Hej! Zaraz sprawdzimy, co najważniejsze w podręczniku do polskiego dla klasy 5. Dasz radę! Zaczynamy?
Gramatyka
Rzeczownik. Pamiętaj, rzeczownik odpowiada na pytania: kto? co?
Przykłady: kot, dom, książka.
Odmiana rzeczownika przez przypadki. Mianownik (kto? co?), dopełniacz (kogo? czego?), celownik (komu? czemu?), biernik (kogo? co?), narzędnik (z kim? z czym?), miejscownik (o kim? o czym?), wołacz (o!). Ćwicz odmianę!
Rodzaje rzeczowników. Mamy rodzaj męski, żeński i nijaki. Trzeba je rozróżniać.
Czasownik. Mówi nam, co ktoś robi albo co się dzieje. Odpowiada na pytania: co robi? co się dzieje?
Przykłady: biega, czyta, śpi.
Odmiana czasownika przez osoby. Ja, ty, on/ona/ono, my, wy, oni/one. Ważne są końcówki!
Czasy czasownika. Przeszły, teraźniejszy i przyszły. Musisz je rozpoznać.
Przymiotnik. Opisuje rzeczownik. Odpowiada na pytania: jaki? jaka? jakie?
Przykłady: wysoki, piękna, zielone.
Stopniowanie przymiotników. Równy, wyższy, najwyższy. Pamiętaj o stopniowaniu prostym i opisowym.
Liczebnik. Określa liczbę. Odpowiada na pytania: ile? który z kolei?
Przykłady: jeden, drugi, pięć, dziesiąty.
Zaimek. Zastępuje rzeczownik, przymiotnik lub liczebnik. Unikamy powtórzeń!
Przykłady: ja, ty, on, ona, ono, mój, twój, ten, tamten.
Przysłówek. Opisuje, jak, gdzie i kiedy coś się dzieje. Odpowiada na pytania: jak? gdzie? kiedy?
Przykłady: szybko, wolno, tutaj, wczoraj.
Przyimek. Stoi przed rzeczownikiem, tworząc wyrażenia.
Przykłady: na, w, pod, nad.
Spójnik. Łączy wyrazy i zdania.
Przykłady: i, oraz, ale, bo, więc.
Ortografia
"Ó" i "U". Pamiętaj o zasadach! "Ó" wymienne na "o", "e" lub "a". "U" na końcu wyrazów.
"Ż" i "RZ". "Ż" wymienne na "g", "z", "dz", "h". "RZ" po spółgłoskach: p, b, t, d, k, g, ch, j, w.
"CH" i "H". Często trzeba zapamiętać! Sprawdzaj w słowniku.
"Ę" i "Ą". Na końcu wyrazu piszemy "ę". "Ą" w innych miejscach. Pamiętaj o wymianie!
Pisownia wielką literą. Imiona, nazwiska, nazwy geograficzne, początek zdania. Znasz zasady!
Interpunkcja. Kropka, przecinek, znak zapytania, wykrzyknik. Każdy ma swoje miejsce.
Lektury
Akademia Pana Kleksa Jana Brzechwy. Opowieść o niezwykłej szkole i fantastycznych przygodach.
W pustyni i w puszczy Henryka Sienkiewicza. Podróż Stasia i Nel przez Afrykę. Ważne postaci, przygody i kultura.
Chłopcy z Placu Broni Ferenca Molnára. Historia o przyjaźni, odwadze i poświęceniu.
Legenda o Lechu, Czechu i Rusie. Początki państwa polskiego. Trzej bracia i orzeł.
Inne utwory. Wiersze, opowiadania. Zwróć uwagę na motywy i przesłanie.
Sztuka pisania
Opis. Dokładne przedstawienie osoby, przedmiotu, miejsca. Używaj przymiotników i porównań.
Opowiadanie. Przedstawienie wydarzeń w kolejności chronologicznej. Wprowadzenie, rozwinięcie, zakończenie.
List. Forma komunikacji pisemnej. Nagłówek, zwrot grzecznościowy, treść, podpis.
Zaproszenie. Informacja o wydarzeniu. Kto zaprasza, na co, kiedy i gdzie.
Życzenia. Wyrażenie dobrych myśli i pomyślności. Dostosuj do okazji.
Dialog. Rozmowa między dwiema lub więcej osobami. Zapis z użyciem myślników.
Słownictwo
Synonimy. Wyrazy o podobnym znaczeniu. Poszerzają zasób słownictwa.
Antonimy. Wyrazy o przeciwnym znaczeniu. Tworzą kontrasty.
Frazeologizmy. Utrwalone związki wyrazowe. Znaj ich znaczenie.
Neologizmy. Nowe wyrazy. Czasami wymyślone przez autorów.
Archaizmy. Wyrazy przestarzałe. Spotykane w dawnych tekstach.
Podsumowanie
Uff! To była spora dawka wiedzy. Pamiętaj:
- Gramatyka: Rzeczownik, czasownik, przymiotnik, liczebnik, zaimek, przysłówek, przyimek, spójnik. Odmiana przez przypadki, osoby, czasy.
- Ortografia: "Ó" i "U", "Ż" i "RZ", "CH" i "H", "Ę" i "Ą", pisownia wielką literą, interpunkcja.
- Lektury: Akademia Pana Kleksa, W pustyni i w puszczy, Chłopcy z Placu Broni, Legenda o Lechu, Czechu i Rusie.
- Sztuka pisania: Opis, opowiadanie, list, zaproszenie, życzenia, dialog.
- Słownictwo: Synonimy, antonimy, frazeologizmy, neologizmy, archaizmy.
Teraz weź głęboki oddech i powtórz najważniejsze zagadnienia. Jesteś gotowy! Powodzenia na egzaminie!
