Hej czwartoklasiści! Przygotujcie się na super przygodę z rz i ż! Zobaczymy, jak to ugryźć, żeby pisanie było proste jak bułka z masłem!
Rozróżniamy rz i ż
Wyobraźcie sobie rz jako rycerza! Rycerz jest silny i często coś powtarza. Słyszycie to "r" przed "z"? Tak jak w słowach "powtarza" i "rycerz"!
A ż to taka żaba. Żaba lubi żaby i żonkile. I słychać ten szumiący dźwięk?
Kiedy piszemy rz?
Pamiętajcie o kilku zasadach. To jak magiczne zaklęcia!
Zasada nr 1: Po spółgłoskach!
To znaczy, że rz często występuje po literach takich jak p, b, t, d, k, g, j, w. Spójrzcie na przykłady:
- p - przedmiot
- b - brzuch
- t - trzeba
- d - drzewo
- k - krzak
- g - grzmot
- j - jrzębina (rzadko, ale się zdarza!)
- w - wrzos
Wyobraźcie sobie te spółgłoski jako ochroniarzy! Oni stoją przed rz i pilnują, żeby nikt się nie pomylił!
Zasada nr 2: W rodzinie słów!
Jeśli w jakiejś rodzinie słów jest r, to często i jej kuzyni będą mieli rz. To jak rodzinny herb! Na przykład:
- morze – morzski
- wiara – wierzyć
Pomyślcie o tym jak o drzewie genealogicznym! Jeśli prababcia miała rude włosy, to prawdopodobnie ktoś z rodziny też będzie je miał.
Zasada nr 3: Po p, b, t, d, k, g, j, w! (Powtarzamy, bo to ważne!)
Kiedy piszemy ż?
Teraz czas na żabę! Kiedy ona wkracza do akcji?
Zasada nr 1: Kiedy się wymienia na g, z, s, dz, h!
To znaczy, że jeśli w innej formie słowa zamiast ż słyszymy g, z, s, dz, h, to piszemy ż. To jak magiczna zamiana!
- książka – księga (zamiana na g)
- grożę – groza (zamiana na z)
- rażę – raz (zamiana na s)
- chodża – chodzić (zamiana na dz)
- wahże – wahać (zamiana na h)
Wyobraźcie sobie, że ż to taki kameleon! Czasem zmienia kolor na g, z, s, dz, lub h.
Zasada nr 2: W zakończeniach!
W niektórych zakończeniach słów zawsze piszemy ż, na przykład w: -aż, -eż.
- maszyna – drenaż
- skąd – toteż
Pomyślcie o tym jak o specjalnych znakach na końcu słów! One zawsze mówią: "Tu musi być ż!"
Ćwiczenia – czas na zabawę!
Teraz czas na ćwiczenia! To jak trening dla naszego mózgu. Im więcej ćwiczymy, tym lepiej nam idzie!
Zadanie 1: Uzupełnij luki!
W ____ółty autobus je____dzi po ____ółtej dro____d________owną trasą.
Podpowiedź: Pamiętaj o zasadach! Sprawdź, co stoi przed luką i czy słowo się wymienia!
Zadanie 2: Znajdź pary słów!
Połącz słowa z rz i ż z ich "rodziną" (słowem, z którego się wywodzą).
- morze
- książka
- wierzyć
- grozić
- groza
- księga
- wiara
- morski
Zadanie 3: Narysuj!
Narysuj rycerza stojącego przed drzewem. Drzewo to słowo z rz. Potem narysuj żabę obok książki. Książka to słowo z ż. Im więcej rysujesz, tym lepiej zapamiętasz!
Pamiętajcie, nauka pisowni to nie wyścigi! Róbcie to powoli, krok po kroku. Z każdym ćwiczeniem będziecie coraz lepsi!
Powodzenia w nauce! I pamiętajcie: rz to rycerz, a ż to żaba! Teraz już na pewno sobie poradzicie!
