Pulpa ziemniaczana, produkt uboczny przemysłu skrobi ziemniaczanej, może być cennym składnikiem paszowym w żywieniu bydła. Jest to materiał bogaty w energię i składniki odżywcze, choć jego wartość zależy od metody przetwarzania i przechowywania.
Co to jest pulpa ziemniaczana?
Pulpa ziemniaczana to pozostałość po ekstrakcji skrobi z bulw ziemniaka. Proces ten polega na rozdrobnieniu ziemniaków, oddzieleniu skrobi, a następnie usunięciu wody. Powstała masa, czyli właśnie pulpa ziemniaczana, zawiera włókno, resztki skrobi, białko i inne substancje.
Wyróżniamy różne formy pulpy ziemniaczanej. Pulpa świeża charakteryzuje się wysoką wilgotnością i krótkim okresem przydatności. Pulpa suszona, dzięki obniżonej zawartości wody, jest trwalsza i łatwiejsza w przechowywaniu. Istnieje również pulpa kiszona, która została poddana procesowi fermentacji mlekowej, co poprawia jej strawność i trwałość.
Skład i wartość odżywcza
Skład pulpy ziemniaczanej jest zmienny i zależy od wielu czynników. Należą do nich odmiana ziemniaków, warunki uprawy i metoda przetwarzania. Zazwyczaj zawiera około 70-80% wody w przypadku pulpy świeżej. Sucha masa zawiera głównie włókno (około 20-30%), skrobię (10-20%), białko (5-10%) i popiół.
Wartość energetyczna pulpy ziemniaczanej jest relatywnie wysoka. Jest ona dobrym źródłem energii dla bydła, szczególnie dzięki zawartości włókna. Włókno stymuluje procesy trawienne w żwaczu, co jest korzystne dla zdrowia i wydajności zwierząt. Zawartość białka jest stosunkowo niska, dlatego często pulpa ziemniaczana jest uzupełniana innymi paszami bogatymi w białko.
Zastosowanie w żywieniu bydła
Pulpa ziemniaczana może być stosowana w żywieniu bydła w różny sposób. Najczęściej dodaje się ją do dawek pokarmowych jako uzupełnienie pasz objętościowych, takich jak siano, kiszonka z kukurydzy czy trawy. Można ją stosować zarówno w żywieniu krów mlecznych, jak i bydła opasowego.
W przypadku krów mlecznych pulpa ziemniaczana może poprawić strawność paszy i zwiększyć produkcję mleka. Należy jednak pamiętać o zbilansowaniu dawki pokarmowej pod względem białka i mikroelementów. Dodatek pulpy ziemniaczanej w żywieniu bydła opasowego wpływa korzystnie na przyrosty masy ciała. Dzięki wysokiej zawartości energii, zwierzęta efektywniej wykorzystują paszę i szybciej rosną.
Dawkowanie i sposób podawania
Dawkowanie pulpy ziemniaczanej zależy od wieku, wagi i stanu fizjologicznego bydła. Ważny jest również skład pozostałych pasz w dawce pokarmowej. Zazwyczaj, w przypadku krów mlecznych, dawka pulpy ziemniaczanej wynosi od kilku do kilkunastu kilogramów dziennie. W przypadku bydła opasowego dawka ta może być nieco wyższa.
Pulpa ziemniaczana może być podawana w formie świeżej, suszonej lub kiszonej. Pulpa świeża powinna być skarmiana jak najszybciej po wyprodukowaniu, aby uniknąć zepsucia. Pulpa suszona jest łatwiejsza w przechowywaniu i można ją dodawać do paszy w dowolnym momencie. Pulpa kiszona jest dobrze strawna i może być przechowywana przez dłuższy czas.
Zalety i wady stosowania
Stosowanie pulpy ziemniaczanej w żywieniu bydła ma wiele zalet. Jest to pasza stosunkowo tania i łatwo dostępna. Stanowi cenne źródło energii i włókna, które są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania żwacza. Poprawia strawność paszy i może zwiększyć produkcję mleka oraz przyrosty masy ciała.
Jednakże, stosowanie pulpy ziemniaczanej ma również pewne wady. Pulpa świeża jest nietrwała i łatwo się psuje. Zawartość białka jest stosunkowo niska, dlatego konieczne jest uzupełnianie dawki pokarmowej innymi paszami bogatymi w białko. Ponadto, wysoka zawartość wilgoci w pulpie świeżej może utrudniać jej transport i przechowywanie.
Przechowywanie pulpy ziemniaczanej
Sposób przechowywania pulpy ziemniaczanej zależy od jej formy. Pulpa świeża powinna być przechowywana w chłodnym i suchym miejscu, najlepiej w silosach lub bunkrach. Należy ją skarmiać jak najszybciej, aby uniknąć zepsucia. Pulpa suszona powinna być przechowywana w suchym i przewiewnym miejscu, w workach lub big-bagach.
Pulpa kiszona wymaga specjalnych warunków przechowywania. Należy ją kisić w silosach lub pryzmach, szczelnie zamkniętych folią. Proces kiszenia powinien przebiegać w warunkach beztlenowych, aby zapewnić prawidłową fermentację mlekowa. Prawidłowo zakiszona pulpa ziemniaczana może być przechowywana przez wiele miesięcy.
Podsumowanie
Pulpa ziemniaczana to cenny składnik paszowy w żywieniu bydła. Stanowi dobre źródło energii i włókna, poprawia strawność paszy i może zwiększyć produkcję mleka oraz przyrosty masy ciała. Należy jednak pamiętać o odpowiednim dawkowaniu i zbilansowaniu dawki pokarmowej pod względem białka i mikroelementów. Wybór formy pulpy ziemniaczanej (świeża, suszona, kiszona) oraz sposób jej przechowywania zależą od indywidualnych warunków i możliwości gospodarstwa.
