Witajcie, drodzy uczniowie klasy 5! Przygotowujemy się razem do sprawdzianu z podręcznika "Wczoraj i Dziś". Powodzenia!
Rozdział 1: Co to jest historia?
Czym zajmuje się historia?
Historia to nauka o przeszłości. Badamy wydarzenia, życie ludzi i zmiany w czasie.
Pamiętajcie, że historycy używają różnych źródeł.
Źródła historyczne
Źródła pisane to np. kroniki, listy i dokumenty.
Źródła materialne to budowle, narzędzia i ubrania.
Źródła ustne to opowieści i legendy przekazywane z pokolenia na pokolenie.
Źródła ikonograficzne to zdjęcia, obrazy i rzeźby.
Jak mierzymy czas?
Używamy kalendarza. Podzielony jest na lata, wieki i tysiąclecia.
Ważne jest pojęcie ery. To okres historyczny, który wyróżnia się pewnymi cechami. Na przykład: Era dinozaurów, Starożytność.
Rozdział 2: Starożytny Egipt
Położenie i środowisko naturalne Egiptu
Egipt leży w Afryce, nad Nilem. Rzeka Nil była bardzo ważna dla życia Egipcjan.
Nil dawał wodę i żyzną glebę. Umożliwiał uprawę roślin.
Społeczeństwo egipskie
Na czele państwa stał faraon. Był uważany za boga.
Po faraonie najważniejsi byli kapłani i urzędnicy.
Potem byli rzemieślnicy i chłopi. Najniżej w hierarchii byli niewolnicy.
Kultura i religia starożytnego Egiptu
Egipcjanie wierzyli w wielu bogów. Budowali im świątynie.
Ważne bóstwa to: Ra (bóg słońca), Ozyrys (bóg życia pozagrobowego) i Izyda (bogini magii).
Egipcjanie budowali piramidy. Były to grobowce faraonów.
Używali hieroglifów. To pismo obrazkowe.
Rozdział 3: Starożytna Grecja
Położenie i środowisko naturalne Grecji
Grecja leży w Europie, nad Morzem Śródziemnym.
Grecja to kraj górzysty. Trudno było tam uprawiać rolę.
Grecy budowali miasta-państwa, zwane polis.
Ustrój polityczny Aten
W Atenach panowała demokracja. Oznaczało to rządy ludu.
Obywatele Aten mieli prawo brać udział w zgromadzeniach i głosowaniach.
Kultura starożytnej Grecji
Grecy wierzyli w wielu bogów. Mieszkali oni na Olimpie.
Najważniejsi bogowie to: Zeus (bóg bogów), Hera (bogini małżeństw) i Posejdon (bóg mórz).
Grecy budowali świątynie. Organizowali igrzyska olimpijskie.
Słynni filozofowie to: Sokrates, Platon i Arystoteles.
Rozdział 4: Starożytny Rzym
Położenie i środowisko naturalne Rzymu
Rzym leży w Italii. Nad rzeką Tyber.
Rzymianie założyli potężne imperium.
Od republiki do cesarstwa
Początkowo Rzym był republiką. Rządzili nim obieralni urzędnicy.
Później Rzym stał się cesarstwem. Na czele państwa stał cesarz.
Słynni cesarze to: Juliusz Cezar i Oktawian August.
Kultura starożytnego Rzymu
Rzymianie budowali drogi, akwedukty i amfiteatry.
Ich język to łacina. Stała się podstawą wielu języków europejskich.
W Rzymie narodziło się chrześcijaństwo. Z czasem stało się ono religią państwową.
Rozdział 5: Średniowiecze
Początek średniowiecza
Średniowiecze rozpoczęło się w 476 roku upadkiem Cesarstwa Rzymskiego.
To okres między starożytnością a nowożytnością.
Społeczeństwo feudalne
Średniowieczne społeczeństwo było podzielone na stany. Były to: duchowieństwo, rycerstwo i chłopi.
Obowiązywał system feudalny. Chłopi pracowali na ziemi należącej do pana feudalnego.
Kultura średniowiecza
Ważną rolę odgrywał Kościół. Zakładano klasztory i uniwersytety.
Rozwijała się architektura romańska i gotycka.
Powstawały eposy rycerskie. Na przykład "Pieśń o Rolandzie".
Podsumowanie najważniejszych zagadnień
Pamiętajcie o definicji historii i źródłach historycznych.
Z Egiptu zapamiętajcie faraona, piramidy i hieroglify. Ra, Ozyrys i Izyda to ważni bogowie.
Z Grecji pamiętajcie o demokracji, bogach olimpijskich i filozofach.
Z Rzymu pamiętajcie o republice, cesarstwie i języku łacińskim. Ważne jest też chrześcijaństwo.
Z średniowiecza pamiętajcie o systemie feudalnym i roli Kościoła.
Powodzenia na sprawdzianie! Jesteście świetni!

