Odimienna Metoda Nauki Czytania stworzona przez Irenę Majchrzak, to innowacyjne podejście do edukacji wczesnoszkolnej. Koncentruje się na naturalnym procesie nabywania języka przez dzieci. Metoda ta promuje naukę czytania poprzez zabawę i aktywność.
Podstawą tej metody jest globalne rozpoznawanie wyrazów. Dziecko najpierw uczy się rozpoznawać całe słowa, a dopiero później analizuje je na poszczególne litery i głoski. To odwrotność tradycyjnego podejścia, gdzie zaczyna się od liter i składa je w wyrazy.
Kluczowe założenia metody
Metoda opiera się na kilku fundamentalnych założeniach. Po pierwsze, nauka czytania powinna być przyjemnością, a nie obowiązkiem. Po drugie, dziecko uczy się najefektywniej w naturalnym środowisku, w którym język jest używany w kontekście. Po trzecie, ważne jest indywidualne podejście do każdego dziecka, uwzględniające jego tempo i potrzeby.
Irena Majchrzak podkreślała znaczenie "odimiennego" charakteru metody. Oznacza to, że punktem wyjścia jest imię dziecka, a następnie imiona osób bliskich. Dziecko łatwo zapamiętuje te słowa, ponieważ są dla niego ważne i emocjonalnie związane.
Etapy nauki czytania metodą odimienną
Proces nauki czytania metodą odimienną składa się z kilku etapów. Każdy etap ma na celu stopniowe rozwijanie umiejętności czytelniczych dziecka. Istotne jest, aby przejść przez nie płynnie, respektując tempo uczenia się dziecka.
Etap 1: Rozpoznawanie imion. Dziecko uczy się rozpoznawać swoje imię oraz imiona osób z najbliższego otoczenia. Używane są karty z napisanymi imionami, a także gry i zabawy, które pomagają w utrwaleniu tych słów. Np. układanie imion z klocków, dopasowywanie kart z imionami do zdjęć.
Etap 2: Wprowadzenie prostych wyrazów. Po opanowaniu imion, wprowadzane są proste słowa związane z życiem dziecka, np. "mama", "tata", "dom", "pies". Podobnie jak w przypadku imion, słowa te są prezentowane na kartach i używane w różnych zabawach. Można pokazywać obrazek i dopasowywać do niego kartę z wyrazem.
Etap 3: Budowanie zdań. Gdy dziecko zna już pewną liczbę wyrazów, zaczyna się budowanie prostych zdań. Na przykład: "Mama ma kota", "Tata czyta książkę". Ważne jest, aby zdania były krótkie, proste i zrozumiałe dla dziecka. Można wykorzystać ilustracje do zdań, aby ułatwić zrozumienie.
Etap 4: Czytanie tekstów. Na końcu dziecko przechodzi do czytania krótkich tekstów. Teksty te powinny być dostosowane do jego umiejętności i zainteresowań. Ważne jest, aby dziecko rozumiało, co czyta, i aby czytanie sprawiało mu przyjemność. Można czytać razem, a potem poprosić dziecko o przeczytanie samodzielnie.
Praktyczne zastosowanie metody
Metoda Ireny Majchrzak może być stosowana zarówno w domu, jak i w przedszkolu lub szkole. Wymaga ona zaangażowania rodziców lub nauczycieli, którzy powinni tworzyć dla dziecka stymulujące środowisko do nauki. Istotne jest wykorzystywanie kart z wyrazami, gier i zabaw edukacyjnych, oraz książek dostosowanych do poziomu dziecka.
Rodzice mogą tworzyć własne materiały do nauki czytania. Mogą to być np. karty z imionami członków rodziny, z nazwami ulubionych zabawek, z prostymi poleceniami. Ważne jest, aby materiały były estetyczne i interesujące dla dziecka. Wykorzystanie kolorowych obrazków i dużych liter uatrakcyjni proces nauki.
Ważnym elementem metody jest czytanie na głos. Rodzice lub nauczyciele powinni regularnie czytać dziecku książki, pokazując mu, jak wyglądają wyrazy w tekście. Podczas czytania można wskazywać palcem poszczególne wyrazy, aby dziecko mogło je kojarzyć z dźwiękiem. To również buduje pozytywny stosunek do czytania.
Zalety i wady metody odimiennej
Zalety metody odimiennej są liczne. Przede wszystkim, jest to metoda przyjazna dziecku, która uwzględnia jego naturalny proces uczenia się. Nauka czytania staje się zabawą, co motywuje dziecko do dalszego rozwoju. Metoda ta rozwija również kreatywność i wyobraźnię dziecka.
Kolejną zaletą jest indywidualne podejście do dziecka. Metoda pozwala na dostosowanie tempa nauki do potrzeb i możliwości każdego dziecka. Ponadto, metoda ta może być stosowana w przypadku dzieci z trudnościami w czytaniu, np. z dysleksją.
Jednak metoda odimienna ma również pewne wady. Może być trudna do zastosowania w dużych grupach dzieci, gdzie trudno o indywidualne podejście do każdego ucznia. Ponadto, wymaga ona dużego zaangażowania ze strony nauczycieli i rodziców.
Krytycy zwracają uwagę, że globalne czytanie na początku nauki może utrudnić późniejsze opanowanie analizy i syntezy słuchowej, która jest niezbędna do poprawnego pisania. Dlatego ważne jest, aby w późniejszym etapie nauki wprowadzić również elementy tradycyjnej metody fonetycznej.
Podsumowując, Odimienna Metoda Nauki Czytania Ireny Majchrzak to wartościowe narzędzie wspomagające rozwój umiejętności czytelniczych u dzieci. Ważne jest, aby stosować ją w sposób przemyślany i elastyczny, dostosowując ją do indywidualnych potrzeb i możliwości dziecka. Łączenie elementów metody odimiennej z tradycyjnymi metodami nauki czytania może przynieść najlepsze rezultaty.
