczy, że ktoś pokaże twoje zdjęcie jednej osobie bez twojej zgody, a już popełnia przestępstwo (jeśli dotyczy to art. 191a).
Paragraf, czyli co?
Słowo paragraf to potoczne określenie na konkretny artykuł w jakimś akcie prawnym, np. w Kodeksie Karnym czy Kodeksie Cywilnym. Często słyszymy w wiadomościach "za to grozi paragraf", co oznacza, że za dane działanie grozi kara przewidziana w konkretnym artykule prawa.
W kontekście zdjęć bez zgody, paragraf to właśnie art. 191a KK (w przypadku nagich zdjęć) lub art. 23 i 24 KC (w przypadku naruszenia dóbr osobistych wizerunkiem).
Co robić, gdy ktoś rozpowszechnia twoje zdjęcia bez zgody?
Przede wszystkim, nie panikuj. To trudna sytuacja, ale masz prawa i możliwości działania.
Krok 1: Zabezpiecz dowody
Zrób zrzuty ekranu (screeny) wszystkiego, co zostało opublikowane. Zapisz linki do stron, gdzie zdjęcia się znajdują. To będą dowody, które przydadzą się na policji lub w sądzie.
Krok 2: Skontaktuj się z osobą, która opublikowała zdjęcia
Poproś tę osobę o natychmiastowe usunięcie zdjęć. Możesz to zrobić grzecznie, ale stanowczo. Jeśli to nie poskutkuje, przejdź do kolejnego kroku.
Krok 3: Zgłoś naruszenie administratorom platformy
Większość platform internetowych (Facebook, Instagram, Twitter, itp.) ma procedury zgłaszania naruszeń prywatności. Wykorzystaj je, aby administratorzy usunęli zdjęcia. Dołącz dowody, które zebrałeś wcześniej.
Krok 4: Zgłoś sprawę na policję lub do prokuratury
Jeśli zdjęcia naruszają art. 191a KK (nagie zdjęcia) lub naruszają twoje dobra osobiste (art. 23 i 24 KC), zgłoś sprawę na policję lub do prokuratury. To oni zajmą się ściganiem sprawcy. Możesz też skonsultować się z prawnikiem. Prawnik może pomóc ocenić, jakie masz szanse na wygranie sprawy i jakie kroki prawne podjąć.
Krok 5: Wsparcie emocjonalne
Rozpowszechnianie zdjęć bez zgody to bardzo stresujące i traumatyczne doświadczenie. Porozmawiaj z kimś, komu ufasz – rodzicami, przyjaciółmi, nauczycielem, psychologiem. Nie jesteś sam/sama.
Jak się chronić?
Lepiej zapobiegać niż leczyć. Dlatego warto dbać o swoją prywatność i unikać sytuacji, w których twoje zdjęcia mogą zostać wykorzystane bez twojej zgody.
- Zastanów się, zanim coś wyślesz. Pamiętaj, że wszystko, co trafi do internetu, może tam zostać na zawsze.
- Ustawienia prywatności. Skonfiguruj ustawienia prywatności w mediach społecznościowych tak, aby tylko osoby, które znasz, mogły zobaczyć twoje zdjęcia.
- Uważaj, komu ufasz. Zastanów się dwa razy, zanim wyślesz komuś intymne zdjęcia. Zaufanie to podstawa, ale ludzie się zmieniają.
- Reaguj! Jeśli widzisz, że ktoś udostępnia twoje zdjęcia bez zgody, reaguj od razu. Im szybciej, tym lepiej.
Pamiętaj, że masz prawo do prywatności i kontroli nad swoim wizerunkiem. Nie pozwól, aby ktoś ci to odebrał. Jeżeli czujesz się zagrożony/a lub masz wątpliwości, skonsultuj się z prawnikiem lub zaufaną osobą dorosłą.
Miejmy nadzieję, że ten artykuł pomógł Ci zrozumieć, co to znaczy rozpowszechnianie zdjęć bez zgody i jakie masz prawa. Pamiętaj, że wiedza to potęga!
