Cześć! Przygotowujesz się do sprawdzianu z dzielenia pisemnego z resztą? Super! Razem przejdziemy przez najważniejsze zagadnienia. Będzie łatwiej, zobaczysz!
Czym jest Dzielenie Pisemne z Resztą?
Dzielenie pisemne z resztą to sposób na podzielenie jednej liczby (dzielnej) przez drugą (dzielnik), gdy wynik nie jest liczbą całkowitą. Czyli zostaje nam coś, czego nie da się już podzielić – reszta.
Pomyśl o tym tak: masz 17 cukierków i chcesz je rozdać po równo 5 osobom. Każda osoba dostanie 3 cukierki, a 2 cukierki zostaną. Te 2 to właśnie reszta.
Kluczowe Pojęcia
Zapamiętaj te słowa, to podstawa:
- Dzielna: Liczba, którą dzielimy.
- Dzielnik: Liczba, przez którą dzielimy.
- Iloraz: Wynik dzielenia (bez reszty).
- Reszta: To, co zostaje po podzieleniu. Musi być mniejsza niż dzielnik!
Spójrz na ten przykład: 23 : 4 = 5 r. 3
23 to dzielna, 4 to dzielnik, 5 to iloraz, a 3 to reszta.
Jak Dzielić Pisemnie z Resztą? Krok po Kroku
Teraz pokażę Ci, jak to się robi pisemnie. Przygotuj kartkę i długopis, żeby poćwiczyć razem ze mną.
Przykład 1: 47 : 3
- Zapisujemy działanie: 47 | 3
- Patrzymy na pierwszą cyfrę dzielnej (4). Ile razy 3 mieści się w 4? Raz (1). Zapisujemy 1 nad 4.
- Mnożymy 1 * 3 = 3. Zapisujemy 3 pod 4.
- Odejmujemy 4 - 3 = 1. Zapisujemy 1.
- Spisujemy następną cyfrę dzielnej (7) obok 1. Mamy 17.
- Ile razy 3 mieści się w 17? Pięć razy (5). Zapisujemy 5 obok 1 nad kreską.
- Mnożymy 5 * 3 = 15. Zapisujemy 15 pod 17.
- Odejmujemy 17 - 15 = 2. Zapisujemy 2. To jest nasza reszta.
Wynik: 47 : 3 = 15 r. 2
Przykład 2: 125 : 7
- Zapisujemy działanie: 125 | 7
- Ile razy 7 mieści się w 1? Ani razu. Patrzymy więc na dwie pierwsze cyfry (12).
- Ile razy 7 mieści się w 12? Raz (1). Zapisujemy 1 nad 2.
- Mnożymy 1 * 7 = 7. Zapisujemy 7 pod 12.
- Odejmujemy 12 - 7 = 5. Zapisujemy 5.
- Spisujemy następną cyfrę dzielnej (5) obok 5. Mamy 55.
- Ile razy 7 mieści się w 55? Siedem razy (7). Zapisujemy 7 obok 1 nad kreską.
- Mnożymy 7 * 7 = 49. Zapisujemy 49 pod 55.
- Odejmujemy 55 - 49 = 6. Zapisujemy 6. To jest nasza reszta.
Wynik: 125 : 7 = 17 r. 6
Przykład 3: 348 : 12
- Zapisujemy działanie: 348 | 12
- Ile razy 12 mieści się w 3? Ani razu. Patrzymy więc na dwie pierwsze cyfry (34).
- Ile razy 12 mieści się w 34? Dwa razy (2). Zapisujemy 2 nad 4.
- Mnożymy 2 * 12 = 24. Zapisujemy 24 pod 34.
- Odejmujemy 34 - 24 = 10. Zapisujemy 10.
- Spisujemy następną cyfrę dzielnej (8) obok 10. Mamy 108.
- Ile razy 12 mieści się w 108? Dziewięć razy (9). Zapisujemy 9 obok 2 nad kreską.
- Mnożymy 9 * 12 = 108. Zapisujemy 108 pod 108.
- Odejmujemy 108 - 108 = 0. Zapisujemy 0. To znaczy, że nie ma reszty.
Wynik: 348 : 12 = 29 r. 0 (lub po prostu 29)
Na Co Zwrócić Uwagę?
- Reszta zawsze musi być mniejsza niż dzielnik! Jeśli reszta jest większa lub równa dzielnikowi, to znaczy, że coś źle policzyłeś i trzeba poprawić.
- Sprawdzaj swoje obliczenia. Możesz pomnożyć iloraz przez dzielnik i dodać resztę. Powinno wyjść dzielna! (iloraz * dzielnik + reszta = dzielna)
- Ćwicz, ćwicz i jeszcze raz ćwicz! Im więcej przykładów rozwiążesz, tym lepiej to zrozumiesz.
Przykładowe Zadania
Spróbuj rozwiązać te zadania samodzielnie:
- 53 : 6 = ?
- 87 : 9 = ?
- 142 : 11 = ?
- 256 : 8 = ?
Rozwiązania znajdziesz na końcu tej strony.
Podsumowanie
Pamiętaj:
- Dzielenie pisemne z resztą pozwala dzielić liczby, nawet jeśli wynik nie jest liczbą całkowitą.
- Kluczowe pojęcia to: dzielna, dzielnik, iloraz i reszta.
- Reszta musi być zawsze mniejsza niż dzielnik.
- Ćwicz regularnie!
Dasz radę! Powodzenia na sprawdzianie!
Rozwiązania zadań:
- 53 : 6 = 8 r. 5
- 87 : 9 = 9 r. 6
- 142 : 11 = 12 r. 10
- 256 : 8 = 32 r. 0 (lub po prostu 32)
