Cześć! Gotowi na powtórkę z układu oddechowego? Super, zaczynamy! Będzie łatwo i przyjemnie.
Co to jest Układ Oddechowy?
Układ oddechowy to zespół narządów, które umożliwiają nam oddychanie. Dzięki niemu pobieramy tlen z powietrza. I pozbywamy się dwutlenku węgla.
Po co nam oddychanie?
Oddychamy, żeby żyć! Tlen jest niezbędny do funkcjonowania każdej komórki w naszym ciele. Bez tlenu nasze komórki nie mogą produkować energii.
Narządy Układu Oddechowego
Spójrzmy na główne elementy układu oddechowego. To bardzo ważne!
Nos
Nos to pierwszy przystanek dla powietrza. W nosie powietrze jest oczyszczane. Ogrzewane. I nawilżane. Dzięki temu do płuc trafia już odpowiednio przygotowane.
W nosie znajdują się włoski i śluz. Włoski zatrzymują większe zanieczyszczenia. Śluz wyłapuje drobniejsze pyłki i bakterie.
Gardło
Gardło to wspólny odcinek dla układu oddechowego i pokarmowego. Powietrze z nosa trafia do gardła.
Krtań
Krtań znajduje się poniżej gardła. W krtani znajdują się struny głosowe. To dzięki nim możemy mówić.
Podczas oddychania krtań jest otwarta. Podczas połykania pokarmu krtań się zamyka. Zapobiega to przedostawaniu się jedzenia do dróg oddechowych.
Tchawica
Tchawica to długa rura. Rozciąga się od krtani do oskrzeli. Ściany tchawicy wzmocnione są chrząstkami. Dzięki temu tchawica nie zapada się.
Wnętrze tchawicy wyścielone jest nabłonkiem z rzęskami. Rzęski przesuwają zanieczyszczenia w górę. W stronę gardła. Stamtąd możemy je odkrztusić lub połknąć.
Oskrzela
Oskrzela to dwie rury. Rozgałęziają się od tchawicy. Prowadzą do płuc. Podobnie jak tchawica, oskrzela są wzmocnione chrząstkami.
Płuca
Płuca to najważniejszy narząd układu oddechowego! Mamy dwa płuca: prawe i lewe. Płuca wypełniają klatkę piersiową.
Płuca zbudowane są z pęcherzyków płucnych. Pęcherzyki płucne otoczone są siecią naczyń włosowatych. To tutaj zachodzi wymiana gazowa. Tlen przechodzi z powietrza do krwi. Dwutlenek węgla z krwi do powietrza.
Przepona
Przepona to mięsień. Oddziela klatkę piersiową od jamy brzusznej. Przepona bierze udział w oddychaniu. Podczas wdechu przepona się kurczy i obniża. Powoduje to zwiększenie objętości klatki piersiowej. Powietrze jest zasysane do płuc.
Jak Oddychamy?
Proces oddychania składa się z dwóch faz: wdechu i wydechu.
Wdech
Podczas wdechu wdychamy powietrze. Mięśnie międzyżebrowe i przepona kurczą się. Klatka piersiowa się powiększa. Powietrze napływa do płuc.
Wydech
Podczas wydechu wydychamy powietrze. Mięśnie międzyżebrowe i przepona rozkurczają się. Klatka piersiowa się zmniejsza. Powietrze zostaje wypchnięte z płuc.
Wymiana Gazowa
Wymiana gazowa zachodzi w pęcherzykach płucnych. Tlen przechodzi z powietrza do krwi. Dwutlenek węgla z krwi do powietrza.
Krew z tlenem transportowana jest do wszystkich komórek ciała. Komórki zużywają tlen do produkcji energii. Produktem ubocznym jest dwutlenek węgla. Dwutlenek węgla wraca z krwią do płuc. I jest wydalany podczas wydechu.
Higiena Układu Oddechowego
Dbaj o swój układ oddechowy!
- Unikaj palenia papierosów i przebywania w zadymionych pomieszczeniach.
- Regularnie wietrz pomieszczenia.
- Dbaj o czystość powietrza w domu.
- Uprawiaj sport i regularnie ćwicz.
- Unikaj kontaktu z osobami chorymi na infekcje dróg oddechowych.
Podsumowanie
Brawo! Przeszliśmy przez najważniejsze zagadnienia związane z układem oddechowym. Pamiętaj:
- Układ oddechowy służy do pobierania tlenu i usuwania dwutlenku węgla.
- Główne narządy układu oddechowego to: nos, gardło, krtań, tchawica, oskrzela, płuca i przepona.
- Wymiana gazowa zachodzi w pęcherzykach płucnych.
- Dbaj o higienę układu oddechowego.
Teraz możesz być pewien, że świetnie poradzisz sobie na sprawdzianie. Powodzenia! Wierzę w Ciebie!
