Hej! Przygotowujemy się do testu z historii Polski w XIII-XV wieku, grupa B. Bez obaw, damy radę! Skupmy się na najważniejszych zagadnieniach.
Rozbicie Dzielnicowe i Zjednoczenie (XIII wiek)
Rozbicie dzielnicowe to okres fragmentacji Polski. Zaczął się po śmierci Bolesława Krzywoustego w 1138 roku.
Kraj podzielono na dzielnice. Rządzili nimi synowie Krzywoustego.
Osłabiło to państwo. Książęta rywalizowali między sobą. Częste były konflikty zbrojne.
Najważniejsze dzielnice: Śląsk, Wielkopolska, Małopolska, Mazowsze.
Próby zjednoczenia: Podejmowali je różni książęta. Władysław Łokietek odegrał kluczową rolę.
Zjednoczenie państwa: Nastąpiło na początku XIV wieku. Koronacja Władysława Łokietka w 1320 roku w Krakowie.
Pamiętaj o bitwie pod Płowcami (1331). Ważne zwycięstwo Łokietka nad Krzyżakami.
Kazimierz Wielki (XIV wiek)
Kazimierz Wielki (panował 1333-1370) - ostatni król z dynastii Piastów.
Wzmocnił państwo. Przeprowadził wiele reform.
Reformy Kazimierza Wielkiego:
- Reforma monetarna.
- Kodyfikacja prawa (statuty wiślickie).
- Rozbudowa miast i zamków.
- Założenie Akademii Krakowskiej (1364).
Polityka zagraniczna: Umocnienie pozycji Polski na arenie międzynarodowej.
Układ w Wyszehradzie (1335): Zrzeczenie się przez Jana Luksemburskiego pretensji do tronu polskiego.
Pamiętaj o powiedzeniu: "Zastał Polskę drewnianą, a zostawił murowaną".
Unia Polsko-Litewska (XIV-XV wiek)
Unia w Krewie (1385): Połączenie Polski i Litwy.
Jadwiga Andegaweńska poślubiła Władysława Jagiełłę.
Przyczyny unii: Zagrożenie ze strony Zakonu Krzyżackiego. Potrzeba silnego sojusznika.
Skutki unii: Wzmocnienie Polski i Litwy. Chrzest Litwy. Nowa dynastia na tronie polskim - Jagiellonowie.
Ważne daty:
- 1385 - Unia w Krewie.
- 1410 - Bitwa pod Grunwaldem.
Wojny z Zakonem Krzyżackim (XIV-XV wiek)
Zakon Krzyżacki: Państwo zakonne na terenie Prus. Zagrożenie dla Polski i Litwy.
Bitwa pod Grunwaldem (1410): Decydujące zwycięstwo wojsk polsko-litewskich.
Władysław Jagiełło dowodził siłami polsko-litewskimi.
Traktat w Toruniu (1411): Zakończenie pierwszej wojny z Zakonem Krzyżackim.
Wojna trzynastoletnia (1454-1466): Kolejna wojna z Zakonem. Zakończona zwycięstwem Polski.
Drugi pokój toruński (1466): Polska odzyskuje Pomorze Gdańskie. Zakon staje się lennem Polski.
Pamiętaj o Kazimierzu Jagiellończyku i jego roli w wojnie trzynastoletniej.
Kultura i Społeczeństwo (XIII-XV wiek)
Rozwój miast: Lokacja miast na prawie niemieckim (magdeburskim).
Szlachta: Zyskuje coraz większe znaczenie polityczne.
Kościół: Ważna rola w życiu społecznym i politycznym.
Sztuka gotycka: Rozwój architektury i sztuki.
Akademia Krakowska: Centrum nauki i kultury.
Jan Długosz: Wybitny kronikarz.
Podsumowanie
Kluczowe zagadnienia:
- Rozbicie dzielnicowe i zjednoczenie Polski.
- Panowanie Kazimierza Wielkiego.
- Unia polsko-litewska i jej konsekwencje.
- Wojny z Zakonem Krzyżackim.
- Kultura i społeczeństwo w XIII-XV wieku.
Pamiętaj o:
- Datach i wydarzeniach.
- Postaciach historycznych.
- Przyczynach i skutkach ważnych zjawisk.
Powodzenia na teście! Jesteś dobrze przygotowany/a. Trzymam kciuki!
