Hej! Dziś porozmawiamy o płazach i gadach. Zobaczymy, co je łączy, a co dzieli.
Płazy: Dwa Życia w Jednym
Płazy, czyli po łacinie Amphibia, to zwierzęta, które prowadzą podwójne życie. Trochę w wodzie, trochę na lądzie. Wyobraź sobie kaczkę, która pływa i chodzi po brzegu. Podobnie robią płazy!
Jak wyglądają płazy?
Spójrz na żabę. Ma gładką, wilgotną skórę. Dlaczego wilgotną? Bo oddycha przez skórę! Pomyśl o niej jak o gąbce. Musi być mokra, żeby działać.
Płazy mają zazwyczaj krótkie nogi. Dzięki nim skaczą albo pływają. Zauważ, że niektóre mają błony między palcami. To jak płetwy do pływania.
Oczy? Często wypukłe. Dobre do widzenia w wodzie i na lądzie.
Gdzie żyją płazy?
Płazy lubią miejsca wilgotne. Stawy, jeziora, bagna, lasy deszczowe. Tam, gdzie woda jest blisko.
Jak się rozmnażają?
Samica składa jaja do wody. Z jaj wylęgają się kijanki. Wyglądają jak małe rybki z ogonem. Żyją w wodzie i oddychają skrzelami.
Kijanka rośnie i przechodzi metamorfozę. Traci ogon, rosną jej nogi. Zmienia się w żabę, która może żyć na lądzie.
Przykłady płazów
Żaba: Zielona, skacząca, rechocząca.
Ropucha: Brązowa, bardziej sucha skóra, chodzi zamiast skakać.
Salamandra: Ma ciało jak jaszczurka, ale gładką skórę. Nie jest jaszczurką! Mieszka w wilgotnych lasach.
Traszka: Mniejsza od salamandry, często w wodzie.
Gady: Królowie Lądu
Gady, czyli po łacinie Reptilia, to zwierzęta, które dobrze radzą sobie na lądzie. Nie potrzebują wody tak bardzo jak płazy.
Jak wyglądają gady?
Spójrz na jaszczurkę. Ma suchą, pokrytą łuskami skórę. Łuski chronią ją przed utratą wody. To jak zbroja.
Gady mają nogi (nie wszystkie, np. węże nie mają). Niektóre chodzą, inne biegają bardzo szybko. Są też gady, które pływają, np. żółwie morskie.
Gady oddychają płucami. Jak my.
Gdzie żyją gady?
Gady żyją w różnych miejscach. Pustynie, lasy, góry, oceany. Tam, gdzie jest ciepło.
Jak się rozmnażają?
Samica składa jaja na lądzie. Jaja mają twardą skorupkę, która chroni je przed wyschnięciem.
Z jaj wylęgają się małe gady. Już od urodzenia wyglądają jak dorośli.
Przykłady gadów
Jaszczurka: Mała, szybka, często zielona lub brązowa.
Wąż: Nie ma nóg, pełza po ziemi. Niektóre są jadowite.
Żółw: Ma skorupę, która chroni go przed niebezpieczeństwem. Żyje bardzo długo.
Krokodyl: Duży, silny, żyje w wodzie. Ma mocne szczęki.
Płazy a Gady: Porównanie
Teraz porównajmy płazy i gady. Zobaczysz różnice i podobieństwa.
Skóra: Płazy - wilgotna i gładka. Gady - sucha i łuskowata.
Oddychanie: Płazy - przez skórę i płuca (kijanki przez skrzela). Gady - tylko przez płuca.
Jaja: Płazy - składane do wody, bez skorupki. Gady - składane na lądzie, z twardą skorupką.
Środowisko: Płazy - blisko wody. Gady - na lądzie (niektóre w wodzie).
Pomyśl o tym tak: płazy to początkujący lądowi zdobywcy. Potrzebują wody. Gady to eksperci od życia na lądzie. Radzą sobie bez wody lepiej.
Dlaczego to ważne?
Zrozumienie różnic między płazami i gadami pomaga nam zrozumieć, jak zwierzęta przystosowują się do różnych środowisk. Pomaga nam też chronić te zwierzęta. Zarówno płazy, jak i gady są ważne dla ekosystemu.
Pamiętaj, żeby dbać o przyrodę! Nie niszczmy ich siedlisk!
Zadanie dla Ciebie
Znajdź zdjęcia różnych płazów i gadów. Porównaj je. Spróbuj rozpoznać, który to płaz, a który gad, patrząc na ich skórę i środowisko, w którym żyją.
Powodzenia!
