Witajcie, uczniowie klasy 4! Przygotowujemy się razem do sprawdzianu z odmiany rzeczownika przez przypadki. To nic trudnego, damy radę!
Co to jest Rzeczownik?
Rzeczownik to część mowy, która odpowiada na pytania: kto? co? Nazywa osoby, zwierzęta, rzeczy, miejsca i zjawiska.
Np.: mama, pies, książka, dom, deszcz.
Przypadki Gramatyczne
W języku polskim mamy 7 przypadków. Każdy przypadek ma swoje pytania. Musimy je dobrze znać!
Mianownik (M.)
Pytania: kto? co?
Mianownik to podstawowa forma rzeczownika. Używamy go, gdy mówimy o kimś lub o czymś ogólnie.
Np.: Kot śpi.
Dopełniacz (D.)
Pytania: kogo? czego?
Używamy go, gdy czegoś brakuje lub gdy mówimy o przynależności.
Np.: Nie ma psa.
Np.: To jest zabawka brata.
Celownik (C.)
Pytania: komu? czemu?
Używamy go, gdy coś komuś dajemy lub komuś się przyglądamy.
Np.: Dałem kwiaty mamie.
Np.: Przyglądam się ptakowi.
Biernik (B.)
Pytania: kogo? co?
Używamy go, gdy coś widzimy, słyszymy lub kogoś lub coś lubimy.
Np.: Widzę kota.
Np.: Lubię książki.
Narzędnik (N.)
Pytania: z kim? z czym?
Używamy go, gdy mówimy, z kim lub z czym coś robimy, albo czym się posługujemy.
Np.: Idę do szkoły z kolegą.
Np.: Piszę długopisem.
Miejscownik (Ms.)
Pytania: o kim? o czym?
Używamy go, gdy mówimy o kimś lub o czymś, gdzie coś się znajduje lub o czym rozmawiamy.
Np.: Myślę o wakacjach.
Np.: Siedzę w domu.
Wołacz (W.)
Pytania: o!
Używamy go, gdy do kogoś wołamy lub się do kogoś zwracamy.
Np.: Mamo, chodź tutaj!
Np.: Kasiu, jak się masz?
Ćwiczenia - Zaczynamy!
Spróbujmy teraz poćwiczyć! Pamiętaj, żeby zawsze zadać pytanie do rzeczownika. To bardzo pomaga!
Ćwiczenie 1: Odmień przez przypadki rzeczownik pies.
M. pies
D. psa
C. psu
B. psa
N. psem
Ms. psie
W. psie!
Ćwiczenie 2: Uzupełnij zdania odpowiednią formą rzeczownika w nawiasie.
1. Nie mam (książka). Nie mam książki.
2. Daję prezent (babcia). Daję prezent babci.
3. Widzę (kot). Widzę kota.
4. Idę do kina z (przyjaciel). Idę do kina z przyjacielem.
5. Myślę o (szkoła). Myślę o szkole.
6. (Aniu), chodź do mnie! Aniu, chodź do mnie!
Ćwiczenie 3: Określ przypadek rzeczownika w zdaniu.
1. Mama czyta książkę. (Biernik)
2. Nie ma brata. (Dopełniacz)
3. Dałem kwiaty mamie. (Celownik)
4. Rozmawiam z tatą. (Narzędnik)
5. Mieszkam w domu. (Miejscownik)
Trudniejsze Zadania
Niektóre rzeczowniki odmieniają się trochę inaczej. Trzeba na to uważać!
Na przykład, niektóre rzeczowniki w dopełniaczu liczby pojedynczej mają końcówkę -u zamiast -a.
Np.: dom - domu, las - lasu.
Pamiętaj też o zmianach w pisowni. Czasami litery się zmieniają, żeby łatwiej się wymawiało.
Np.: ręka - ręce (k zmienia się w c).
Ćwiczenie 4: Odmień przez przypadki rzeczownik ręka.
M. ręka
D. ręki
C. ręce
B. rękę
N. ręką
Ms. ręce
W. ręko!
Podsumowanie
Gratulacje! Przeszliśmy razem przez najważniejsze informacje o odmianie rzeczownika przez przypadki.
Pamiętaj o najważniejszych rzeczach:
- Rzeczownik odpowiada na pytania: kto? co?
- Mamy 7 przypadków: Mianownik, Dopełniacz, Celownik, Biernik, Narzędnik, Miejscownik, Wołacz.
- Każdy przypadek ma swoje pytania. Musisz je dobrze znać!
- Zawsze zadawaj pytanie do rzeczownika, żeby określić jego przypadek.
- Uważaj na wyjątki i zmiany w pisowni.
Jesteś gotowy na sprawdzian! Powodzenia!
Jeśli masz jeszcze jakieś pytania, nie wahaj się ich zadać. Jestem tu, żeby Ci pomóc!
