Hej! Przygotowujesz się do sprawdzianu z Od Parzydełkowców do Pierścienic? Super! Razem przejdziemy przez najważniejsze zagadnienia, żebyś był/a gotowy/a na piątkę!
Parzydełkowce (Cnidaria)
Zaczynamy od parzydełkowców. To proste organizmy wodne, głównie morskie.
Budowa i Funkcje
Ciało parzydełkowców ma symetrię promienistą. Wyobraź sobie meduzę lub ukwiał.
Mają dwie formy: polip (osiadły) i meduza (pływająca).
Jama chłonąco-trawiąca to ich "żołądek". Ma jeden otwór – gębowy i odbytowy jednocześnie.
Komórki parzydełkowe (knidocyty) służą do polowania i obrony. Zawierają parzydełka, które wystrzeliwują w ofiarę.
Tkanka nerwowa jest rozproszona, tworząc sieć. Prosta, ale wystarczająca!
Przykłady Parzydełkowców
Hydra – słodkowodny polip.
Ukwiał – morski, osiadły drapieżnik.
Meduza – pływająca, często spotykana w morzach.
Koralowce – tworzą rafy koralowe. Ważne dla ekosystemu!
Płazińce (Platyhelminthes)
Teraz przechodzimy do płazińców. Są bardziej skomplikowane niż parzydełkowce.
Budowa i Funkcje
Ciało płaskie, stąd nazwa. Brak jamy ciała.
Symetria dwuboczna. Mają stronę grzbietową i brzuszną.
Układ pokarmowy u wirków jest ślepo zakończony, u pasożytów (tasiemców) może nie występować.
Układ nerwowy drabinkowy. Lepiej zorganizowany niż u parzydełkowców.
Układ wydalniczy protonefrydialny. Usuwa zbędne produkty przemiany materii.
Oddychanie całą powierzchnią ciała.
Przykłady Płazińców
Planaria (wypławek) – wolno żyjący płaziniec. Ma zdolność regeneracji.
Tasiemiec – pasożyt, żyje w jelitach zwierząt, w tym ludzi.
Przywra – pasożyt, np. przywra krwi.
Nicienie (Nematoda)
Kolejna grupa to nicienie. Są bardzo liczne i różnorodne.
Budowa i Funkcje
Ciało obłe, wydłużone, zwężające się na końcach.
Jama ciała pseudoceloma. Wypełniona płynem, pełni funkcję szkieletu hydraulicznego.
Układ pokarmowy przelotowy. Mają otwór gębowy i odbytowy.
Układ nerwowy obrączkowaty. Składa się z pni nerwowych połączonych spoidłami.
Brak układu oddechowego i krwionośnego. Oddychanie całą powierzchnią ciała.
Przykłady Nicieni
Glista ludzka – pasożyt jelita cienkiego człowieka.
Owsik – pasożyt jelita grubego, szczególnie u dzieci.
Węgorek jelitowy – pasożyt, może powodować poważne problemy zdrowotne.
Wiele nicieni żyje w glebie, odgrywając ważną rolę w ekosystemie.
Pierścienice (Annelida)
Ostatnia grupa to pierścienice. To bardziej zaawansowane organizmy.
Budowa i Funkcje
Ciało podzielone na segmenty (pierścienie). Segmentacja homonomiczna (podobne segmenty).
Jama ciała celoma. Wyścielona nabłonkiem, oddzielona od przewodu pokarmowego.
Układ pokarmowy przelotowy, zróżnicowany na odcinki.
Układ krwionośny zamknięty. Krew krąży w naczyniach.
Układ oddechowy u dżdżownic – oddychanie skórne, u wieloszczetów – skrzela.
Układ nerwowy drabinkowy. Zwoje mózgowe i pnie nerwowe.
Układ wydalniczy metanefrydialny. Każdy segment ma parę metanefrydiów.
Przykłady Pierścienic
Dżdżownica – żyje w glebie, spulchnia ją i użyźnia.
Pijawka lekarska – pasożyt, odżywia się krwią.
Nereida – wieloszczet, żyje w morzach.
Podsumowanie
To była krótka powtórka z Od Parzydełkowców do Pierścienic. Pamiętaj, żeby skupić się na:
- Budowie ciała każdej grupy.
- Funkcjach życiowych (oddychanie, odżywianie, wydalanie, rozmnażanie).
- Przykładach i ich roli w ekosystemie.
- Różnicach między poszczególnymi grupami.
Powodzenia na sprawdzianie! Jesteś dobrze przygotowany/a!
Dasz radę!
