Witaj! Dziś zajmiemy się gramatycznym zagadnieniem, które często sprawia kłopoty uczącym się języka angielskiego. Porozmawiamy o rzeczownikach policzalnych i niepoliczalnych. To wbrew pozorom bardzo ważna kwestia, wpływająca na poprawne użycie przedimków, liczebników i innych słów określających ilość. Zaczynamy!
Czym są rzeczowniki policzalne?
Rzeczowniki policzalne (ang. countable nouns) to takie, które możemy policzyć. Mówimy o nich "jeden", "dwa", "trzy" itd. Mają formę liczby pojedynczej i liczby mnogiej. Łatwo je rozpoznać! Na przykład, możemy policzyć jabłka: jedno jabłko, dwa jabłka, trzy jabłka. Możemy policzyć krzesła, książki, samochody – dosłownie wszystko, co da się wyrazić konkretną liczbą.
Z rzeczownikami policzalnymi używamy przedimków a lub an w liczbie pojedynczej. A używamy przed wyrazami zaczynającymi się od spółgłoski (a car, a book), a an przed wyrazami zaczynającymi się od samogłoski (an apple, an orange). W liczbie mnogiej najczęściej dodajemy końcówkę -s (cars, books, apples). Niekiedy jednak liczba mnoga tworzy się nieregularnie (np. man – men, child – children). Musimy się nauczyć tych wyjątków.
Używamy również określeń ilościowych takich jak many (dużo) i few (mało) z rzeczownikami policzalnymi w liczbie mnogiej. Pomyśl: "I have many books" (Mam dużo książek) lub "I have few friends" (Mam mało przyjaciół). Many sugeruje dużą ilość, natomiast few – niewielką. Istotne jest, żeby pamiętać o użyciu formy mnogiej rzeczownika.
Przykłady rzeczowników policzalnych:
- dog (pies) - dogs (psy)
- house (dom) - houses (domy)
- student (student) - students (studenci)
- idea (pomysł) - ideas (pomysły)
- pen (długopis) - pens (długopisy)
Czym są rzeczowniki niepoliczalne?
Rzeczowniki niepoliczalne (ang. uncountable nouns) to takie, których nie możemy policzyć w tradycyjny sposób. Zazwyczaj odnoszą się do substancji, materiałów, pojęć abstrakcyjnych. Nie mają formy liczby mnogiej (przynajmniej nie w typowym sensie). Nie powiemy "dwa wody" albo "trzy miłości". Używamy ich w liczbie pojedynczej, traktując jako całość. Na przykład: water (woda), air (powietrze), money (pieniądze), time (czas), love (miłość).
Z rzeczownikami niepoliczalnymi nie używamy przedimków a lub an. Nie powiemy "a water" ani "an air". Używamy określeń ilościowych takich jak much (dużo) i little (mało). Na przykład: "I don't have much money" (Nie mam dużo pieniędzy) lub "I have little time" (Mam mało czasu). Much sugeruje dużą ilość (czegoś niepoliczalnego), a little – niewielką.
Aby określić ilość rzeczownika niepoliczalnego, często używamy określeń miary lub pojemników. Zamiast mówić "dwa wody", powiemy "dwie butelki wody" (two bottles of water) lub "dwa litry wody" (two liters of water). Podobnie, zamiast "trzy cukry", powiemy "trzy łyżeczki cukru" (three teaspoons of sugar). Używamy więc rzeczownika policzalnego (butelka, litr, łyżeczka), aby określić ilość rzeczownika niepoliczalnego.
Przykłady rzeczowników niepoliczalnych:
- water (woda)
- sugar (cukier)
- salt (sól)
- information (informacja)
- advice (rada)
- furniture (meble)
- music (muzyka)
Pułapki i wyjątki
Czasami ten sam rzeczownik może być policzalny i niepoliczalny, w zależności od kontekstu. To może być mylące, ale postaram się to wyjaśnić. Weźmy na przykład słowo hair (włosy). Ogólnie rzecz biorąc, traktujemy je jako rzeczownik niepoliczalny: "She has beautiful hair" (Ona ma piękne włosy). Ale jeśli mówimy o konkretnych włosach, które możemy policzyć, użyjemy formy policzalnej: "There are two hairs on your shirt" (Masz dwa włosy na koszuli).
Innym przykładem jest słowo time (czas). Jako pojęcie ogólne (czas), jest niepoliczalne: "I don't have much time" (Nie mam dużo czasu). Ale kiedy mówimy o konkretnych razach, momentach, wtedy staje się policzalne: "I've been to Paris three times" (Byłem w Paryżu trzy razy).
Słowo money (pieniądze) jest zawsze niepoliczalne w języku angielskim. Mówimy "much money" (dużo pieniędzy), a nie "many monies". Jeśli chcemy policzyć pieniądze, używamy konkretnych jednostek walutowych, które są policzalne: "dollars", "euros", "pounds". Możemy powiedzieć "I have five dollars" (Mam pięć dolarów).
Kolejną pułapką jest słowo news (wiadomości). Choć kończy się na "-s", jest to rzeczownik niepoliczalny. Powiemy "This is good news" (To są dobre wiadomości), a nie "These are good news". Używamy z nim czasownika w liczbie pojedynczej.
Jak ćwiczyć?
Najlepszym sposobem na opanowanie rzeczowników policzalnych i niepoliczalnych jest praktyka! Wykonuj ćwiczenia gramatyczne. Czytaj dużo po angielsku i zwracaj uwagę na to, jak używane są rzeczowniki. Spróbuj sam tworzyć zdania, używając różnych rzeczowników i określeń ilościowych. Z czasem nabierzesz intuicji i będziesz wiedział, kiedy użyć much, a kiedy many.
Szukaj w Internecie ćwiczeń z gramatyki angielskiej. Wpisz w wyszukiwarkę frazę "countable and uncountable nouns exercises pdf". Znajdziesz wiele stron z zadaniami do pobrania i wydrukowania. Rozwiązuj je regularnie, a zobaczysz postępy!
Pamiętaj! Błędy są naturalną częścią procesu uczenia się. Nie zrażaj się nimi. Analizuj swoje pomyłki i staraj się ich unikać w przyszłości. Z czasem gramatyka angielska stanie się dla Ciebie coraz bardziej zrozumiała.
Kilka rad na koniec:
- Zawsze sprawdzaj w słowniku, czy dany rzeczownik jest policzalny, czy niepoliczalny.
- Zwracaj uwagę na kontekst – czasami ten sam rzeczownik może mieć różne znaczenia.
- Nie bój się pytać nauczyciela lub native speakera, jeśli masz wątpliwości.
- Ćwicz regularnie, a zobaczysz efekty!
Powodzenia w nauce języka angielskiego! Mam nadzieję, że ten artykuł pomógł Ci zrozumieć różnicę między rzeczownikami policzalnymi i niepoliczalnymi. Pamiętaj, praktyka czyni mistrza!
