Hej! Przygotowujesz się do sprawdzianu z dzielenia wyrazów? Świetnie! Razem damy radę. Pokażę Ci, jak poprawnie dzielić wyrazy przy przenoszeniu.
Podstawowe Zasady Dzielenia Wyrazów
Pamiętaj o kilku kluczowych zasadach. Ułatwią Ci zadanie.
Głoski
Nie dzielimy wyrazu po pojedynczej samogłosce.
Źle: a-kacja, o-pieka
Dobrze: aka-cja, opie-ka
Nie dzielimy również dwuznaków. Co to dwuznak? To dwie litery oznaczające jedną głoskę (np. sz, cz, rz).
Źle: po-szwa, ko-rzań
Dobrze: posz-wa, kor-zań
Zbitki Spółgłoskowe
Staramy się unikać dzielenia zbitki spółgłoskowej. To znaczy, gdy obok siebie stoi kilka spółgłosek.
Źle: pań-stwo, siost-ra
Lepiej: pańs-two, sios-tra
Ale! Czasami nie da się uniknąć. Wtedy dzielimy zbitkę, tak, by w miarę możliwości zostawić spółgłoskę z samogłoską tworzącą sylabę.
Przykład: jab-łko, wstręt
Przedrostki i Przyrostki
Jeśli wyraz ma wyraźny przedrostek (część na początku wyrazu, np. pod-, prze-, roz-) to zazwyczaj dzielimy go po przedrostku.
Przykład: pod-pisać, prze-pisać, roz-łożyć
Podobnie postępujemy z przyrostkami (części na końcu wyrazu, np. -ski, -ny, -arz).
Przykład: gór-ski, pisem-ny, pieka-rz
Wyjątki
Pamiętaj, że istnieją wyjątki od tych zasad. Zawsze warto sprawdzić w słowniku, jeśli masz wątpliwości.
Przykłady Dzielenia Wyrazów
Zobaczmy kilka przykładów. Postaram się pokazać różne sytuacje.
książka: książ-ka
okno: ok-no
mama: ma-ma
drzewo: drze-wo
państwo: pańs-two (lub pań-stwo - obie wersje są akceptowalne)
wstręt: ws-tręt
jabłko: jab-łko
podpisać: pod-pisać
przejść: przej-ść
rozumieć: ro-zu-mieć
zagraniczny: za-gra-nicz-ny
narzeczony: na-rze-czo-ny
rzeka: rze-ka
chrzest: chrzest
szkoła: szko-ła
czapka: czap-ka
burza: bur-za
górski: gór-ski
pisemny: pi-sem-ny
piekarz: pie-ka-rz
odpowiedzialność: od-po-wie-dzial-ność
Ćwiczenia
Spróbuj teraz sam/a! Podziel poniższe wyrazy na sylaby, tak jakbyś miał/a przenieść je do następnej linijki.
telewizor
komputer
samochód
słownik
matematyka
Sprawdźmy rozwiązania:
telewizor: te-le-wi-zor
komputer: kom-pu-ter
samochód: sa-mo-chód
słownik: słow-nik
matematyka: ma-te-ma-ty-ka
Podsumowanie
Pamiętaj! Unikaj dzielenia po pojedynczych samogłoskach i dwuznakach. Staraj się nie rozdzielać zbitki spółgłoskowej. Wykorzystuj przedrostki i przyrostki jako punkty podziału. A jeśli masz wątpliwości, zawsze możesz sprawdzić w słowniku.
Dasz radę! Powodzenia na sprawdzianie!
