Hej! Przygotowujesz się do egzaminu z historii? Świetnie! Omówimy teraz, pod jaki zabór trafił Białystok w 1795 roku. Rozłóż się wygodnie i zaczynamy!
Rozbiory Polski - Tło historyczne
Zanim odpowiemy na pytanie, musimy zrozumieć sytuację polityczną w XVIII-wiecznej Polsce.
Rzeczpospolita Obojga Narodów przeżywała kryzys. Osłabienie władzy centralnej i wewnętrzne konflikty sprzyjały ingerencji państw ościennych.
W efekcie doszło do trzech **rozbiorów Polski**: 1772, 1793 i 1795 roku.
Pamiętaj, że to kluczowe daty!
Pierwszy Rozbiór Polski (1772)
W 1772 roku Rosja, Prusy i Austria dokonały pierwszego podziału terytorium Rzeczypospolitej.
Był to pierwszy cios w integralność państwa polskiego.
Białystok pozostał jednak jeszcze w granicach Polski.
Drugi Rozbiór Polski (1793)
Drugi rozbiór nastąpił w 1793 roku.
Dokonały go Rosja i Prusy.
Ten rozbiór był wynikiem m.in. sprzeciwu wobec reform Sejmu Czteroletniego. Pamiętaj o Konstytucji 3 Maja!
I tutaj, Białystok wciąż pozostawał w Polsce.
Trzeci Rozbiór Polski (1795)
Rok 1795 to data ostatecznego upadku Rzeczypospolitej.
Rosja, Prusy i Austria dokonały trzeciego rozbioru, likwidując państwo polskie z mapy Europy.
No i teraz dochodzimy do sedna!
Białystok, w wyniku trzeciego rozbioru Polski w 1795 roku, znalazł się pod panowaniem Prus.
Zapisz to sobie dużymi literami w notatkach!
Białystok pod zaborem pruskim (1795-1807)
Po trzecim rozbiorze Białystok wszedł w skład Prus Nowowschodnich (Neuostpreußen).
Była to nowa prowincja utworzona przez Prusy na ziemiach zagarniętych Polsce.
Prusacy wprowadzili swoje prawo i administrację.
Celem było zintegrowanie tych terenów z państwem pruskim.
Okres napoleoński i zmiany (1807)
Panowanie pruskie nad Białymstokiem nie trwało długo.
W 1807 roku, po zwycięstwach Napoleona, Prusy zostały zmuszone do oddania części ziem.
Na mocy traktatu tylżyckiego Białystok został przekazany Rosji.
Tak, dobrze czytasz - potem trafił pod zabór rosyjski!
Białystok pod zaborem rosyjskim (1807-1915)
Od 1807 roku Białystok znajdował się w zaborze rosyjskim.
Początkowo wchodził w skład obwodu białostockiego, a następnie guberni grodzieńskiej.
Okres ten charakteryzował się rusyfikacją i ograniczaniem polskiej kultury.
Ale to już inna historia na kolejne pytanie egzaminacyjne!
Podsumowanie
Powtórzmy najważniejsze punkty:
- Trzy rozbiory Polski: 1772, 1793, 1795.
- Trzeci rozbiór (1795) - Białystok pod zaborem pruskim.
- Prusy Nowowschodnie - prowincja pruska, do której należał Białystok.
- Traktat tylżycki (1807) - Białystok przekazany Rosji.
Pamiętaj te daty i pojęcia! Na pewno dasz radę!
Ucz się regularnie i nie zostawiaj wszystkiego na ostatnią chwilę.
Powodzenia na egzaminie!
