Czym jest podmiot w zdaniu? To bardzo ważne! Spróbujmy to zrozumieć.
Podmiot: Kto lub co?
Podmiot odpowiada na pytania: Kto? Co? To jak detektyw szukający głównego bohatera. Zawsze szukamy, kto wykonuje czynność.
Wyobraź sobie obrazek. Widzisz kota. Co robi kot? Kot śpi. Kto śpi? Kot. Zatem kot to podmiot.
Podmiot w akcji
Popatrzmy na proste zdanie: Pies biegnie.
Zadaj pytanie: Kto biegnie?
Odpowiedź: Pies.
Zatem pies jest podmiotem.
Inny przykład: Słońce świeci.
Co świeci?
Odpowiedź: Słońce.
Więc słońce to podmiot.
Różne rodzaje podmiotów
Podmiot może być prosty. Jak w przykładach powyżej. Może być też bardziej skomplikowany.
Moja siostra czyta książkę.
Kto czyta książkę?
Odpowiedź: Moja siostra.
Czyli moja siostra to podmiot. Zauważ, że składa się z dwóch słów.
A co z takim zdaniem: Dzieci bawią się w parku.
Kto bawi się w parku?
Odpowiedź: Dzieci.
W tym przypadku dzieci to podmiot.
Podmiot domyślny
Czasami podmiot nie jest widoczny w zdaniu. Mówimy wtedy o podmiocie domyślnym.
Na przykład: Idę do sklepu.
Kto idzie do sklepu? Ja. Ale słowo "ja" nie jest napisane.
Podmiotem domyślnym jest ja.
Kolejny przykład: Czytaj uważnie!
Kto ma czytać uważnie? Ty. Podmiotem domyślnym jest ty.
Jak znaleźć podmiot?
Szukaj słowa, które wykonuje czynność. Albo o którym mówimy, że coś robi.
1. Znajdź czasownik w zdaniu (co się dzieje?).
2. Zadaj pytanie: Kto? Co? robi to, co wyraża czasownik.
3. Odpowiedź to podmiot!
Spójrzmy na przykład: Ptak śpiewa na drzewie.
1. Czasownik: śpiewa
2. Pytanie: Kto śpiewa?
3. Odpowiedź: Ptak.
Ptak to podmiot.
Podmiot a orzeczenie
Podmiot zawsze łączy się z orzeczeniem. Orzeczenie to czasownik, który mówi, co robi podmiot. Razem tworzą podstawową część zdania.
W zdaniu Książka leży na stole.:
- Podmiot: Książka (co leży?)
- Orzeczenie: leży (co robi książka?)
W zdaniu Uczniowie piszą test.:
- Podmiot: Uczniowie (kto pisze?)
- Orzeczenie: piszą (co robią uczniowie?)
Podsumowanie
Podmiot to najważniejszy element zdania. Odpowiada na pytania: Kto? Co? i informuje, kto lub co wykonuje daną czynność.
Pamiętaj o podmiotach domyślnych. Nie zawsze są widoczne, ale zawsze istnieją.
Ćwicz, ćwicz i jeszcze raz ćwicz! Im więcej przykładów przeanalizujesz, tym łatwiej będzie Ci rozpoznawać podmioty.
Spróbuj znaleźć podmiot w zdaniach, które widzisz dookoła. W książkach, gazetach, a nawet na billboardach! Powodzenia!
