Witaj w fascynującym świecie muzyki!
Zaczynamy przygodę z podręcznikiem "Podręcznik Do Muzyki Klasa 4 WSiP". Będzie ciekawie!
Dźwięk i jego cechy
Wyobraź sobie kroplę deszczu. Albo bijący dzwon. To dźwięk.
Dźwięk ma kilka cech. Pomyśl o różnicy między głosem mamy a głosem taty.
Wysokość dźwięku
To, czy dźwięk jest wysoki czy niski. Jak ptak śpiewa wysoko, a niedźwiedź ryczy nisko.
Wysokość dźwięku zależy od tego, jak szybko wibruje coś, co go wydaje. Szybkie wibracje – wysoki dźwięk. Wolne wibracje – niski dźwięk. Pomyśl o strunie gitary. Krótka struna drga szybciej i daje wyższy dźwięk.
Zobacz ilustrację fali dźwiękowej. Wysoka fala oznacza wysoki dźwięk. Niska fala - niski dźwięk.
Siła dźwięku (Głośność)
To, jak głośno słyszymy dźwięk. Cichy szept versus głośny krzyk.
Głośność zależy od wielkości drgań. Duże drgania – głośny dźwięk. Małe drgania – cichy dźwięk. Jak dmuchnięcie w piórko (cicho) a uderzenie w bęben (głośno).
Wyobraź sobie, że rysujesz falę dźwiękową. Im wyższa fala (od góry do dołu), tym głośniejszy dźwięk.
Barwa dźwięku
To, co sprawia, że wiemy, czy słyszymy fortepian, skrzypce czy flet. Każdy instrument ma swój unikalny dźwięk.
Barwa dźwięku to jak odcisk palca. Każdy instrument drga trochę inaczej, nawet gdy gra ten sam dźwięk. To tak, jakby każdy miał swój własny kolor głosu.
Spójrz na wykres. Każdy instrument ma inną kombinację składowych dźwięków. To tworzy jego barwę.
Czas trwania dźwięku
Jak długo słyszymy dźwięk. Krótki stuk, długie brzęczenie.
Czas trwania to proste. Długi dźwięk trwa długo. Krótki dźwięk trwa krótko. Narysuj linię: długa linia oznacza długi dźwięk, krótka linia oznacza krótki dźwięk.
Elementy notacji muzycznej
Noty to język muzyki. Pomagają nam zapisać i odczytać dźwięki.
Pięciolinia
To pięć linii, na których zapisujemy nuty. Wygląda jak drabinka dla dźwięków.
Pamiętaj! Linie liczymy od dołu do góry. Czyli ta na dole to pierwsza linia.
Klucz wiolinowy
To znak, który mówi nam, jakie dźwięki znajdują się na pięciolinii. Wygląda jak ozdobny "G".
Klucz wiolinowy umieszczamy na początku pięciolinii.
Nuty
To kółeczka, które umieszczamy na liniach i między liniami pięciolinii. Każda nuta ma swoją nazwę i wysokość.
Na przykład, nuta "C" leży na linii dodanej pod pięciolinią. Zapamiętaj to!
Wartości rytmiczne nut
To, jak długo ma trwać dany dźwięk. Cała nuta, półnuta, ćwierćnuta… Każda ma inną wartość.
Pomyśl o torcie. Cały tort to cała nuta. Połowa tortu to półnuta. Ćwiartka tortu to ćwierćnuta.
Cała nuta trwa najdłużej, a ćwierćnuta trwa krócej.
Pauzy
To cisza w muzyce. Tak, muzyka to nie tylko dźwięki, ale i cisza!
Każda wartość nuty ma swoją odpowiednią pauzę. Pauza cała, pauza półnutowa, pauza ćwierćnutowa… Wyglądają inaczej niż nuty, ale też mają swój czas trwania.
Wyobraź sobie znak STOP. To pauza. Musisz się zatrzymać i posłuchać ciszy.
Tempo i metrum
To jak bije serce muzyki. Tempo to prędkość, a metrum to rytm.
Tempo
To, jak szybko gramy muzykę. Szybko jak gepard, wolno jak ślimak.
Tempo oznaczamy słowami włoskimi, np. Allegro (szybko), Adagio (wolno).
Zobacz na ilustrację. Strzałka biegnąca szybko – Allegro. Strzałka biegnąca wolno – Adagio.
Metrum
To regularny rytm w muzyce. Jak bicie serca.
Metrum zapisujemy jako ułamek, np. 4/4. Górna liczba mówi, ile jest taktów w takcie, a dolna liczba mówi, jaka wartość rytmiczna przypada na jedną miarę.
Wyobraź sobie chodzenie. Lewa-prawa, lewa-prawa. To regularny rytm, jak metrum.
Instrumenty muzyczne
To narzędzia, które tworzą muzykę. Od fortepianu po gitarę.
Instrumenty strunowe
Wydają dźwięk dzięki drganiu strun. Gitara, skrzypce, wiolonczela.
Pomyśl o strunie gitary. Kiedy ją szarpiesz, drga i wydaje dźwięk.
Instrumenty dęte
Wydają dźwięk dzięki wibracji powietrza. Flet, trąbka, klarnet.
Wyobraź sobie dmuchanie w butelkę. Powietrze w środku drga i wydaje dźwięk.
Instrumenty perkusyjne
Wydają dźwięk, gdy w nie uderzamy. Bęben, talerze, trójkąt.
Pomyśl o uderzeniu w bęben. Membrana drga i wydaje dźwięk.
Mam nadzieję, że ta podróż po świecie muzyki była dla Ciebie ciekawa! Słuchaj uważnie, ćwicz regularnie, a muzyka stanie się Twoją pasją!
